Phần 14 – Chương I: Gieo hạt (Sách Kỹ thuật Bonsai)

Bonsai được tạo ra từ nhiều nguồn khác nhau, như gieo trồng bằng hạt, giâm cành, tách rễ, chiết cành, ghép… và có thể được khai thác từ trong tự nhiên.

A. Gieo hạt

Cách này đòi hỏi thời gian để tạo nên một cây Bonsai rất dài. Tuy nhiên, phương pháp gieo hạt có thể tạo ra một số lượng lớn cây theo ý muốn. Các cây được uốn sửa ngay từ nhỏ, có thể sản xuất hàng loạt.

Chọn hạt

Nên chọn những hạt tốt để gieo giống, bằng cách chọn những hạt chắc, không bị sâu bệnh, nứt nẻ. Để chọn được những hạt tốt người ta cho hạt vào nước, những hạt nổi lên là hạt lép không sử dụng. Những hạt chìm xuống đáy là hạt tốt, được giữ lại để
làm giống.

Có nhiều loại hạt giống có tính chất khác nhau, cần phân biệt rõ để kết quả gieo đạt được hiệu quả cao.

• Hạt nhỏ có thể được gieo trong các chậu, hộc gỗ, líp trồng với số lượng lớn.
• Hạt có vỏ cứng, dày có thể ngâm nước qua đêm, hay dùng kìm kẹp làm cho vỏ nứt ra rồi gieo.
• Hạt có nhũ dầu thường được gieo trong một thời gian nhất định, nếu giữ giống quá lâu, lượng dầu sẽ mất dân, mầm sẽ yếu đi và sẽ bị chết.

Chất lượng của cây con về sau phụ thuộc vào chất lượng của hạt giống. Cho nên cần có sự chọn lọc những hạt giống tốt, loại bỏ những bạt có phẩm chất không đạt.

Chuẩn bị đất gieo hạt

Chọn chậu, hộc gỗ phù hợp, dưới đáy chậu lót một lớp sốt, cát to hạt, để cho thoát nước tốt.

Sau đó đổ một lớp cát, đất trộn tro, trấu và một ít phân rác mục trộn đều là hỗn hợp trồng.

Trước khi gieo hạt, nên tưới nước sơ qua cho đất được ẩm và ổn định bề mặt. Có thể trộn thêm thuốc chống côn trùng gây hại vào đất.

Gieo hạt

Rải hạt hoặc đặt các hạt lên mặt đất đã chuẩn bị. Khoảng cách hạt tùy thuộc
vào độ lớn của cây con.

Hạt lớn có thể gieo thẳng vào chậu từ 2 – 3 hạt. Sau đó sẽ chọn lọc, giữ lại cây tốt thôi.

Phủ lên lớp hạt mới gieo một lớp cát mỏng từ 1 – 2cm. Tưới nước cho chậu  bằng vòi tưới phun nhuyễn, cho thật thấm nước.

Chú ý không tưới mạnh để làm trôi lớp đất cát trên mặt.

Dùng một tấm kính, hay bao nilông che phủ hộc gieo để giữ ẩm cho chậu.

Chăm sóc

Chọn nơi im nắng, mát đặt chậu ươm hạt, tưới nước đủ ẩm. Có thể dùng kiếng, ni long che phủ mặt chậu. Chú ý kiến, hoặc các loại côn trùng khác thường hay cắn phá hạt gieo.

Khi cây con đạt kích thước ra bâu, tiến hành nhổ lên cho ra bầu hay chậu. Lúc này nên kết hợp với việc sửa rễ bước đầu là cắt bỏ rễ cọc để tạo điểu kiện cho rễ ngang phát triển mạnh.

Việc cấy cây con ra chậu nên thực hiện vào lúc chiều mát, sẽ giúp cây dễ hồi phục qua một đêm mát dịu.

Dũng Cá Xinh

Có những ngày mưa gió, ngày nắng chói chang nhưng khi mở cửa ra hàng hoa dại vẫn nằm đó dưới bậc thềm. Không nhạt không úa mà vẫn còn vẻ tươi trong như ngày nào.

Xem các bài khác