- Nguồn: Sách tiếng Anh bản cứng: The indestructible houseplant: 200 beautiful plants that everyone can grow – Tovah Martin
- Biên tập: Dũng Cá Xinh (Tháng 10/2021)
- Dịch: Quỳnh Nhi
English
My nephew is murder on houseplants. He means well, I’m sure. I have a photo of Ben as a wee tyke eagerly aiming a watering can at a houseplant. But I feel certain that was the last time he ever watered a plant. He is now in his twenties.
Lack of watering skills aside, Ben has the urge. His first impulse upon coming through my door is to scoop up Einstein in a vigorous hug, then head over to the houseplant menagerie to make appreciative noises and pluck Calamondin oranges. Later that evening, he regales me with gory tales of the fates of all the poor photosynthesizing souls that I sent home with him on previous visits. Ben is the acid test for indestructible. From now on, he gets air plants and only air plants.
It takes talent to kill an air plant. If the Purple Heart medal was handed out to heroic houseplants, tillandsias would win it hands down. They would work for Ben because they need water only once a week. Air plants can also survive without containers. They literally lie out in the air sans soil. The easiest way to grow a tillandsia is in a bowl. I like glass because it twinkles and it gives me a clear window on the whole plant from anywhere in the room. Many people grow air plants in dangling handblown glass orbs that look absolutely fantastic hanging around. I also find cake stands with slight indents to serve as water reservoirs for weekly dunking, or I pick up antique compotes with elegant etched markings in the glass. And who can stop at just one? I group them together for a massive sparkle, and the plants are already in the perfect receptacle to be filled with water once a week. I submerge them for a few hours and then toss off the water, and they’re good to go for another week or so. What I don’t tell Ben (because he’ll push it) is that they could probably go a little longer.
And that’s it for tillandsias. No further fuss whatsoever. They are absolutely bizarre, Disney-caliber plants. They look like sea urchins, hedgehogs, or other oddball phenomena that might play feature roles in sci-fi flicks. There are several varieties out there, the most common of which is Tillandsia ionanthe. Tillandsia caputmedusae (which looks like a Medusa head of squiggly snakes) is a close second on the popularity meter. And Tillandsia xerographica, with its flat silver leaves forming a rosette and swooping down into a curlicue, is a work of art and easy to find as well as grow. If you don’t live anywhere near a good garden center, take heart. Tillandsias ship seamlessly for all the reasons that render them nephew-proof.
Although tillandsias are the toughest members of the bromeliad family, the whole clan is fairly streetwise. Other members should be anchored in soil and containers, but most will tolerate long spates of negligence. As a rule they don’t like soggy soil, so if you’re prone to overwatering, stand off. Along those lines, they prefer a well-drained potting medium rather than a mucky one. Some folks grow them in shredded moss, but I find that an overall good potting soil works. The trick lies in keeping the root system fairly tightly potted rather than being overly generous with root room. Bromeliads make minimal roots, so they tend to swim in large containers.
The beauty of bromeliads is their diversity. Like tillandsias, they are arrestingly majestic in an art-installment sort of way. Off the top of my head I could rattle off a slew of favorites, including Vriesea hieroglyphica, Quesnelia marmorata (aka Grecian urn plant because of the graceful curves of its long, flat leaves), any Neoregelia, and Billbergia nutans (aka queen’s tears or friendship plant, with navy blue stripes on its flowerscape). The leaf coloration and markings on these plants embrace the full spectrum of wonderful. They have speckling, spots, marbleizing, shading, bars, and bands. And they’re addictive. You really cannot collect just one; I struggle to limit myself to a mere half dozen. Most of these have rosettes of leaves that form a vase at the top, and the vase loves to be filled with water. In fact, it’s an easy way to keep the plants quenched and happy (Ben, take heed). If you fill the vase with water, you are giving your bromeliad its drink. But please remember the splash effect when you’re moving them around. I have taken many inadvertent baths while shuffling my bromeliads, and the water sitting in those tubes is definitely unpleasant.
For my favorites, I have remained within the more user-friendly realms of the bromeliad clan. However, there is a contingent with seriously sharp artillery. Dyckias, with their razor-sharp teeth, are downright dangerous. Ditto for orthophytums and ananas (aka pineapple). My friends at Landcraft Environments on Long Island gave me a cunning little Ananas nanus. It produces tiny little pineapples snuggled close to slender, shark-like leaves. It’s a heartthrob, for sure, but you don’t want to stage it anywhere in proximity to a window that needs to be opened and shut on a regular basis. Instead, I bring these plants into the body of the room and play them off one another, or I combine them with ferns to soften their sleek surfaces and lines. Some aechmeas can get pretty large and handsome with broad gray-silver leaves, and they can become a strong stand-alone architectural element. If you give the plant an urn to match, your home could look like Versailles.
Although there are plenty of bromeliads with bristles, I’ve never met one that had a prickly personality. They are all relatively eager to please. Do not overwater them, and your relationship will be groovy. Better to water once a week or so. Nephews, take notice—weekly does not mean never.
BROMELIADS
Ananas, Billbergia, Cryptanthus, Neoregelia, Quesnelia, Tillandsia, and Vriesea
ALSO CALLED air plants, urn plants, friendship plants
EASIEST
SIZE |
Ranging from 3 to 36 inches (7 to 91 cm) high |
FOLIAGE |
Varying greatly in configuration, but frequently long and forming a vase; often grayish but sometimes green with all sorts of gorgeous markings |
OTHER ATTRIBUTES |
Air plants need no soil to grow |
EXPOSURE |
East or west |
WATER REQUIREMENTS |
Weekly works for most; with vase-forming varieties, fill the vase with water |
OPTIMUM NIGHTTIME TEMPERATURE |
55–70°F (12–21°C) |
RATE OF GROWTH |
Very slow |
SOIL TYPE |
Humusy, peaty potting soil with compost included |
FERTILIZING |
Early spring to late autumn |
ISSUES |
None |
COMPANIONS |
Begonias, dracaenas, ferns, ivies, mosses, and slipper orchids |
Tiếng Việt
Cháu trai của tôi thường rất hay nghịch ngợm với những chậu cây. Tôi chắc chắn là cậu ấy có ý tốt. Tôi có một bức ảnh của Ben khi nó còn nhỏ và đang háo hức muốn với lấy cái bình tưới và tưới cây cho tôi. Nhưng tôi chắc chắn rằng đó là lần cuối cậu ấy tưới cây. Bây giờ cậu ấy đang ở tuổi đôi mươi.
Bên cạnh việc thiếu kỹ năng tưới nước, Ben có sự nhiệt huyết thôi thúc muốn làm điều gì đấy. Điều đầu tiên mà cậy ấy muốn khi bước qua cửa nhà tôi là ôm chặt Einstein vào lòng, sau đó đi đến vườn cây trong nhà của tôi và khen nó sau cùng là hái cam Calamondin. Cuối buổi tối hôm đó, cậu ấy kể cho tôi nghe những câu chuyện về những cái câu xấu số mà tôi đã gửi về nhà cùng cậu ấy trong những lần trước. Ben được coi là thử nghiệm khó khăn nhất cho những cây không thể phá hủy (bất hoại). Kể từ bây giờ, anh ấy có cây Không khí (Air plant) và chỉ có cây Không khí.
Phải cần có tài năng để có thể giết một cây Không khí. Nếu huy chương Trái tim tím được trao cho những cái cây trồng trong nhà anh dũng nhất, cây Không Khí (Tillandsias) sẽ tự tay giành lấy nó. Chúng vẫn sống rất tốt khi ở nhà của Ben vì chúng chỉ cần nước mỗi tuần một lần. Cây Không khí cũng có thể tồn tại mà không cần đến chậu cây. Theo đúng nghĩa đen, chúng nằm trên đất. Cách dễ nhất để trồng cây Tillandsia là trong một cái bát. Tôi thích bát thủy tinh trong suốt vì nó lấp lánh và nó mang lại cho tôi một tầm nhìn hoàn hảo để quan sát những gì đang xảy ra bên trong. Nhiều người trồng cây Không khí trong những quả cầu thủy tinh được treo lên lủng lẳng trông rất bắt mắt. Tôi cũng tìm thấy những chiếc đế bánh có những vết lõm nhẹ, hoặc tôi nhặt những món đồ cổ để kết hợp với những bát kính. Và tại sao lại phải đơn điệu? Tôi kết hợp chúng lại với nhau để tạo ra sự lấp lánh hơn và các cây đã ở trong một bát (chậu) hoàn hảo để được đổ đầy nước mỗi tuần một lần. Tôi ngâm chúng trong vài giờ và sau đó xả nước, và chúng có thể tồn tại trong một tuần hoặc lâu hơn. Điều tôi không nói với Ben là chúng có thể sống lâu hơn một chút.
Và đó là những điều nên lưu ý về cây Tillandsias. Không có gì bàn cãi nữa. Chúng hoàn toàn là những thực vật kỳ lạ, tầm cỡ của Disney. Chúng trông giống như nhím biển, nhím hoặc hiện tượng kỳ quặc khác có thể đóng vai trò đặc trưng trong các bộ phim khoa học viễn tưởng. Có một số giống trên mạng, trong đó phổ biến nhất là giống Tillandsia ionanthe. Tillandsia caputmedusae (trông giống như những đầu rắn Medusa) đứng thứ hai ở mức độ phổ biến. Và Tillandsia xerographica, với những chiếc lá phẳng màu bạc tạo thành hình hoa và sà xuống thành một đường cong, là một tác phẩm nghệ thuật và dễ tìm cũng như dễ trồng. Nếu bạn không sống ở bất kỳ đâu gần trung tâm vườn tốt, hãy lưu tâm. Tillandsias vận chuyển liên tục vì tất cả các lý do khiến họ trở nên dễ chịu.
Mặc dù loại cây Tillandsias là những loại có sức sống dẻo dai nhất trong Họ Bromeliad, nhưng cả Họ này đều khá dễ trồng. Các thành viên khác nên được neo trong đất và thùng chứa, nhưng hầu hết các loại sẽ chịu đựng được những khoảng thời gian dài khi bạn có quên mất chúng. Theo quy luật, chúng không thích đất sũng nước, vì vậy nếu bạn tưới nước quá mức, hãy dừng lại. Chúng thích một nơi thoát nước tốt hơn là khó thoát nước. Một số người trồng chúng trong rêu vụn, nhưng tôi thấy rằng có một bầu đất tốt về tổng thể sẽ có nhiều tác dụng hơn. Bí quyết nằm ở việc nên trồng ở một chậu nhỏ để giữ những cái rễ không có quá nhiều không gian trống trong chậu. Họ Bromeliads rất ít rễ, vì vậy những cái chậu thường quá lớn so với bộ dễ của nó.
Vẻ đẹp của những cây Bromeliads nằm ở sự đa dạng của chúng. Giống như Tillandsias, chúng hoành tráng và bắt mắt như một cách sắp đặt của nghệ thuật. Trong đầu tôi, tôi có thể liệt kê ra một loạt các giống yêu thích, bao gồm Vriesea hieroglyphica, Quesnelia marmorata (hay còn gọi là cây Dạ yến thảo vì những đường cong duyên dáng của những chiếc lá dài và phẳng của nó), bất kỳ Neoregelia nào và Billbergia nutans (hay còn gọi là nước mắt của nữ hoàng hoặc cây tình bạn, có sọc xanh nước biển trên cảnh hoa của nó). Màu sắc và dấu hiệu của lá trên những cây này bao gồm toàn bộ quang phổ tuyệt vời. Chúng có lốm đốm, đốm, đá cẩm thạch, bóng, vạch và dải. Và chúng thật sự gây nghiện. Bạn không thể chỉ sưu tập một; Tôi đấu tranh để giới hạn bản thân mình chỉ ngừng sưu tập và chỉ có một nửa trong số đó. Hầu hết những loại này đều có những chiếc lá tạo thành hình hoa rồi tạo thành một như bình ở trên cùng và ‘chiếc bình’ rất thích được đổ đầy nước. Trên thực tế, đó là một cách dễ dàng để giữ cho cây cối khỏe mạnh và sống tốt hơn (Ben, hãy chú ý). Tôi đã vô ý tưới nước quá nhiều lần khi thỉnh thoảng đi qua những cây Bromeliads, và nước đọng lại chắc chắn sẽ rất khó chịu.
Đối với những giống yêu thích của tôi, tôi vẫn ở thích những cái cây đẹp đơn thuần và an toàn của Họ Bromeliad. Tuy nhiên, có một số giống có những cái gai sắc nhọn. Dyckias, với hàm răng sắc như răng cưa, cực kỳ nguy hiểm. Tương tự cho cây Orthophytums và Ananas (hay còn gọi là quả dứa). Những người bạn của tôi tại Landcraft En Environment trên Long Island đã cho tôi một cái cây Ananas nanus nhỏ bé. Nó tạo ra những quả dứa nhỏ nhỏ ôm sát vào những chiếc lá mảnh mai đầy gai nhọn giống hàm cá mập. Chắc chắn đó là một điều rất hấp dẫn, nhưng bạn không muốn đặt nó ở bất cứ đâu gần cửa sổ cần được mở và đóng thường xuyên. Thay vào đó, tôi mang những cây này vào trong phòng và đặt nó cùng với một cái cây khác, hoặc tôi kết hợp chúng với dương xỉ để làm mềm bề mặt và đường nét bóng bẩy của chúng. Một số loài Aechmeas có thể trở nên khá lớn và đẹp với những chiếc lá rộng màu xám bạc, và chúng có thể trở thành một yếu tố khiến kiến trúc trở nên độc lập mạnh mẽ. Nếu cho cây của bạn một chiếc chậu phù hợp, ngôi nhà của bạn có thể trông giống như cung điện Versailles.
Mặc dù có rất nhiều cá thể có lá có gai cứng, nhưng tôi chưa bao giờ gặp giống nào khó chăm sóc. Tất cả họ đều tương đối dễ sống và dễ trồng. Nhưng đừng lạm dụng quá nhiều điều đấy, nếu không chăm sóc thì cây của bạn sẽ ngày một tệ đi. Tốt hơn nên tưới một lần một tuần hoặc lâu hơn. Cháu trai của tôi, hãy để ý — hàng tuần không có nghĩa là không bao giờ.
Họ Dứa cảnh
Ananas, Billbergia, Cryptanthus, Neoregelia, Quesnelia, Tillandsia, and Vriesea
Thường được gọi là air plants, urn plants, friendship plants
KÍCH THƯỚC |
Cao từ 3 đến 36 inch (7 đến 91 cm) |
TÁN LÁ |
Thay đổi rất nhiều về cấu hình, nhưng thường dài và tạo thành một ‘cái bình’; thường hơi xám nhưng đôi khi có màu xanh lục với đủ loại dấu hiệu tuyệt đẹp |
ĐẶC ĐIỂM KHÁC |
Cây không khí không cần đất để phát triển |
VỊ TRÍ ĐẶT |
Đông hoặc Tây |
YÊU CẦU VỀ TƯỚI NƯỚC |
Một lần mỗi tuần; với các loạ tạo ra ‘cái bình’, đổ đầy nước vào bình |
NHIỆT ĐỘ VỀ ĐÊM TỐI ƯU |
55–70°F (12–21°C) |
TỶ LỆ TĂNG TRƯỞNG |
Rất chậm |
LOẠI ĐẤT |
Bầu đất mùn, than bùn có bao gồm phân trộn |
BÓN PHÂN |
Đầu mùa xuân đến cuối mùa thu |
VẤN ĐỀ |
Không có |
KẾT HỢP |
Thu hải đường, Thiết mộc lan, dương xỉ, thường xuân, rêu, và Lan hài |