- Nguồn: [Ebook Việt Hoá] BONSAI and HOUSEPLANTS for Beginners – Anne Duval (Bonsai và Cây Cảnh trong nhà Houseplants cho người mới bắt đầu)
- Biên tập: Dũng Cá Xinh (Tháng 08/2021)
- Dịch: Huyền Nguyễn
English
The Art Of Tiny Leaves
Follow This Guild
1) Use only small-leaf tree varieties
2) Put bonsai trees in bright lights
3) Make sure to defoliate your bonsai during springtime
Tiếng Việt
Nghệ Thuật Của Những Chiếc Lá Nhỏ
Một trong những thú vui khi làm việc với Bonsai là tạo hình nghệ thuật. Bất cứ ai đã có kinh nghiệm làm việc với bonsai đều biết việc trồng, tạo dáng và chăm sóc những loại cây này đòi hỏi rất nhiều kiên nhẫn, kiến thức và phải có con mắt nghệ thuật cực kỳ cao.
Hầu hết mọi người đều biết rằng mục đích tạo ra cây bonsai là để mô phỏng lại một cây trưởng thành dưới hình thức một cây thu nhỏ. Không chỉ bộ rễ mà lá của cây cũng được chăm chút bằng cách thu hái, chăm sóc và cắt tỉa cẩn thận. Nếu không có phương pháp thúc đẩy sự phát triển của những chiếc lá nhỏ, cây bonsai sẽ bị mất cân đối, kích thước của lá sẽ tương phản với độ lớn của cây, do đó nó sẽ phá hủy tính thẩm mĩ của cây.
Một số người thắc mắc làm thế nào để cây bonsai luôn thấp. Có một số phương pháp mà các nghệ nhân bonsai có thể áp dụng để tạo ra một mẫu cây bonsai khỏe mạnh với những chiếc lá nhỏ quý giá. Không có gì là hoàn hảo cả. Cũng có những điều không thể đoán trước. Phương pháp này có thể hiệu quả với loại cây này nhưng lại không có hiệu quả đối với loại cây khác. Tuy nhiên, bằng việc giới thiệu các kỹ thuật đã được những người đam mê bonsai thử nghiệm và gây dựng trong suốt nhiều thập kỷ qua, qua thời gian, bạn sẽ có nhiều cơ hội tạo ra những chiếc lá nhỏ được những người đam mê bonsai đánh giá cao.
Bạn đã bao giờ đặt câu hỏi tại sao những người nông dân trồng bonsai có thể làm lá cây nhỏ đi chưa? Tôi luôn bị ấn tượng bởi những nghệ nhân bonsai, và thậm chí còn bị sốc trước tài năng và sự bền bỉ của họ. Làm thế nào mà họ có thể tạo ra một cây trưởng thành, già cỗi ở dạng thu nhỏ? Phải chăng họ đã sử dụng một loại công thức hóa học nào đó, hoặc một kỹ thuật cắt và tỉa cành đặc biệt?
Khi tôi đọc thêm về bonsai trong những năm qua và tự mình tạo ra được một vài kiểu dáng, tôi nhận ra rằng chẳng có bí ẩn gì ở đây cả. Tất cả những gì cần làm là lập kế hoạch cẩn thận và cũng cần phải rất kiên nhẫn mới thành công tạo ra được một cây bonsai ở thế cân bằng mà bạn mong muốn.
Tôi nhận ra rằng không phải phương pháp tạo lá to hơn nào cũng phù hợp với tất cả các loại cây. Mỗi loại cây đều có những đặc điểm và nhu cầu riêng. Nghĩa là quá trình tạo ra bonsai là một quá trình liên tục. Với kinh nghiệm của mình, bạn sẽ dần cải thiện kỹ năng tạo lá bonsai nhỏ.
Hãy Tuân Theo Chỉ Dẫn Này
1) Chỉ sử dụng các giống cây lá nhỏ
Đề xuất đầu tiên là: chỉ sử dụng các giống cây lá nhỏ. Không phải cây nào cũng có lá rẻ quạt lớn; ngoài ra, có những cây có lá nhỏ li ti hoặc thậm chí cả lá và thân đều mảnh, rất phù hợp làm bonsai. Cây Đoan (Linden), cây Bạch Dương (Birch), cây Phong (Maple), cây Sồi (Oak) và cây Liễu (Willow) là những cây có lá nhỏ. Những cây như vậy có thể cho ra những chiếc lá rất nhỏ ngay cả khi để nó mọc tự do ngoài tự nhiên trong điều kiện môi trường bình thường.
Khi những cây lá nhỏ này là bonsai, chúng vẫn có thể mọc ra những chiếc lá lớn, điều này đảm bảo rằng chúng vẫn có khả năng phát triển lá, thân và rễ nhỏ hơn. Và khi những ví dụ về cây lá nhỏ làm cho quá trình trồng bonsai trở nên đơn giản hơn, vẫn có những người trồng hoặc thậm chí thích thử sức mình với việc trồng cây lá lớn. Cây Sung dâu (Sycamore) và cây Mộc lan (Magnolia) chỉ là một số trong những giống cây lá lớn phổ biến nhất.
Thậm chí có một số người còn trồng bonsai từ cây cọ và cây dừa chỉ để cho vui.
2) Để cây bonsai dưới ánh nắng chói chang.
Cây bonsai cũng giống như bất kỳ loại cây nào khác; theo bản năng, chúng tìm kiếm ánh sáng để phát triển. Nếu không có đủ không gian, cây bonsai có thể mọc nhiều lá lớn và nhiều nhánh hơn chỉ để lấy thêm ánh sáng. Cây bonsai thậm chí có thể vươn cao để nhận được nhiều ánh sáng hơn, giúp chúng sinh trưởng và phát triển tốt.
Vì thế, nếu bạn muốn lá nhỏ hơn, bạn cần cung cấp cho cây nhiều ánh sáng. Đặt cây dưới ánh nắng trực tiếp và ánh sáng tự nhiên. Cây trồng có thể tự động tiết kiệm năng lượng bằng cách không làm tăng diện tích lá khi nó tiếp xúc với nhiều nhiệt. Cây bonsai sẽ có lá nhỏ hơn khi mọc thành từng cụm nhỏ.
Khi bạn sống ở nơi có ít ánh nắng mặt trời và ánh sáng tự nhiên trong ngày, bạn có thể sử dụng bóng điện hoặc đèn để đạt được kết quả tốt nhất. Đèn có nhiều kiểu và công suất khác nhau. Hãy đảm bảo rằng bạn sẽ mua loại bóng đèn khỏe với công suất đủ lớn để cung cấp ánh sáng tốt cho cây bonsai đang trong giai đoạn phát triển.
3) Loại bỏ lá bonsai trong mùa xuân
Nếu bạn đang trồng những cây bonsai rụng lá theo mùa như cây Du Trung Quốc (Chinese Elm) và cây Sanh (Ficus), bạn có thể ngắt lá cây vào mùa xuân để cây ra lá nhỏ hơn. Tuy nhiên, hãy coi đây phương án cuối cùng.
Loại bỏ một số lá của cây để chúng tái sinh và phát triển các lá mới. Điều quan trọng là phải tìm hiểu xem liệu cây bonsai mà bạn muốn trồng có sống được sau khi rụng lá hay không. Đây là phương pháp hữu hiệu cho các loại cây rụng lá vì chúng rụng lá theo mùa. Không nên ngắt lá của cây bonsai lá kim vì chúng sẽ không mọc lại được lá mới.
Khi bạn sống ở nơi có ít ánh nắng mặt trời và ánh sáng tự nhiên trong ngày, bạn có thể sử dụng bóng điện hoặc đèn để đạt được kết quả tốt nhất. Đèn có nhiều kiểu và công suất khác nhau. Hãy đảm bảo rằng bạn sẽ mua bóng đèn khỏe với công suất đủ lớn để cung cấp ánh sáng tốt cho cây bonsai đang trong giai đoạn phát triển.
Những yêu cầu dành cho cây ngắt lá. Cây bonsai là cây lá rụng. Cây bonsai phải được chăm sóc tốt hoặc phát triển tốt. Cây bonsai phải ổn định, phải có lá mới mọc thường xuyên. Cây bonsai phải không bị chuột, bọ hoặc côn trùng cắn và không có bất kỳ loại bệnh nào. Lá cây bonsai không được phai màu. Chỉ nên loại bỏ lá vào giữa mùa xuân để cây có thể phát triển.
Chỉ nên ngắt lá một năm một lần.
Chú ý rằng ngắt lá sẽ làm ảnh hưởng đến cây trồng, do đó cần được thực hiện cẩn thận và chỉ thực hiện đối với những cây khỏe mạnh. Quá trình loại bỏ những lá đầu xuân cần được tiến hành sớm để những lá mới khỏe mạnh hơn có đủ không gian phát triển. Bạn cũng có thể loại bỏ một phần lá, nghĩa là chỉ ngắt một số ít lá thôi. Với những người mới chập chững bước vào con đường trồng cây bonsai và mới tập loại bỏ lá, đây là phương án an toàn hơn nhiều.
Đổ nước và xà phòng vào dao. Đảm bảo dao sạch cát, đất và dầu. Lau sạch dao bằng vải.
Khử trùng kéo bằng cồn. Nhúng kéo vào rượu etylic trước khi bắt đầu sử dụng.
Chọn nơi cần cắt bỏ lá. Nếu bạn muốn cắt bỏ toàn bộ lá, hãy chia ra thành từng phần. Cắt bỏ lần lượt từng phần. Nếu bạn muốn cắt bỏ một phần lá, hãy chọn nơi bạn muốn cắt.
Sử dụng kéo vô trùng để cắt bỏ lá, để lại phần cuống lá hoặc phần thân lá bám vào gốc.
Để nhánh cây rơi khỏi cây một cách tự nhiên vì nó sẽ nhanh chóng khô.
Theo thời gian, loại bỏ lá cây bonsai đúng cách và nhất quán sẽ tạo ra nhiều lá cây nhỏ hơn. Cuối cùng, bạn sẽ có những chiếc lá nhỏ hơn 2/3 so với kích cỡ của những chiếc lá bình thường.