Nguồn: [Ebook Việt Hoá] BONSAI and HOUSEPLANTS for Beginners – Anne Duval (Bonsai và Cây Cảnh trong nhà Houseplants cho người mới bắt đầu)
Biên tập: Dũng Cá Xinh (Tháng 08/2021)
Dịch: Huyền Nguyễn

English

Bonsai trees, like many other plants, need protection from hideous chewing, sucking and biting insects. These also need to be protected from many fungi which cause some visually visible problems with many living parts of the tree.

I believe that the best form of treatment is to ensure the health of the plant; in this way, you encourage the tree itself to handle most of the attacks. A healthy plant will have sufficient water, it will be suitably fed, have good air circulation around the foliage and healthy roots growing in a well drained growing medium.

One of the most common problems today is not to know the best location for your tree. This has emerged because stores often have trees under cover or even indoors. Customers then presume that the tree must stay inside when it is not an indoor tree. Make sure someone who is properly informed (and often this is not a shop assistant) is an indoor or outdoor tree.

Your Environment

I say, when I refer to your setting, the area or place where you hold your trees. Few bonsai artists that I know to give some thought to the hygiene and cleanliness of these spaces. This is very different from the approach taken by qualified nurseries to routine disinfection.

It is important to consider and take action to reduce the level of potential sources of fungal and bacterial infections. Some of the conventional therapies used for this are not biodegradable and are potentially carcinogenic.

Nevertheless, I have been able to source a service which has only been available to the commercial nursery and agricultural sector called Sporekill until recently. Sporekill is a material that can be used to disinfect surfaces, containers and even sprayed (with sufficient dilution) directly onto crops. I highly recommend adding Sporekill to your arsenal to stop and eliminate problems from arising and compounding in your bonsai growing spaces.

Common Pests

The following are the most growing pests of interest to bonsai artists that you are most likely to encounter.

ANTS:

Ants on your bonsai can be used as an indicator that you are most likely to have aphids as well. This is because ants also bring aphids ‘ eggs for proper vegetative growth in order to eventually develop the sugary secretion they create called “Honeydew.” Usually, ants themselves are not a concern, however if you see them in large numbers around your tree, they may have developed a nest in the container, in which case they should be handled.

SYMPTOMS

As already mentioned, ants themselves are usually not a concern, but they often bring aphid eggs and fungi, such as the “black sooty mold.” Sometimes they will even build nests in your bonsai pots, and in the process of doing so, they will excavate a lot of your growing media.

Treatment

If you do find an ant nest, it may be a warning that your trees are not being properly irrigated, but this cannot be reversed in the case of some species, such as pines, which prefer drier growing conditions. Actually immersing the pot in a tub of water will not solve the problem permanently either. You will need to use a pesticide such as Koinor as a soil drench to avoid many other common pests. You may also be using Kemprin or Bungy.

Anthracnose

Anthracnose is, in reality, a broad term referring to a number of different plant diseases that are especially damaging to trees and are caused by fungi. Anthracnose, which causes fungus, grows on plant material inoculated with it and spreads easily and quickly. Proliferate under dry, humid conditions that will intensify our regular watering regime.

Anthracnose is a threat whenever the environmental conditions are right and new leaves are growing. Once the leaves are mature (become leathery), they become resistant. It is true that strategies such as defoliation increase your risk as well as overhead watering when the weather is warm.

SYMPTOMS

The symptoms of anthracnose are very easy to spot-when you know what to look for. However, in my opinion, most people do not properly identify it and attribute early signs of anthracnose to leaf scorch and fire, other fungal problems, and more. It is easy to spot curling, distorting and leaves that tend to be completely or partially charred. As the disease worsens, you may find brown patches or large spots on the leaves with brown patches growing occur when the flower is noticed. In my experience, only deciduous trees have been affected, not evergreens or conifers. As a result, every maple is particularly prone but also at risk: privets, pomegranite, firethorns, hackberry (celtis), flowering quinces, stone spray and, to a lesser degree, elms.

Anthracnose does not immediately destroy the bonsai tree, but if left unchecked, it will weaken, rendering it more susceptible to other fungal, pest, or bacterial attacks. In consequence, this can lead to the death of a branch and, ultimately, to the loss of a tree. I know of a few other competent bonsai enthusiasts who have lost their trees as a result of this problem.

TREATMENT

The best advice is to treat the condition as soon as possible so that it does not worsen and spread further to neighboring plants. It may be worth separating contaminated plants before you know that you have the problem under control.

Chemical sprays containing the following active ingredients have been screened for anthracnose: mancozeb, chlorothalonil, propiconazole, methyl thiophanate and copper fungicides. I prescribe regular treatments for Unizeb (containing the active ingredient Mancozeb) together with SK Eco Oil (as a wetting agent and a general fungicide). My own and several others have had good results with Unizeb and Sporekill. Chronos is another drug licensed for anthracnose because it contains prochloraz.

APHIDS

It’s one of the most popular bonsai tree pests. Aphides suck plant sap from the grain, but they can carry diseases as well. Typically, aphids are yellow, but you can also see them in gray or brown. Usually, you’re going to find them on new stem growth or the bottom leaves. Since these pests can cause considerable damage to your bonsai tree in a short period of time, it is a good idea to look out for them during the busy growing season when you do your watering rounds.

SYMPTOMS

The poor leaves and roots are usually signs of aphids assaults. Many new growth can exhibit curling or other deformities. Aphid also produces a moist, sugary substance called “honeydew.” Honeydew is usually consumed by bees, so you will typically see the ants running up and down the trees as they catch the dew. As a product of the dew, called the “black soot mold,” the growth quickly develops.

TREATMENT

Clean off infected growth with a jet of water if the population is not too high. You may also rely on the natural enemy of aphids; ladybirds and more specifically their larvae, but this may be too late to prevent the tree from weakening as a result of these sap sucking pests.

BORER

Tree borers are made up of many different insects that lay their eggs on or under the bark of a tree. When the eggs hatch, the developing larvae chew their way into the living tissue or fiber of the tree wreaking havoc.

Symtoms

As the larvae chew their way through your tree on their way to maturity, their often vicious appetites will weaken the tree, as the plant tissue they consume is vital to the normal functioning of the tree. If the damage is undiscovered and untreated, it will be such that whether you try to bend a branch or root, it may snap under pressure.

If you don’t see an adult insect on your tree, you’ll almost certainly see the signs that it was there and that its eggs had hatched; tiny holes in the bark left by the growing larvae. The holes may be of different shapes, and you may also see signs of some internal excavations by a sawdust lying at or near the base of the tree.

Treatment

Treating trees where you already have a problem with the borer can be a real challenge. If the visible evidence of their existence is important, it is best to destroy (by burning) the tree because the internal damage will never recover. Therefore, unless you can do harm to the tree, the attempt to remove the borers and the threat that they will strike neighboring trees is not worth it.

Borers, unlike most insect pests, are evidently more likely to attack or exploit weakened trees; especially heavily pruned trees. It is very important to seal these cuts, as it is through these open wounds that borers can gain easy initial entry into the tree.

Many chemical treatments may have an effect on trees with a small infestation, but if the tree is contaminated, systemic treatment may have little or no effect. A tree that is properly treated with a systemic pesticide such as Koinor or Plant Care should prevent borers from being killed as insects that feed on such plants. But, if you missed preventing the adult female from laying eggs and the borers are already active inside the plant, you can either try to kill the larvae by repeatedly inserting and removing a piece of wire. Instead, you can use Plant Care in a syringe or squirt it into tunnels because it is not only systemic, but also touch (it is the contact capacity that is now being used).

MEALY BUGS

Mealy bugs are easily identified as small white fuzzy insects. In fact, this white “cotton ball” is a waxy covering which mealy bugs use to protect themselves. They are usually found in groups, except for the Australian bug, which is usually found as an entity. (There may well be several Australian bugs in a single tree, however) Mealy bugs are usually found on the underside of branches or in groups of leaves. The form of mealy bug is in the root zone of your bonsai tree. When re-potting, it’s a good idea to check the roots of these bugs.

SYMPTOMS

Your tree’s growth will be stunted as the insects suck the sap. Leaves may show signs of drooping, and if the infestation is bad enough, the leaves will actually turn yellow and die. Mealy bugs can also cause the creation of black sooty molds.

Treatment

During the dormant growth period (winter) Lime Sulfur is an excellent remedy not only for scale, but for many other pests and fungi. Koinor, Plant Care or Seizer are the best treatments during effect

FUNGUS

Most fungi can be identified by a white mold that can be found on the leaves. Some leave orange or brown spots or even blisters scattered over the underside of the leaves, which curl up and eventually fall. Others are still targeting the roots in favorable conditions, and they can destroy a leaf. The following are the most frequently known fungi and how to classify them.

SPECIES AND SYMPTOM

BLACK SPOT

Black Spot is a common fungus that attacks foliage and presents itself as black spots or patches on the plant. The infected leaves will not be restored and will need to be removed from the tree. Watering infected plants may result in the spread of this fungus.

LEAF SPOT

Leaf Spot is often confused with Black Spot. Symptoms of infection is white, red, brown, or gray spots on leaves, but woody growth, such as twigs and branches, may also be affected. Once again, infected growth should be removed as soon as possible and appropriate care should be applied to the tree.

MILDEW

Mildew is a type of fungus that is prevalent in continuously damp conditions, with little sunlight and in areas of poor ventilation (so the bonsai placed indoors is particularly prone). White “fluffy” growth in the case of Powdery Mildew, or an unsightly black substance in the case of Sooty mold, can be seen in the affected areas.

RUST

Another may fungal disease you might find can appear as yellow, orange, red, or brown foliage distortions. In the end, these leaves will curl up, die and fall off.

Treatments include Lime sulfide, which has been the fungicide of choice for a very long time. Not only is it a broad spectrum fungicide, it also prevents some common insects such as aphids, scales and mites from overwintering. Nevertheless, it can only be used during dormant periods, or your foliage will be destroyed (on deciduous trees). Using Oriusand / or Odeonas as both broad spectrum fungicides. Orius is systemic and will last longer. Odeon is a contact drug, so if it is washed away there will be no more coverage. Alternatives that can be used throughout the year are the Rose Protector.

SCALE

Scale bugs come in a variety of colors, from opaque to red, green, brown and black. When they’re small, they’re running around the tree, but eventually they’re going to fix the part where they suck the sap. These sometimes appear as bumps on the bark, roots, or leaves. Typically, you won’t find a single scale insect on a tree, usually many of them are grouped together, but they can also be found spaced apart. Sometimes it’s easy to miss them because they stick to the underside of the vegetative material. You will often find ants and soot molds on trees that have been polluted with scales.

SYMPTOMS

The branches will show signs of drooping, and sometimes the leaves will wilt, turning green. Generally, the tree is showing signs of weakness.

TREATMENT

The only solution is to remove small numbers of scale insects by hand until they proliferate. You can try using an insecticide, but it is not always successful because of the protective shell. Painting shells with alcohol or surgical spirits works for minor outbreaks. Several different pesticides available can combat insect sizes, like Koinor and SK Eco Oil. The latter is a wonderful, inexpensive item, because it is a paraffin oil that coats and smothers the bug. Furthermore, it is also a fungicide and wetting agent so that it can be added to most other treatments.

SLUGS AND SNAILS

Such bugs are like damp conditions, so they are more widespread during the rainy season, but they may be present throughout the year. They can quickly strip off a whole bonsai one night, the moment they’re the most busy. New

Celtis and Chinese Hackberry leaves are very prone to attack these pests, but the leaves of many other bonsai plants are also attractive to slugs and snails.

Many different natural and chemical-based pellets and granules are available on the market. You may also want to become a nocturnal hunter yourself and go outside armed with a torch and a bucket of hot water and catch the snails that you can find to destroy by tossing them into the mud.

White GRUBS

The root systems of the bonsai trees are invaded by the black, dirty, ugly looking larvae of many beetles, and often the signs of an attack will only be evident long after the larva has taken the tree into the thickness of its life! I’m pretty sure every one of us had a run in with these eggs, which the birds don’t seem to want to feed.

If the roots are eaten by the larvae, you will most likely notice this by observing the leaves, which should begin to show signs of wilting. Proof of attacks by adult beetles will be chewed leaves with notches in them, not more rounded signs of snails, slugs or caterpillars. Such chew marks are going to be sharper and in a kind of U-shape.

TREATMENT

Plant Care is currently the only product on the market that is active against these pests for an extended period of time. Something else that I can only say from personal experience, so I’m not sure, is that larvae prefer organic-rich growing mediums. Since the use of soil-less growing mediums consisting mostly of Akadama, pumiceor LECA I no longer experience this bug, I would strongly suggest that switching to another growing medium would effectively fix or resolve this problem altogether.

THRIPS

Thrips are one of the most difficult pests to find as they are small. Sadly, the damage they cause is not as difficult to spot. They eat in large groups and can climb into the air or, when disturbed, float. Apparently, they first damage the surface of the leaf and then start sucking the sap.

SYMPTOMS

The silvery, semi-translucent traces that remain can easily be seen after thrips have invaded and drained a leaf sap. Sometimes you might find black or brown spots that are falling.

TREATMENT

When using a solvent, the touch form of spray is best applied during the heat of the day as it is when thrips are more exposed when they explore their host plant. It is also very important to spray the upper and lower surfaces of the leaves to break the infestation process. I tend to use preventive treatment to stop these pests from becoming a threat. Using Koinor to stop and monitor thrips from occurring. Plant Care can be used for faster action and can be run for up to 4 weeks.

WHITEFLY

If a branch infected with whiteflies is disturbed, you will see many small, white flies scattered. These are found in large clusters, usually on the underside of the leaves. Such insects suck sap from the plant and are able to overwinter, so that’s another explanation why lime sulphur spraying in winter is such a great preventative measure not only for whiteflies, but for many other popular pests. Throughout my experience, olives and false olives are the trees most affected by whiteflies.

SYMPTOMS

As whitefly sucks the sap from the seed, a sugary substance called “Honeydew” is secreted. Honeydew, in addition, can lead to fungal diseases such as sooty black mould. The damaged trees will be weakened. In bad infestations, the leaves can dry out and turn yellow, and the growth of the tree will be stunted. The best place to look for them is on the underside of the leaves near the leaf ve

ins, where the sap is the most abundant. If the adults have left, they may still leave some evidence behind in the form of their eggs, which they also lay on the underside of the leaf.

TREATMENT

Since I was exposed to Koinor and started using it on my olives, I have never had any issues with whiteflies again. Nevertheless, in order to use Koinor, the tree must grow very strongly in order for the roots to absorb the treatment before it is leached from the growing press. If you already have an infestation, it may be safer to spray with Plant Care as it will have an immediate effect and is also systemic so as to provide months of protection.

How To Grow Bonsai Trees Fast

Having plants in the home, such as a bonsai tree, can be an inexpensive and successful and satisfying hobby. House plants usually do not require a lot of upkeep, and they can really spic up the atmosphere of your house. However, when you strive for speed in growing your bonsai tree, there are certain steps and conservation measures that you can take to get your tree to sprout at the fastest possible time.

Phase 1

Position the bonsai tree planted in an area that enjoys direct sunlight for at least four hours each day. Researchers at bonsaigardener.org report that bonsai thrives best and healthiest if maintained at or above 60 degrees Fahrenheit during daylight hours.

Phase 2

Water the bonsai tree every day until the soil is at its highest. Bonsai trees grow rapidly in the soil, which is kept warm at all times.

Phase 3

Fertilize the bonsai plant every three weeks during the growing season, from early spring to late fall. Follow the dilution guidelines for the product; make careful to dilute the fertilizer correctly based on the size of the potting plant you used, or else you risk burning the roots of the bonsai with too much fertilizer.

Phase 4

Re-pot the bonsai plant every two years in the summer, before the growth cycle starts again. Use the same sort of soil or planting pot as you did before, so that the bonsai is used in its surroundings. Before replanting, cut at least one third of the roots from the end to make sure they are not compressed in the container and are able to absorb nutrients. Depending on the size of the roots, you may need to cut more to fit into the bowl

Phase 5

Test your bonsai tree for signs of pest infestation at each watering. Due to the constant irrigation requirements of the crop, insects are readily drawn. Treat some evidence of infestation with a small dose of pesticide.

Tiếng Việt

Cũng như nhiều loại cây khác, cây bonsai cần được bảo vệ trước những loài côn trùng gây hại, chích, hút và cắn phá cây. Chúng cũng cần được bảo vệ khỏi những loại nấm gây ra một số vấn đề quan sát được bằng mắt thường trên nhiều bộ phận của cây.

Tôi tin rằng biện pháp phòng trừ tốt nhất là đảm bảo sức khỏe cho cây trồng. Với cách này, bạn khuyến khích cây tự đối phó với các cuộc tấn công của sâu bệnh hại. Một cây khỏe mạnh là cây có đủ nước, được chăm bón hợp lý, không khí lưu thông tốt quanh tán lá và có bộ rễ khỏe mạnh phát triển trong môi trường thoát nước tốt.

Một trong những vấn đề phổ biến nhất hiện tại là không tìm được vị trí phù hợp nhất để đặt cây. Lí do là các cửa hàng thường có bạt che hoặc để cây trong nhà. Từ đó, khách hàng cho rằng loại cây này phải được đặt trong nhà trong khi nó không phải là cây trồng trong nhà. Hãy hỏi ai đó (thường không phải là nhân viên cửa hàng) để biết chính xác thông tin về cây, liệu đó là cây trồng trong nhà hay ngoài trời.

Môi Trường Bạn Sống

Khi tôi đề cập đến môi trường, khu vực hoặc nơi bạn để cây. Rất ít nghệ nhân bonsai mà tôi biết để ý đến vấn đề vệ sinh và dọn dẹp không gian này. Đây là cách tiếp cận khác với các vườn ươm có đủ điều kiện để khử trùng hàng ngày.

Điều quan trọng cần làm là cân nhắc và tiến hành giảm mức độ lây nhiễm tiềm ẩn của các loại côn trùng, nấm và vi khuẩn. Một số liệu pháp thông thường được sử dụng để giải quyết vấn đề này lại không thể phân hủy sinh học và có khả năng gây ung thư.

Tuy nhiên, gần đây tôi đã tìm thấy một loại thuốc dành riêng cho các vườn ươm thương mại và dùng trong lĩnh vực nông nghiệp được gọi là Spore kill. Spore kill là loại thuốc có thể sử dụng để khử trùng bề mặt, thùng chứa và thậm chí là phun trực tiếp lên cây trồng (pha loãng vừa đủ). Tôi thực sự khuyên bạn nên thêm Sporekill vào kho vũ khí của mình để ngăn chặn và loại bỏ các vấn đề phức tạp phát sinh trong không gian trồng cây bonsai của bạn.

Sâu Hại Thông Thường

Dưới đây là những loài sâu hại được các nghệ nhân bonsai quan tâm nhất, đây cũng là những loại mà bạn dễ bắt gặp nhất.

Kiến

Có thể coi sự xuất hiện của kiến trên cây bonsai là dấu hiệu cho thấy nhiều khả năng cây của bạn đang bị rệp. Lý do là bởi kiến và rệp cộng sinh với nhau, kiến sẽ hút dịch ngọt mà rệp tạo ra để phát triển, loại dịch này được gọi là “Honeydew”. Thông thường, bản thân kiến không phải là vấn đề đáng lo ngại, tuy nhiên nếu kiến xuất hiện trên cây với số lượng lớn, có thể chúng đã làm tổ trong chậu, trong trường hợp này, chúng ta nên tìm cách xử lý.

Triệu chứng

Như đã đề cập trước đó, bản thân kiến không phải là vấn đề đáng lo ngại, nhưng chúng thường mang theo trứng rệp và nấm, chẳng hạn như “nấm mốc đen”. Đôi khi chúng còn xây tổ trong các chậu bonsai và trong quá trình làm tổ, chúng sẽ đào bới làm ảnh hưởng đến trồng cây của bạn.

Cách phòng trừ

Nếu bạn tìm thấy tổ kiến, đây có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đang tưới nước cho cây không đúng cách, nhưng cách này không phù hợp với một số loài ưa khô như thông. Trên thực tế, việc nhúng chậu cây vào bồn nước cũng không giải quyết được vấn đề vĩnh viễn. Bạn cần sử dụng một loại thuốc trừ sâu ngấm đất như Koinor để tránh những loài gây hại thông thường khác. Bạn cũng có thể đang sử dụng Kemprin hoặc Bungy.

Bệnh Thán thư (Anthracnose)

Trên thực tế, bệnh thán thư là một thuật ngữ thông dụng dùng để chỉ một số loại bệnh khác nhau trên thực vật, đặc biệt gây hại cho cây trồng và do nấm gây ra. Bệnh thán thư gây ra nấm, phát triển trên các bộ phận của cây và lây lan với tốc độ nhanh chóng, dễ dàng. Bệnh phát triển mạnh trong điều kiện độ ẩm cao.

Bệnh thán thư có thể xuất hiện trong bất cứ điều kiện môi trường nào và trong giai đoạn lá mới đang phát triển. Một khi lá trưởng thành (trở nên chai sần), chúng sẽ khó bị nhiễm bệnh. Các chiến lược như ngắt bớt lá hay tưới nước từ trên ngọn xuống khi thời tiết ấm áp sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh cho cây.

Các triệu chứng của bệnh thán thư rất dễ nhận biết khi bạn biết tìm đúng nơi. Tuy nhiên, theo tôi, hầu hết mọi người đều không xác định đúng và cho rằng các dấu hiệu ban đầu của bệnh thán thư là cháy lá và các vấn đề liên quan đến nấm khác, v.v. Có thể dễ dàng nhận thấy lá bị xoăn, biến dạng và có xu hướng bị cháy hoàn toàn hoặc một phần. Khi bệnh nặng hơn, bạn có thể thấy các mảng màu nâu hoặc đốm lớn trên lá hay các mảng màu nâu xuất hiện trên hoa. Theo kinh nghiệm của tôi, chỉ những cây lá rụng mới bị ảnh hưởng, không phải các cây thường xanh hay cây lá kim. Do đó, không chỉ cây Phong có nguy cơ nhiễm bệnh cao mà các loại cây khác như cây Thủy lạp (Privets), cây Lựu (Pomegranate), cây Gai lửa (Firethorn), cây gỗ Sếu (Hackberry, Celtis), cây Mộc qua (Flowering quince) cũng có nguy cơ nhiễm bệnh cao, cây Du (Elm) là cây ít bị nhiễm bệnh hơn.

Bệnh thán thư không phá hủy cây bonsai ngay, nhưng nếu tình trạng không được kiểm soát, cây sẽ yếu dần đi, dễ bị các loại nấm, sâu bệnh hoặc vi khuẩn khác tấn công. Hậu quả là, cây có thể sẽ chết một nhánh trước sau đó là lây lan sang cả cây. Tôi biết một số nghệ nhân bonsai giỏi cũng đã có cây bị chết cây do loại bệnh này.

Cách phòng trừ

Tôi khuyên chân thành là bạn nên điều trị tình trạng bệnh càng sớm càng tốt để bệnh không trở nặng và lây lan sang các cây khác lân cận. Cần tách các cây bị nhiễm bệnh ra trước khi bạn kiểm soát được vấn đề.

Phun các loại thuốc có chứa các hoạt chất chống bệnh thán thư như: mancozeb, chlorothalonil, propiconazole, methyl thiophanate và thuốc diệt nấm đồng (Copper fungicides). Phương pháp điều trị đều đặn là kết hợp Unizeb (chứa thành phần hoạt chất Mancozeb) với SK Eco Oil (một chất hoạt động bề mặt và diệt nấm nói chung). Tôi và một số người khác thấy kết quả tốt khi dùng Unizeb và Sporekill. Chronos cũng là loại thuốc được cấp phép sử dụng để ngừa bệnh thán thư vì nó có chứa prochloraz.

Rệp

Đây là một trong những loài gây hại phổ biến nhất trên cây bonsai. Rệp hút nhựa cây, nhưng chúng cũng có thể mang đến nhiều mầm bệnh. Thông thường, rệp có màu vàng, nhưng bạn cũng có thể thấy chúng có màu xám hoặc nâu. Thông thường, bạn sẽ thấy chúng trên các thân cây mới phát triển hoặc dưới mặt lá. Vì những loại sâu hại này có thể gây hại đáng kể cho cây bonsai trong một thời gian ngắn, vậy nên bạn nên để ý đến chúng khi tưới nước trong thời gian cây sinh trưởng.

Triệu chứng

Những chiếc lá và rễ kém tươi thường là dấu hiệu cho thấy rệp đã tấn công cây của bạn. Những phần mới phát triển của cây có dấu hiệu bị xoăn hoặc các dị tật khác. Rệp cũng tạo ra một chất lỏng có vị ngọt, gọi là “honeydew”. Dịch ngọt này thường được ong hút, vì vậy bạn cũng sẽ thấy hiện tượng kiến bò lên cây để hút dịch ngọt này. “Mốc muội đen” – một sản phẩm của chất dịch này, cũng phát triển rất nhanh.

Cách phòng trừ

Xịt nước vào phần nhiễm bệnh nếu mật độ quần thể rệp không quá đông. Bạn cũng có thể dựa vào thiên địch của rệp là bọ rùa và đặc biệt là ấu trùng của chúng, nhưng cây vẫn sẽ suy yếu do ảnh hưởng của loài gây hại này.

Sâu đục thân

Sâu đục thân bao gồm nhiều loài côn trùng khác nhau, chúng đẻ trứng trên hoặc dưới vỏ cây. Khi trứng nở, ấu trùng đang phát triển sẽ gặm cắn mô sống hoặc xơ của cây.

Triệu chứng

Khi ấu trùng đục thân đang trong giai đoạn trưởng thành, việc chúng gặm nhấm thân cây sẽ làm cây yếu dần đi, vì mô thực vật mà chúng tiêu thụ rất quan trọng đối với hoạt động sống bình thường của cây. Nếu không phát hiện được những tổn thương và không điều trị chúng kịp thời thì dù bạn có cố uốn cành hoặc thân thế nào nó vẫn sẽ bị gãy.

Nếu bạn không nhìn thấy dấu vết của côn trùng trưởng thành trên thân cây, gần như chắc chắn là bạn sẽ thấy các dấu hiệu cho thấy nó đã ở đó và trứng đã nở ví dụ như những lỗ nhỏ trên thân cây do ấu trùng đang lớn để lại. Các lỗ này có thể có nhiều hình dạng khác nhau, và bạn cũng có thể thấy một lớp mùn cưa nằm gần hoặc dưới gốc cây. Đó là dấu hiệu cho thấy có sâu đục thân ở đó.

Cách phòng trừ

Xử lý những cây gặp vấn đề về sâu đục thân quả là một thách thức lớn. Nếu bạn thấy sự xuất hiện của chúng trên cây, tốt nhất bạn nên tiêu hủy cây (bằng cách đốt cháy) vì những tổn thương bên trong sẽ không bao giờ hồi phục được. Do đó, việc bạn cố gắng loại bỏ sâu đục thân để chúng không làm hại những cây lân cận là việc làm không đáng.

Không giống như hầu hết các loài côn trùng gây hại khác, sâu đục thân sẽ dễ dàng tấn công hoặc phá hủy những cây bị suy yếu, nhất là những cây được cắt tỉa nhiều. Bịt kín những vết cắt này là điều rất quan trọng, vì nhờ những vết thương hở này mà sâu đục thân có thể xâm nhập dễ dàng vào trong thân cây.

Nhiều biện pháp điều trị hóa học có tác dụng đối với những cây bị nhiễm bệnh ít, nhưng nếu cây bị đục khoét nặng, cách xử lý này có thể có ít tác dụng hoặc vô tác dụng. Điều trị cây đúng cách bằng thuốc trừ sâu nội hấp như Koinor hoặc Plant Care. Nhưng nếu bạn lỡ để sâu cái đẻ trứng và để chúng hoạt động trong thân cây, bạn có thể tiêu diệt ấu trùng bằng cách liên tục chèn và rút một đoạn dây. Hoặc bạn có thể bơm Plant Care vào trong thân cây do loại thuốc này không chỉ có tác dụng bề mặt mà còn có tác dụng nội hấp.

Rệp sáp

Rệp sáp là loài côn trùng nhỏ có lông tơ màu trắng. Trên thực tế, lớp “bông gòn” màu trắng bao phủ toàn thân rệp sáp được chúng sử dụng để bảo vệ mình. Ngoại trừ rệp sáp Úc sống độc lập, rệp sáp thông thường sống theo cụm. (Tuy nhiên, có thể có nhiều rệp sáp Úc trên một cây) Rệp sáp thường được tìm thấy ở mặt dưới của cành hoặc trong các cụm lá. Cũng có những loại rệp sáp nằm ở rễ của cây bonsai. Khi thay bầu, bạn nên kiểm tra kĩ bộ rễ của cây.

Triệu chứng

Cây chậm lớn, còi cọc do rệp sáp hút nhựa cây. Lá có dấu hiệu rũ xuống, và nếu cây nhiễm bệnh nặng, lá sẽ chuyển sang màu vàng và chết. Rệp sáp cũng có thể tạo ra các loại nấm mốc đen.

Cách phòng trừ

Trong thời kỳ cây ngủ đông (mùa đông), Lime Sulfur là một phương thuốc tuyệt vời không chỉ đối với bọ vảy mà còn đối với nhiều loại sâu bệnh và nấm mốc khác. Koinor, Plant Care hoặc Seizer cũng là những phương pháp điều trị mang lại hiệu quả tốt nhất.

Nấm

Hầu hết các loại nấm tồn tại dưới dạng mốc trắng và có thể tìm thấy trên lá. Một số khác có đốm màu cam hoặc nâu hoặc thậm chí là các vết phồng rộp nằm rải rác dưới mặt lá, những chiếc lá này sẽ cuộn tròn lại và cuối cùng rụng. Những loại nấm khác sẽ phá hoại rễ nếu có điều kiện thuận lợi, và chúng cũng có thể phá hủy cả lá. Sau đây là các loại nấm phổ biến và cách phân loại chúng.

Các loại nấm và triệu chứng

Nấm gây bệnh đốm đen

Nấm gây bệnh đốm đen là loại nấm phổ biến tấn công vào các tán lá và tồn tại dưới dạng các đốm hoặc mảng màu đen. Những lá bị nhiễm bệnh sẽ không phục hồi được và cần phải loại bỏ khỏi cây. Tưới nước cho cây bị nhiễm bệnh có thể khiến loại nấm này lây lan.

Nấm gây bệnh đốm lá

Bệnh đốm lá thường bị nhầm lẫn với bệnh đốm đen. Các triệu chứng nhiễm bệnh là các đốm trắng, đỏ, nâu hoặc xám xuất hiện trên lá, nhưng phần thân gỗ như cành và thân cây cũng có thể bị ảnh hưởng. Cần loại bỏ những phần bị nhiễm bệnh càng sớm càng tốt và nên áp dụng các biện pháp chăm sóc thích hợp cho cây.

Nấm mốc

Nấm mốc là loại nấm sinh sống phổ biến trong điều kiện ẩm ướt liên tục, ít ánh sáng mặt trời và ở những nơi thông gió kém (do đó cây trồng trong nhà rất dễ mắc bệnh này). Trong trường hợp của nấm giả sương mai, ta có thể nhìn thấy sự phát triển của các “lông tơ” màu trắng hoặc một chất màu đen trong trường hợp của nấm mốc đen ở những khu vực bị ảnh hưởng của cây.

Nấm gây bệnh rỉ sắt

Đây là loại nấm xuất hiện dưới dạng các điểm nhỏ màu vàng, cam, đỏ hoặc nâu dưới các tán lá. Cuối cùng, những chiếc lá này sẽ cuộn lại, héo và rụng.

Cách thức điều trị bao gồm sử dụng hỗn hợp vôi và lưu huỳnh, đây là chất diệt nấm được sử dụng nhiều và có hiệu quả lâu dài. Đây không chỉ là loại thuốc diệt nấm phổ rộng, nó còn ngăn chặn một số loại côn trùng phổ biến như rệp, bọ vảy và ve nhà xuyên suốt mùa đông. Tuy nhiên, chỉ có thể sử dụng hỗn hợp này trong thời gian cây ngủ đông, hoặc khi tán lá bị phá hủy (đối với cây rụng lá). Sử dụng Orius hoặc Odeon làm thuốc trừ nấm phổ rộng. Orius là loại thuốc trừ sâu nội hấp, do đó sẽ giữ được hơn. Odeon là loại thuốc bề mặt, vì vậy thuốc sẽ không còn bám vào lá nữa nếu bị rửa trôi. Rose Protector là loại thuốc thay thế có thể sử dụng được quanh năm.

Bọ vảy

Bọ vảy có màu sắc phong phú, từ nhạt đến đỏ, xanh lá cây, nâu và đen. Khi còn nhỏ, chúng hoạt động khắp mọi nơi trên cây, nhưng sau đó chúng sẽ hút nhựa ở một nơi cố định. Đôi khi chúng xuất hiện dưới dạng các cục bước trên vỏ, rễ hoặc lá cây. Thông thường, chúng sẽ sống thành cụm, hiếm khi sống độc lập, nhưng chúng cũng có thể sống cách xa nhau. Chúng thường bám vào mặt dưới của cây nên đôi khi rất dễ bỏ sót. Trên những cây đã nhiễm bọ vảy, bạn sẽ thấy sự xuất hiện của kiến và mốc bồ hóng.

Triệu chứng

Cành cây có dấu hiệu rũ xuống, đôi khi lá héo úa, chuyển sang màu xanh. Lúc này cây đang có dấu hiệu suy yếu.

Cách phòng trừ

Biện pháp duy nhất là loại bỏ số lượng nhỏ bọ vảy bằng tay cho đến khi chúng sinh sôi nảy nở. Bạn có thể thử sử dụng thuốc diệt côn trùng, nhưng không phải lúc nào cũng có hiệu quả vì bọ vảy có lớp vỏ bảo vệ bên ngoài. Xịt cồn hoặc cồn phẫu thuật khi có các đợt bùng phát nhỏ. Một số loại thuốc trừ sâu như Koinor và SK Eco Oil có thể tiêu diệt bọ vảy với các kích cỡ khác nhau. Loại thứ hai tốt và đỡ tốn kém hơn, bởi nó là loại dầu parafin có tác dụng bao phủ và làm bọ vảy ngạt thở. Hơn nữa, đây cũng là một chất diệt nấm và là chất hoạt động bề mặt nên có thể ứng dụng vào hầu hết các cách thức điều trị.

Sên lãi và ốc sên

Những loài này sống trong điều kiện ẩm ướt, vì vậy chúng lây lan rất rộng vào mùa mưa, nhưng chúng vẫn có thể xuất hiện quanh năm. Chúng có thể nhanh chóng gặm trụi một cây bonsai chỉ trong một đêm. Các loại lá Sếu và lá Sếu Trung Quốc rất dễ bị những loài này tấn công, nhưng lá của nhiều cây bonsai khác cũng hấp dẫn sên lãi và ốc sên không kém.

Có rất nhiều loại viên và hạt có nguồn gốc tự nhiên và hóa học bán sẵn trên thị trường. Bạn cũng có thể tự mình đi săn đêm với một ngọn đuốc và một xô nước nóng. Bắt những con ốc sên mà bạn nhìn thấy và tiêu diệt chúng bằng cách ném chúng vào xô.

Sùng đất

Hệ thống rễ của cây bonsai rất dễ bị các ấu trùng màu đen, bẩn thỉu và xấu xí của nhiều loài bọ cánh cứng xâm nhập, và thường thì dấu hiệu cho thấy cây bị tấn công chỉ rõ ràng khi ấu trùng đã nở! Tôi khá chắc rằng ai trong chúng ta cũng đã từng bắt gặp những loại ấu trùng này, đó là những loại ấu trùng mà chim nhìn thấy còn không thèm ăn.

Nếu rễ bị sâu non ăn, bạn có thể nhận biết điều này thông qua việc quan sát lá, lá sẽ bắt đầu có dấu hiệu héo. Bằng chứng cho thấy lá bị sâu trưởng thành ăn là những vết rỗ xuất hiện trên lá khác với những dấu vết tròn trịa do ốc sên, sên lãi hoặc sâu bướm gây ra. Những vết gặm cắn như vậy sẽ sắc nét hơn và có dạng hình chữ U.

Cách phòng ngừa

Plant Care hiện là sản phẩm duy nhất trên thị trường có tác dụng tiêu diệt những loài gây hại này với hiệu quả lâu dài. Một điều nữa là, từ kinh nghiệm cá nhân, tôi đoán rằng ấu trùng này thích những khoảng đất giàu chất hữu cơ. Vì tôi không thấy chúng xuất hiện ở những vùng đất chủ yếu là Akadama, đá bọt Pumice hoặc LECA. Tôi thực sự khuyên bạn nên chuyển sang loại đất trồng mới để khắc phục hiệu quả hoặc giải quyết triệt để vấn đề này.

Bọ trĩ

Bọ trĩ là một trong những loài sâu hại khó tìm nhất vì chúng có kích thước nhỏ. Đáng buồn thay, thiệt hại mà chúng gây ra lại không hề nhỏ. Chúng ăn theo nhóm lớn và có thể bay lên không trung, khi bị quấy rầy, chúng sẽ bay lơ lửng. Những thiệt hại đầu tiên là chúng làm hỏng bề mặt lá và sau đó bắt đầu hút nhựa cây.

Triệu chứng

Bạn có thể dễ dàng nhìn thấy những dấu vết rỗ màu bạc, nửa trong suốt sau khi cây bị bọ trĩ xâm nhập và hút hết nhựa. Đôi khi bạn cũng có thể nhìn thấy những đốm đen hoặc nâu.

Cách phòng ngừa

Tốt nhất nên sử dụng dung môi dạng xịt vào ban ngày vì đó là thời điểm bọ trĩ hoạt động mạnh nhất. Điều quan trọng nữa là phun cả mặt trên và mặt dưới của lá để phá vỡ quá trình lây nhiễm. Tôi thường hay áp dụng các biện pháp phòng ngừa để ngăn chặn chúng gây hại. Dùng Koinor để ngăn chặn và theo dõi tránh để bọ trĩ xuất hiện. Có thể sử dụng Plant Care để mang đến hiệu quả nhanh hơn và có thể sử dụng liên tục trong vòng tối đa 4 tuần.

Ruồi trắng

Nếu cành cây bị ruồi trắng phá hoại, bạn sẽ thấy những con ruồi trắng nhỏ nằm rải rác trên các cành cây. Chúng tụ lại thành các cụm lớn, thường là ở mặt dưới của lá. Ruồi trắng sẽ hút nhựa cây vào cả mùa đông, đó là lí do người ta phun Lime sulphur vào mùa đông bởi đây là một biện pháp phòng ngừa tuyệt vời không chỉ đối với ruồi trắng mà còn đối với nhiều loài gây hại phổ biến khác. Theo kinh nghiệm của tôi, Ô liu và Ô liu giả (False olive) là những loại cây hay bị ruồi trắng phá hoại nhất.

Triệu chứng

Khi ruồi trắng hút nhựa cây, chúng sẽ tiết ra một loại dịch ngọt tên là “Honeydew”. Ngoài ra, dịch ngọt này có thể gây ra các bệnh liên quan đến nấm như nấm mốc đen. Những cây bị ruồi trắng phá hoại sẽ suy yếu dần. Khi cây nhiễm bệnh nặng, lá cây sẽ khô và chuyển sang màu vàng, cây còi cọc, kém phát triển. Nơi tìm thấy chúng nhiều nhất là ở mặt dưới của lá, gần gân lá, đó là nơi dồi dào nhựa cây nhất. Khi những con trưởng thành bỏ đi, chúng sẽ để lại một số dấu vết giống như trứng, chúng cũng đẻ trứng ở dưới mặt lá.

Cách phòng trừ

Kể từ khi biết đến Koinor và bắt đầu sử dụng nó trên Ô liu, tôi không còn gặp bất kỳ vấn đề gì liên quan đến ruồi trắng nữa. Tuy nhiên, để sử dụng được Koinor thì cây của bạn phải khỏe mạnh để rễ cây hấp thụ các chất trước khi nó bị rửa trôi. Nếu cây vẫn tiếp tục bị phá hoại, bạn có thể sử dụng Plant Care vì nó có tác dụng tức thì và cũng có tác dụng bảo vệ cây trong nhiều tháng.

Làm thế nào để Bonsai phát triển nhanh

Có cây trong nhà, chẳng hạn như bonsai, có thể là một thú vui không tốn kém và thành công và thỏa mãn. Cây trồng trong nhà thường không đòi hỏi nhiều công chăm sóc, chúng còn có thể làm tăng thêm bầu không khí cho ngôi nhà của bạn. Tuy nhiên, nếu muốn cây phát triển nhanh, bạn có thể thực hiện một số bước cụ thể và các biện pháp chăm sóc sau để cây đâm chồi nhanh nhất có thể.

Giai đoạn 1

Đặt cây ở nơi có ánh nắng trực tiếp ít nhất bốn tiếng một ngày. Các nhà nghiên cứu tại bonsaigardener.org cho biết cây bonsai phát triển tốt nhất và khỏe mạnh nhất ở nhiệt độ ban ngày từ 15,5 độ C trở lên.

Giai đoạn 2

Tưới nước cho cây mỗi ngày đến khi đất đạt độ ẩm cao nhất. Cây bonsai phát triển nhanh chóng khi luôn được giữ ấm.

Giai đoạn 3

Bón phân cho cây ba tuần một lần trong mùa sinh trưởng, từ đầu mùa xuân đến cuối mùa thu. Tuân theo hướng dẫn sử dụng trên bao bì; cẩn thận pha loãng phân bón dựa trên kích thước của chậu cây mà bạn đang sử dụng, nếu bón quá nhiều phân, cây sẽ bị cháy rễ.

Giai đoạn 4

Thay chậu cho cây hai năm một lần vào mùa hè, trước khi bắt đầu chu kỳ tăng trưởng của cây. Sử dụng cùng loại đất hoặc cùng loại chậu giống như trước đó để cây quen với môi trường. Trước khi trồng lại, tỉa ít nhất ⅓ số rễ để đảm bảo chúng không bị đè nén trong chậu và có khả năng hút chất dinh dưỡng. Tùy thuộc vào kích thước của rễ cũng như kích thước của chậu mà bạn có thể cắt tỉa nhiều hoặc ít rễ hơn.

Giai đoạn 5

Sau mỗi lần tưới, kiểm tra xem cây bonsai có các dấu hiệu nhiễm sâu bệnh hại hay không. Do nhu cầu tưới tiêu liên tục của cây trồng nên rất dễ thu hút côn trùng. Xử lý sâu bệnh hại bằng thuốc trừ sâu.

Xem thêm các phần khác của sách

Xem ngay

Dũng Cá Xinh

Có những ngày mưa gió, ngày nắng chói chang nhưng khi mở cửa ra hàng hoa dại vẫn nằm đó dưới bậc thềm. Không nhạt không úa mà vẫn còn vẻ tươi trong như ngày nào.

Xem các bài khác