- Biên tập: Dũng Cá Xinh
- Người dịch: Huyền Nguyễn
ENGLISH
“Bizarre,” “unbelievable,” and “amazing” are some of the things people say when they first see a living stone (Lithops spp.). It looks noth- ing like a plant but does look exactly like a stone, or pair of stones, actually. Two rounded leaves, separated by a slit, nestle close together at ground level, disguised as pebbles. That’s all you see until, surprise, the thing produces a flower. And it’s a big flower too, considering the tiny size of the plant. Some 300 different types of living stones are in cultivation some are species but many more are cultivars, whether selections or hybrids. Colors are vari- ous, from cream, gray, brown, and red-brown to green, and the size, though always small, varies as well. In general, the whole plant is about 1.5 inches wide. All forms store water in their leaves, which allows these succulents to persist under extremely inhospitable environ- mental conditions.
These crazy little plants have virtually no stems. Any tiny bit of stem that the plant has is underground. The top of each thick leaf is flat and either smooth or pebbled in texture. Each spring, the plant grows a single pair of new leaves, which slowly emerge through the fissure between the two older leaves. As the two new leaves grow larger, the old leaves shrink, even- tually disappearing altogether. Occasionally, the plant produces two new sets of leaves instead of just one, and becomes double-headed. As time goes by, the double-heading process continues, and each plant eventually forms a colony. Flow- ers are often larger than the plant itself, with many thin, strap-like petals, in yellow or white. The flowers, one for each pair of leaves, emerge from the slit between the two leaves each fall, opening wide in the afternoon and closing up tight at night; some are sweetly fragrant.
OPTIMUM HOUSEHOLD ENVIRONMENT
Read the Introduction for the specifics of each recommendation.
MEDIUM LIGHT.
Living stones prefer a half-day of full sun, preferably from an east window dur- ing the cool of the day. The intense heat and light of full afternoon sun from a west window should be filtered a bit to moderate the heat load because the plants suffer from sunburn when exposed to full sun and high heat.
HIGH TEMPERATURE.
Daytime 75 to 85°F, night- time 65 to 75°F. In fall, winter, and spring, grow them ten degrees cooler, day and night.
LOW WATER.
Proper watering is the key to suc- cess with these plants. In summer, and again in winter, give them almost no water at all. Give them a tiny drink only if they become badly wrinkled. There are two times a year when liv- ing stones actually need a little water. The first time is in the spring after the new leaves have developed and the old leaves have shriveled. The second time is in the fall when the flowers appear. During these times, water whenever the medium is dry to a depth of 2 inches.
HUMIDITY.
Living stones do not need supplemen- tal humidity and will, in fact, suffer if humidity is too high. They do not do well in terrariums, for example.
POTTING MEDIUM.
Use any good organic, cactus and succulent potting soil that incorporates organic fertilizer, mycorrhizal fungi, and other beneficial microbes and mix it 50/50 with sand.
FERTILIZER.
Use any balanced organic fertilizer. Apply once in spring when the new leaves are growing, and once in fall when flowering begins.
POTTING.
When this very slow growing plant needs up-potting, every five years or so, shift it to a container with a diameter 2 inches larger than the current pot. Choose a pot deep enough to accommodate its taproot.
PROPAGATION.
Sometimes a plant develops multiple heads and can then be divided. Living stones are easy to propagate from seed, but your plant makes seeds only if you hand-pollinate its flowers with pollen from a second, genetically different plant.
COMMON PROBLEMS
Watch for sunburn (page 256), spider mites (page 263), and root rot (page 272).
Tiếng Việt
“Kỳ lạ”, “không thể tin được” và “kinh ngạc” là một số từ ngữ mà mọi người thốt lên khi họ lần đầu tiên nhìn thấy cây Đá Sống (Lithops spp.). Nó trông không giống một cái cây mà trông giống hệt một viên đá hay một cặp đá. Hai lá tròn, ngăn cách nhau bằng một khe, chúng nép sát vào nhau ở gần mặt đất, trông như những viên sỏi. Đó là tất cả những gì bạn có thể thấy ở loài cây này cho đến khi chúng đột nhiên tạo ra một bông hoa. Và đó là một bông hoa lớn so với kích thước nhỏ bé của cây. Khoảng 300 loại Đá Sống (Living stone) khác nhau đang được trồng, một số loại là loài nhưng nhiều loại khác là giống cây trồng. Màu sắc của loài cây này rất đa dạng, từ màu kem, xám, nâu, và nâu đỏ đến xanh lá cây. Về kích thước, mặc dù chúng luôn nhỏ, nhưng kích thước của các giống khác nhau cũng khác nhau. Nói chung, toàn bộ cây rộng khoảng 1,5 inch. Cây Đá Sống (Living stone) lưu trữ nước trong lá của chúng, điều này cho phép các loài mọng nước này tồn tại trong các điều kiện môi trường cực kỳ khắc nghiệt.
Những cây nhỏ kì cục này hầu như không có thân. Bất kỳ phần thân cây nhỏ nào đều nằm dưới đất. Mặt trên của mỗi chiếc lá dày phẳng và nhẵn hoặc có kết cấu dạng đá cuội. Vào mỗi mùa xuân, cây sẽ mọc ra một cặp lá mới, chúng từ từ nhú ra qua khe nứt giữa hai lá già. Khi hai lá mới phát triển lớn hơn, các lá cũ sẽ co lại, cuối cùng biến mất hoàn toàn. Đôi khi, cây tạo ra hai bộ lá mới thay vì chỉ một lá, và trở thành hai đầu. Qua thời gian, quá trình phân đôi tiếp tục. Chùm hoa thường lớn hơn cây với nhiều cánh hoa mỏng trông giống dây đeo, hoa có màu vàng hoặc trắng. Những bông hoa nở ra từ khe giữa hai chiếc lá, cánh hoa mở rộng vào buổi chiều và khép chặt lại vào ban đêm, loài hoa này có mùi thơm dịu.
MÔI TRƯỜNG TỐI ƯU HÓA
Đọc phần Giới thiệu để biết các chi tiết cụ thể của từng loại cây.
ÁNH SÁNG VỪA
Cây Đá Sống (Living stone) ưa ánh nắng mặt trời nửa ngày, tốt nhất nên đặt cây ở cửa sổ phía đông, nơi có khí trời mát mẻ trong ngày. Nên lọc bớt nhiệt độ gay gắt và ánh sáng trực tiếp từ mặt trời vào buổi trưa từ cửa sổ hướng Tây để giảm tải nhiệt vì cây sẽ bị cháy nắng khi phơi nắng và sống trong nhiệt độ cao.
NHIỆT ĐỘ CAO
Ban ngày 23,8 đến 29,4°C, ban đêm 18,3 đến 23,8°C. Vào mùa thu, mùa đông và mùa xuân, trồng cây trong môi trường mát hơn mười độ cả ngày lẫn đêm.
NƯỚC THẤP
Tưới nước đúng cách là chìa khóa để giúp loài cây này phát triển tốt. Vào mùa hè và vào mùa đông, hầu như không tưới nước cho cây. Chỉ tưới một chút nước nếu chúng trở nên nhăn nheo. Một năm có hai lần khi Đá Sống (Living stone) thực sự cần một ít nước. Lần thứ nhất là vào mùa xuân sau khi các lá mới phát triển và các lá già héo lại. Lần thứ hai là vào mùa thu khi hoa nở. Trong thời gian này, tưới bất cứ khi nào môi trường khô đến độ sâu 2 inch.
ĐỘ ẨM
Đá Sống (Living stone) không cần độ ẩm bổ sung và trên thực tế sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực nếu độ ẩm quá cao. Vì thế, chúng không phát triển tốt trong các hồ cạn.
SANG BẦU
Sử dụng bất kỳ loại đất bầu hữu cơ tốt dành cho Xương Rồng và cây mọng nước nào kết hợp phân hữu cơ, nấm rễ và các vi sinh vật có lợi khác và trộn 50/50 với cát.
PHÂN BÓN
Sử dụng bất kỳ loại phân bón hữu cơ cân đối nào. Bón phân một lần vào mùa xuân khi lá mới mọc, và một lần vào mùa thu khi bắt đầu ra hoa.
SANG CHẬU
Khi cây phát triển rất chậm này cần lên bầu, cứ khoảng 5 năm một lần, hãy chuyển cây sang một chậu có đường kính lớn hơn 2 inch so với chậu hiện tại. Chọn một cái chậu đủ sâu để chứa rễ của nó.
NHÂN GIỐNG
Đôi khi một cây phát triển nhiều lá và sau đó có thể được phân chia. Đá Sống (Living stone) rất dễ nhân giống từ hạt, nhưng cây của bạn chỉ tạo ra hạt nếu bạn thụ phấn bằng tay cho những bông hoa của chúng bằng phấn hoa từ một cây có gen khác.
NHỮNG VẤN ĐỀ PHỔ BIẾN
Đề phòng cháy nắng (trang 256), bọ ve nhện (trang 263) và thối rễ (trang 272).