- Biên tập: Dũng Cá Xinh
- Người dịch: Hạnh Nguyên
ENGLISH
Spectacular flowers, in eye-catching colors and as velvety soft as a horse’s nose, almost guaran- tee impulse purchases of gloxinia (Sinningia speciosa). How could anyone pass this houseplant up when it is in full gorgeous bloom? Gloxinias strongly resemble their cousins, African violets, except that their flowers are bigger, as much as 4 inches across. Flowers come in bright red, pink, purple, and white, sometimes with white edges and sometimes with spots or lines of contrast- ing colors on the petals. The softly furry leaves form a compact basal rosette near ground level, and the flowers emerge from the center of the whorl of leaves. Leaves are large, 8 to 12 inches long, with shallow crenellations along the edges. They are often green above and purple on the undersides. Mature gloxinia plants get 6 to 12 inches tall and wide. Modern hybrids with such species as S. pusilla or S. concinna have been developed to obtain smaller versions of this large-flowered beauty and an extended range of colorful flowers.
These plants sprout from small underground tubers. They tend to bloom all summer and then they die to the ground in the autumn. When this happens, don’t panic—your plant is not really dying. It is just going to sleep for the winter. When your gloxinia goes dormant, move its pot to a dark, cool place (50 to 60°F), stop watering and fertilizing, and allow it to dry out over win- ter. In late winter re-pot the tubers in fresh pot- ting medium, bring them back into the light, and resume watering. The plants will resume growth and soon be flowering again.
OPTIMUM HOUSEHOLD ENVIRONMENT
Read the Introduction for the specifics of each recommendation.
MEDIUM LIGHT.
Provide filtered or dappled light, no direct sun. These low-growing plants also do really well under artificial lights with the lights about 12 inches above them.
MODERATE TEMPERATURE.
Daytime 70 to 80°F, nighttime 60 to 70°F.
MODERATE WATER.
Water throughout the grow- ing season whenever the top of the potting medium becomes dry to a depth of 1 inch. Avoid getting water directly on the leaves. Do not water when the plant is dormant.
HUMIDITY.
Gloxinia appreciates humidity but do not mist the foliage. Put the pot in a saucer or tray of water, making sure the bottom of the pot never sits directly in the water by raising the pot up on pot feet or pebbles.
POTTING MEDIUM.
Use any good organic, well-drained, African violet potting soil that incorporates organic fertilizer, mycorrhizal fungi, and other beneficial microbes.
FERTILIZER.
Choose an acidic liquid organic fer- tilizer designed for acid-loving plants where the second number (phosphorus) is higher than the other two to promote flowering. Apply at half-strength every two weeks through the growing season. Do not fertilize when the plant is dormant.
POTTING.
When your plant needs up-potting, shift it to a container with a diameter 2 inches larger than the current pot. Re-pot in late winter when the plant is dormant
PROPAGATION.
Gloxinia is easy to propagate from leaf cuttings.
COMMON PROBLEMS
Watch for whitish spots on leaves (page 256), spider mites (page 263), and root rot (page 272).
Tiếng Việt
Với những bông hoa tuyệt đẹp có màu sắc bắt mắt và mềm mại như nhung, hoa Tử La Lan – Chuông Tình Yêu (Gloxinias-Sinningia speciosa) rất được yêu thích và bán đắt hàng. Ai có thể bỏ qua loại cây trong nhà này khi nó đang nở rộ tuyệt đẹp được chứ? Tử La Lan rất giống với anh em họ của chúng, hoa Violet châu Phi. Tuy nhiên, hoa của chúng lớn hơn, có chiều ngang khoảng 10cm.
Hoa có màu đỏ tươi, hồng, tím và trắng, đôi khi có viền trắng hoặc những đốm, đường màu tương phản trên cánh hoa. Những chiếc lá có lông mềm xếp thành hình hoa thị nhỏ gọn ở gần mặt đất. Những bông hoa mọc ra từ trung tâm của vòng lá. Lá lớn, dài từ 20 đến 30 cm, với các nếp gấp nông dọc theo mép lá. Chúng thường có màu xanh lá cây mặt trên và màu tím ở mặt dưới.
Cây Tử La Lan trưởng thành có kích thước từ 15cm đến 30cm. Loại hoa này hiện được lai với các loài như Lan Túi Hoa Nhỏ hoặc hoa thuộc họ Gừng (S. Concinna) để thu được các phiên bản nhỏ hơn. Giống mới vừa giữ được vẻ đẹp ban đầu, vừa có màu sắc đa dạng.
Những cây này mọc lên từ những củ nhỏ trồng dưới đất. Chúng có xu hướng nở hoa suốt mùa hè và sau đó chúng tàn lụi vào mùa thu. Khi điều này xảy ra, đừng có hoảng sợ, vì cây của bạn không thực sự chết. Nó chỉ là đi ngủ cho mùa đông. Khi cây Tử La Lan của bạn tạm ngưng hoạt động, hãy di chuyển chậu của nó đến một nơi tối, mát mẻ (10°C đến 16°C). Ngừng tưới nước và bón phân, và để cho nó khô dần suốt mùa đông. Vào cuối mùa đông, trồng lại củ vào chậu mới, đưa chúng trở lại nơi có ánh sáng và tiếp tục tưới nước. Các cây sẽ phát triển và sớm ra hoa trở lại.
MÔI TRƯỜNG TỐI ƯU TRONG NHÀ
Đọc phần Giới thiệu để biết chi tiết cụ thể của từng khuyến nghị.
ÁNH SÁNG VỪA.
Cung cấp ánh sáng gián tiếp hoặc lốm đốm sáng, không để cây dưới ánh nắng trực tiếp. Những cây phát triển thấp này cũng phát triển rất tốt dưới ánh đèn nhân tạo trên chúng khoảng 30cm.
NHIỆT ĐỘ VỪA PHẢI.
Nhiệt độ thích hợp với cây Tử La Lan đó là ban ngày từ 21°C đến 27°C, ban đêm từ 16°C đến 21°C.
NƯỚC VỪA ĐỦ.
Tưới nước trong suốt mùa cây sinh trưởng khi nào mặt trên của bầu bắt đầu khô đến độ sâu 2.5cm. Tránh để nước dính trực tiếp vào lá. Không tưới nước khi cây ngủ đông.
ĐỘ ẨM.
Tử La Lan ưa ẩm nhưng không cần được phun sương lên tán lá. Đặt chậu cây vào khay chứa nước và đảm bảo đáy chậu không tiếp xúc trực tiếp với nước. Bạn có thể đỡ chậu bằng chân đế của chậu hoặc đá cuội.
CHUẨN BỊ BẦU ĐẤT.
Sử dụng các loại đất bầu hữu cơ tốt, thoát nước tốt, như đất bầu cho hoa Tử La Lan châu Phi, kết hợp phân hữu cơ, nấm rễ và các vi sinh vật có lợi khác.
PHÂN BÓN.
Chọn một loại phân bón hữu cơ lỏng có tính axit được thiết kế cho các cây ưa axit. Phân có hàm lượng Phốt pho cao hơn hai thành phần còn lại để thúc đẩy cây ra hoa. Bón nửa hàm lượng hai tuần một lần trong suốt mùa sinh trưởng. Không bón phân khi cây ngủ đông.
SANG CHẬU.
Khi cây của bạn cần thay chậu, hãy chuyển nó sang chậu mới có đường kính lớn hơn 5cm so với chậu hiện tại. Trồng vào chậu khác vào cuối mùa đông khi cây ngủ đông.
NHÂN GIỐNG.
Tử La Lan rất dễ nhân giống từ giâm lá.
CÁC VẤN ĐỀ THƯỜNG GẶP
Để ý các đốm trắng trên lá (trang 256), bọ nhện (trang 263) và bệnh thối rễ (trang 272).