Cỏ cảnh (Ornamental grass) là gì? Tìm hiểu các loại cỏ phổ biến

Bạn đang tìm hiểu về cỏ cảnh (Ornamental grass) và muốn khám phá về các loại cỏ phổ biến trong việc trang trí không gian xanh? Trong bài viết này, Codai sẽ giới thiệu với bạn về cỏ cảnh, những cây cỏ này có ý nghĩa gì trong ngành trang trí và tại sao chúng trở thành lựa chọn phổ biến cho nhiều người yêu thích thiết kế sân vườn.

Cỏ cảnh là gì?

Cỏ cảnh (Ornamental grass) là thuật ngữ chỉ những loại cỏ được trồng với mục đích trang trí. Chúng không chỉ mang lại vẻ đẹp tự nhiên cho không gian xanh mà còn có khả năng chịu được nhiệt độ lạnh và giữ được giá trị thẩm mỹ trong suốt mùa thu và mùa đông.

Những loại cỏ cảnh phổ biến thường được trồng trong nhiều khu vực có khí hậu lạnh, vì chúng có khả năng chịu được nhiệt độ lạnh một cách dễ dàng. Nhờ vào sự độc đáo của từng loại, cỏ cảnh mang lại sự phong cách và sắc màu đa dạng cho sân vườn và không gian xanh ngoại thất. Trên thực tế, việc sử dụng cỏ trong thiết kế sân vườn và cảnh quan đã trở thành một xu hướng phổ biến. Chúng không chỉ tạo điểm nhấn độc đáo và tươi mới cho không gian, mà còn mang lại cảm giác thư giãn và gần gũi với thiên nhiên.

Trong nội dung tiếp theo, chúng tôi sẽ giới thiệu một số loại cỏ cảnh phổ biến, mô tả đặc điểm và cách chăm sóc cho từng loại. Bạn sẽ có cơ hội tìm hiểu rõ hơn về những loại cây cỏ này và cách tận dụng chúng để tạo ra một không gian xanh đẹp mắt và ấn tượng. Hãy cùng tìm hiểu và khám phá thế giới của cỏ cảnh (Ornamental grass) và tìm những loại cỏ phù hợp để làm cho sân vườn của bạn thêm phần sống động và thu hút.

Tìm hiểu các loại cỏ phổ biến

Bên cạnh các loại cỏ thực sự (Poaceae), có một số họ cây giống cỏ khác thường được tiếp thị như là cỏ cảnh. Chúng bao gồm các loại cỏ thuộc bộ cói (Cyperaceae), cỏ bấc (Juncaceae), cỏ Chanh lươn (Restionaceae) và cỏ Hương bồ (Typhaceae). Tất cả đều là các loại cây một lá mầm, thường có lá hẹp và các gân song song. Hầu hết đều là cây lâu năm thảo dược, mặc dù nhiều loại cây cỏ cảnh là cây xanh quanh năm và một số phát triển các mô mộc. Chúng mang đến hình dạng thẳng đứng nổi bật, cấu trúc, màu sắc, chuyển động và âm thanh đặc trưng cho khu vườn, quanh năm. Trong danh sách các loại cỏ cảnh phổ biến, chúng ta có

Họ cói

Họ Cói là một họ lớn trong bộ Hòa thảo (Poales), có khoảng 70-98 chi và khoảng 4.000-4.350 loài. Họ này có phân bố rộng khắp trên thế giới, với trung tâm đa dạng là miền nhiệt đới châu Á và Nam Mỹ.

Cỏ cảnh trong họ Cói thường mọc dại, nhưng cũng tồn tại một số loài có ích cho con người. Ví dụ, cây cói giấy (Cyperus papyrus) được sử dụng làm cây cảnh. Ở Việt Nam, cây cói bông trắng (Cyperus tegetiformis) và lác voi được sử dụng để đan chiếu và làm dây. Cũng có một loại cỏ khác là cỏ cú (Cyperus rotundus) được sử dụng để làm thuốc.

Các đặc điểm chung của họ Cói bao gồm:

• Thân thảo lan rộng, có căn hành.
• Lá thường có dạng tam đứng và không có hình tam giác.
• Rễ đôi khi phình to tạo thành củ.
• Hoa thường mọc thành chùm hoặc tụ tán.
• Họ này có hoa lưỡng tính hoặc đơn tính, và quả của chúng là dạng quả bế.

Họ Cói được chia thành hai nhóm chính là Mapanioideae và Cyperoideae. Nhóm Mapanioideae chứa 6 chi và khoảng 140 loài, chủ yếu sống trong vùng nhiệt đới. Nhóm Cyperoideae chứa 92 chi và khoảng 4.210 loài, phân bố rộng khắp trên thế giới.

Họ Bấc

Họ Bấc (Juncaceae) là một họ thực vật có hoa nhỏ trong nhóm thực vật một lá mầm. Họ này hiện được công nhận có khoảng 7-8 chi và khoảng 400-430 loài. Các loài trong họ Bấc là cây thân thảo lớn chậm, có thân rễ, và trông rất giống như các loài cỏ thật sự.

Cỏ cảnh thuộc họ Bấc được gọi là “Cỏ bấc đèn” (Juncus effusus) trong tiếng Việt. Đây là một loài cỏ thân thảo có thân thẳng, hình trụ thon hoặc dẹp bên. Lá của cây thường xanh và phát triển tốt, có thể kéo dài thành cặp tai ngoài tại điểm nối với phiến lá. Cỏ bấc đèn thường mọc trên các loại đất kém màu mỡ trong các môi trường ẩm.

Họ Bấc phân bố rộng khắp trên thế giới, từ vùng ôn đới tới hàn đới. Ở vùng nhiệt đới, chúng thường chỉ được tìm thấy trên các núi cao. Họ Bấc đa dạng tại khu vực Andes (3 chi đặc hữu), miền nam Nam Mỹ và New Zealand (2 chi). Cỏ bấc đèn là một loài cây lâu năm, tuy nhiên cũng có một số loài bấc là cây một năm.

Họ Bấc có ý nghĩa cảnh quan trong công viên và vườn cỏ. Cỏ bấc đèn thường được sử dụng trong kiến trúc cảnh quan để tạo nên hiệu ứng nổi bật với thân thẳng và màu xanh tươi.

Họ Chanh lươn

Họ Chanh lươn (Restionaceae) là một họ thực vật hạt kín có xuất xứ chủ yếu tại miền nam châu Phi và Australia. Các loài trong họ này có ngoại hình giống với các loài bấc (Juncaceae). Chúng là thành phần chủ yếu trong quần thực vật tại các khu vực có kiểu khí hậu Địa Trung Hải tại Nam Phi và Tây Australia.

Cây cỏ cảnh thuộc Họ Chanh lươn có thể bao gồm các loài cây thân thảo mọc thành búi hoặc có thân rễ. Chúng thường có hình dạng và kích thước khác nhau, có thể trông giống như tre trúc trong phần thân mọc nhanh và kích thước to lớn. Một số loài cây cỏ cảnh từ Họ Chanh lươn có nguồn gốc từ châu Phi và đã trở nên phổ biến như cây trồng làm cảnh trong vườn tại nhiều nơi trên thế giới.

Họ Hương bồ

Họ Hương bồ (Typhaceae) là một họ thực vật có hoa thuộc bộ Hòa thảo. Họ này được phần lớn các nhà phân loại học công nhận. Các tên gọi của các loài trong họ này bao gồm hương bồ, cỏ nến, cỏ lác, và bồn bồn. Họ Hương bồ bao gồm một số loài, trong đó có một số loài cỏ cảnh phổ biến. Dưới đây là một số loài cỏ cảnh thuộc Họ Hương bồ:

• Typha domingensis: Hương bồ đài hoa dài.
• Typha angustifolia: Cỏ nến, bồn bồn, thủy hương bồ.
• Typha davidiana: Hương bồ, cỏ nến.
• Typha latifolia: Hương bồ lá rộng.
• Typha minima: Hương bồ nhỏ.
• Typha orientalis: Hương bồ phương đông.

Các loài cỏ Hương bồ có phấn hoa được sử dụng trong y học cổ truyền phương Đông với tên gọi là bồ hoàng. Ngoài ra, tại một số khu vực ở miền nam Việt Nam, người ta còn thu hái phần gốc non của cỏ Hương bồ để làm một dạng dưa muối, được gọi là dưa bồn bồn.

Các loại cỏ cảnh này đem đến hình dạng thẳng đứng nổi bật, sự đa dạng về cấu trúc và màu sắc, cùng với chuyển động và âm thanh đặc trưng. Bất kể mùa trong năm, chúng mang lại sự tươi mới và hấp dẫn cho khu vườn. Nếu bạn quan tâm đến trang trí sân vườn với cỏ cảnh, hãy tìm hiểu thêm về cách chăm sóc để tận dụng tối đa được vẻ đẹp và giá trị thẩm mỹ của chúng.

Cách cỏ cảnh phát triển

Hầu hết các loại cỏ cảnh là cây lâu năm, nảy mầm vào mùa xuân từ rễ cây, đã tích trữ lượng năng lượng lớn, và vào mùa thu hoặc mùa đông chúng đi vào trạng thái ngủ đông. Một số loại như tre có lá xanh quanh năm, và một số loại khác là cây một năm. Nhiều loại cỏ cảnh có hình dạng bụi và bụi cỏ, trong khi loại khác tạo ra hệ thống mạch rễ phân nhánh nhiều cành. Loại cây bụi thường được gọi là “tạo cụm” hoặc “tạo bụi”, khác biệt với loại cây có rễ mạch, được gọi là “phát triển”. Kích thước của chúng có sự biến đổi từ vài centimet đến vài mét; tre lớn có thể cao tới 20m hoặc hơn. Một số loại cỏ cảnh là các loài có thể được trồng từ hạt giống. Nhiều loại khác là cây lai, và phải được nhân giống bằng cách cấy một phần của cây hiện có.

Cỏ Pampas (Cortaderia selloana) dễ nhận biết, với các loại cây nhỏ đến rất lớn phù hợp với cảnh quan. Cỏ hươu (Muhlenbergia rigens) và cỏ lúa mạch hoang dã canyon prince (Leymus condensatus) phổ biến trong các khu vực lớn hơn, cảnh quan tự nhiên và vườn cây bản địa. Có các loại cỏ Miscanthus có sự đốm trên chiều ngang và có vẻ như được chấm với ánh sáng mặt trời ngay cả trong một ngày mây. Nhiều loại Miscanthus và Pennisetum nở hoa vào giữa hoặc cuối mùa hè, và đầu hạt kéo dài, thường kéo dài đến mùa đông. Một số loài Stipa nở hoa vào mùa xuân, bông đứng gần hai mét so với cụm lá, và đầu hạt kéo dài đến muộn trong mùa đông.

Khi làm vườn gần khu vực giao thoa tự nhiên giữa đô thị và vùng hoang dã, người ta nên cẩn thận tránh trồng các loài xâm lấn, như Cortaderia jubata, Pennisetum setaceum và Nassella tenuissima (đồng nghĩa với Stipa tenuissima), vì đây là việc làm trái với nguyên tắc trồng trọt có trách nhiệm.

Công dụng của cỏ cảnh

Cỏ cảnh được sử dụng rộng rãi trong công nghệ cảnh quan và làm đẹp cho khu vườn, sân vườn, công trình kiến trúc và các không gian xanh khác. Dưới đây là một số công dụng chính của cỏ cảnh:

• Tạo cảnh quan hấp dẫn: Cỏ cảnh được sử dụng để tạo ra các cảnh quan đẹp mắt, mang lại sự tươi mát và màu sắc cho khu vườn. Chúng có thể tạo điểm nhấn, tạo độ sâu và tạo bối cảnh cho các yếu tố khác trong cảnh quan.
• Mềm mại và thoải mái: Cỏ cảnh mang lại sự mềm mại và thoải mái cho khu vực tiếp xúc, chẳng hạn như sân chơi trẻ em hoặc khu vực nghỉ ngơi. Chúng có khả năng giảm thiểu sự va chạm và cung cấp một mặt bằng mềm mại cho hoạt động ngoài trời.
• Giữ độ ẩm, chống xói mòn đất: Cỏ cảnh có khả năng kiềm chế đất, ngăn chặn quá trình trôi trên bề mặt đất và giữ độ ẩm cho đất. Chúng giúp ngăn chặn sự thoát nước quá mức và giữ độ ẩm cần thiết cho cây trồng trong khu vườn.
• Kiểm soát cỏ dại và chống xói mòn: Chúng có thể được sử dụng để kiểm soát và ngăn chặn sự phát triển của cỏ dại trong khu vực cần kiểm soát. Chúng cũng có khả năng giữ đất lại và ngăn chặn quá trình xói mòn do gió hoặc nước.
• Cải thiện chất lượng không khí: Cỏ cảnh giúp cải thiện chất lượng không khí bằng cách hấp thụ các khí độc và phân giải các chất ô nhiễm trong môi trường. Chúng cũng có khả năng tạo ra oxy và giảm nhiệt độ xung quanh thông qua quá trình quang hợp.
• Góp phần bảo vệ môi trường: Sử dụng cỏ cảnh trong cảnh quan có thể giúp bảo vệ môi trường. Chúng giảm sự sử dụng hóa chất và nước tưới, đồng thời giảm ô nhiễm môi trường do sự thoát nước và rửa trôi.
• Dùng trong chăn nuôi và thú y: Một số loại cỏ cũng được sử dụng làm thức ăn cho gia súc và gia cầm. Chúng cung cấp nguồn thức ăn giàu chất dinh dưỡng và cung cấp môi trường sống cho các loài động vật.

Cỏ cảnh mang lại nhiều lợi ích trong việc tạo cảnh quan và bảo vệ môi trường, đồng thời cung cấp một môi trường sống lý tưởng cho nhiều loại động và thực vật.

Lưu ý khi tự trồng cỏ cảnh

Khi trồng cỏ cảnh ở sân vườn, có một số lưu ý quan trọng để đảm bảo thành công. Dưới đây là danh sách các lưu ý và giải thích chi tiết cho mỗi lưu ý:

• Chọn loại cỏ phù hợp: Đầu tiên, bạn cần chọn loại cỏ phù hợp với điều kiện môi trường của khu vực và mục đích sử dụng. Có các loại cỏ có yêu cầu ánh sáng, độ ẩm, đất và sự chịu đựng khác nhau. Hãy tìm hiểu về các loại cỏ phổ biến trong khu vực của bạn và chọn loại phù hợp.
• Chuẩn bị đất: Đất cần được chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi trồng cỏ. Loại đất tốt cho cỏ sân vườn là đất có độ thoát nước tốt, giàu chất hữu cơ và có độ pH từ 6 đến 7. Nếu đất của bạn không đạt yêu cầu, hãy cân nhắc thêm phân đất hoặc cải tạo đất trước khi trồng cỏ.
• Tưới nước đúng cách: Tưới nước là một yếu tố quan trọng để duy trì sự sống và sức khỏe của cỏ. Hãy tưới nước đều đặn và đảm bảo cỏ được cung cấp đủ nước, nhưng tránh tưới quá nhiều gây ngập úng đất. Thời gian tưới nước tốt nhất là vào buổi sáng sớm hoặc buổi tối, khi nhiệt độ mát mẻ và không gây mất nước do bức xạ mặt trời cao.
• Đảm bảo ánh sáng đủ: Hầu hết các loại cỏ sân vườn cần ánh sáng mặt trời đầy đủ để phát triển tốt. Hãy chọn vị trí trồng cỏ sao cho nó nhận được ít nhất 6-8 giờ ánh sáng mỗi ngày. Tránh trồng cỏ dưới bóng cây lớn hoặc trong những khu vực có bóng râm quá nhiều.
• Bón phân định kỳ: Cỏ sân vườn cần được bón phân định kỳ để duy trì sức khỏe và màu xanh tươi. Sử dụng phân chứa các chất dinh dưỡng cần thiết như nitơ, photpho và kali theo hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc chuyên gia cảnh quan. Đảm bảo rằng bạn bón phân đều và đúng liều lượng để tránh gây hại cho cỏ.
• Kiểm soát cỏ dại và sâu bệnh: Đảm bảo kiểm soát cỏ dại và sâu bệnh là một yếu tố quan trọng để duy trì sự đẹp và sức khỏe của cỏ sân vườn. Thực hiện việc cắt tỉa đều đặn để ngăn chặn sự phát triển quá mức của cỏ dại. Nếu có sâu bệnh hoặc cỏ dại xuất hiện, hãy sử dụng phương pháp kiểm soát phù hợp như sử dụng thuốc trừ sâu hoặc cỏ dại.
• Cắt tỉa đúng cách: Cắt tỉa cỏ đúng cách là quan trọng để duy trì hình dáng và độ dày của cỏ sân vườn. Hãy cắt tỉa cỏ khi nó cao khoảng 1/3 – 2/3 chiều cao tổng thể của cỏ. Đảm bảo rằng lưỡi cắt của máy cắt cỏ sắc bén và không gây tổn thương cho cỏ. Cắt tỉa đều đặn để đảm bảo cỏ mọc đều và không để lại vết thâm trên bề mặt.
• Tránh sử dụng hóa chất có hại: Tránh sử dụng hóa chất có hại như thuốc trừ cỏ hoặc thuốc diệt sâu một cách quá mức trên cỏ sân vườn. Nếu cần sử dụng, hãy tuân thủ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất và hạn chế việc sử dụng vào thời gian tưới nước hoặc khi có mưa.
• Chăm sóc định kỳ: Chăm sóc định kỳ là chìa khóa để cỏ sân vườn luôn đẹp và khỏe mạnh. Theo dõi tình trạng của cỏ, kiểm tra sự phát triển của cỏ dại và sâu bệnh, và đáp ứng kịp thời để giải quyết các vấn đề. Đảm bảo cung cấp đủ nước, ánh sáng và chất dinh dưỡng cho cỏ.
• Bảo vệ cỏ trong thời tiết khắc nghiệt: Trong thời tiết khắc nghiệt như mùa hè nóng, hạn hán hoặc mùa đông lạnh, cỏ sân vườn có thể gặp khó khăn. Hãy cung cấp bảo vệ cho cỏ bằng cách tăng cường tưới nước, bảo vệ khỏi đóng băng hoặc xói mòn và hạn chế việc sử dụng trong kỳ nghỉ hoặc thời gian không sử dụng.

Hãy lựa chọn những loại cỏ cảnh phù hợp với điều kiện khí hậu và yêu cầu của khu vực sân vườn của bạn. Kết hợp chúng với các loại cây, hoa và cảnh quan khác để tạo ra một không gian độc đáo và hài hòa. Qua việc sử dụng cỏ cảnh, bạn có thể thêm sự phong cách và sự sống động vào sân vườn của mình, tạo nên một môi trường tự nhiên và hấp dẫn cho gia đình và khách thăm quan.

Uyên Nhi

Your everday morning will decide who you are in the future, because “Every morning you have two choices: continue to sleep with your dreams or wake up and chase them” Kristin, sophisticated gal.

Xem các bài khác