Người dịch: Hoàng Yến
Fittonia – Lá May Mắn có màu sắc cầu vồng nhưng nổi tiếng là một loại cây khá khó nuôi. Khi Codai.net chúng tôi chia sẻ một bức ảnh về cây của mình vào cuối năm ngoái trên Instagram của mình, tôi đã nhận được RẤT NHIỀU tin nhắn hỏi làm cách nào để giữ cho cây của tôi sống được trong nhiều năm + cho một bài đăng trên blog chia sẻ mẹo chăm sóc của tôi đối với chi thực vật này. Chúng thường được gọi là cây cẩm nhung hoặc cây may mắn vì hoa văn lá nổi bật của chúng. Nếu bạn hoặc ai đó mà bạn biết yêu thích hoa Lan ngọc được trồng để lấy lá (nhiều hơn là hoa của chúng) như Ludisia mất màu + Macodes petola, lá Fittonia cùng dòng với nhu cầu yêu thích độ ẩm + đường vân sáng:
Tôi đã viết blog chỉ vài tháng khi tôi nhặt cái cây này vào một buổi tối mùa đông lạnh giá + Tôi nhớ mình đã nghĩ ‘được rồi Laura, tốt hơn hết bạn nên chụp nhiều ảnh… Tôi không có nhiều tự tin vào khả năng chăm sóc nó, nhưng tôi muốn thử thách một thứ gì đó tinh tế hơn, với những chiếc lá mỏng hơn. Fittonia -Lá May Mắn là những cây trồng trong nhà đẹp mắt mang đến điều gì đó khác biệt so với giống cây xanh / cao / lá tiêu chuẩn của bạn. + Tôi nhận thấy rằng những khách hàng của tôi cũng làm tốt với cây dương xỉ + thích thu hải đường nhiều màu sắc thường tạo thành hàng ong cho những màn hình này!
Nếu bạn yêu thích vẻ ngoài của cây chấm bi (Hypoestes phyllostachya) nhưng thấy chúng quá khó, tôi nghĩ Fittonia là một lựa chọn thay thế tuyệt vời + phù hợp hơn với độ ẩm gia đình vừa phải, với lá dày hơn một chút. Tôi đã có cây của mình gần 4 năm + đây là so sánh từ ngày tôi mua nó đến bây giờ – Ngoài sự phát triển… hãy nhìn xem màu sắc cũng đã thay đổi nhiều như thế nào!
Trong hướng dẫn chăm sóc này, chúng tôi sẽ đề cập đến các chủ đề:
- ánh sáng
- tưới nước
- độ ẩm + chăm sóc lá
- hồ cạn
- bón phân
- sâu bọ
- thay chậu
- hỗn hợp bầu (+ bầu)
- Lan truyền
- + ra hoa
ÁNH SÁNG
Với những tán lá giống như tờ giấy, Fittonia không cần đến một vị trí quá sáng – lá của chúng sẽ dễ bị cháy xém + úa vàng nếu cây gặp ánh sáng quá gay gắt. Trong môi trường sống tự nhiên của chúng ở Nam Mỹ, chúng là một loại cây leo mọc thấp + vì vậy chúng cũng thích nghi hơn với điều kiện ánh sáng gián tiếp như một cây trồng trong nhà. Có rất nhiều giống cây trồng với đủ hình dạng, kích cỡ + màu sắc, đây là hai giống đang trồng trong vườn Bách thảo: bên trên là bức ảnh tôi chụp ở Vườn bách thảo Hoàng gia Edinburgh, nó minh họa thói quen sinh trưởng tốt của nó + bên dưới là Fittonia gigantea, a Giống cây lá lớn mà tôi đã phát hiện trong Vườn Chelsea Physic:
Tôi trồng cây cách cửa sổ hướng Tây Bắc khoảng 2 mét (tôi ở Bắc bán cầu FYI) + trong căn hộ trước đây của tôi, tôi để cây cách cửa sổ hướng Tây Nam 1,5-2 mét. Cây Cẩm Nhung của bạn sẽ cho bạn biết nếu nó ở một vị trí quá tối vì thân cây sẽ căng lên – theo nghĩa đen là nó đang cần nhiều ánh sáng hơn. Theo thời gian, những cây này có thể bắt đầu trông cứng cáp, nhưng việc cắt tỉa thường xuyên có thể hữu ích + nếu bạn trồng nó trong chậu, hãy đảm bảo xoay nó thường xuyên để giữ được hình dạng giống quả địa cầu, nếu không quá trình phát triển có thể bắt đầu trông khá nhếch nhác. Tôi nghĩ đây cũng là lý do mà rất nhiều vườn ươm bán chúng như những cây non, chúng trông đẹp hơn trong một chậu nhỏ!
Về hình dáng của lá, ở nơi sáng hơn, bạn có thể nhận thấy lá có màu sắc đậm hơn, trong khi ở trong bóng râm, đường vân, đặc biệt của các loại có màu, có thể mờ đi. Điều này cũng xảy ra theo mùa, vì vậy cây của bạn có thể trông khô héo hơn vào mùa Đông. Đối với tôi, tôi nghĩ Fittonia của tôi trông có màu sắc tốt hơn trong căn hộ cũ của tôi vì nó có vị trí sáng hơn một chút, nhưng ánh sáng phương Tây gián tiếp, nhưng ấm áp vào buổi chiều trong mùa Xuân + Hè ở cả hai vị trí đều hoạt động tốt + khi tôi chuyển đi, tôi sẽ cố gắng nhân rộng điều này nếu có thể. Như với tất cả các cây trồng trong nhà, tránh gió lùa + lò sưởi bằng mọi giá!
Hãy nhớ rằng đây là những điều kiện cá nhân đối với môi trường hiện tại của tôi + được sử dụng như một hướng dẫn để bạn so sánh với ngôi nhà của chính mình. Những thứ như cường độ ánh sáng có thể dao động đáng kể trong suốt cả năm, đó là lý do tại sao bạn có thể thấy tôi di chuyển cây xung quanh theo sự thay đổi theo mùa. Vị trí + cường độ ánh sáng về bản chất cũng được kết nối với nhiều mối quan tâm về môi trường hơn như kích thước + vị trí của cửa sổ, liệu bạn có các tòa nhà khác gần đó hay không hoặc có chướng ngại vật như cây cối bên ngoài hay không. Đây là điều cần có thời gian để hiểu trong không gian cá nhân của bạn – tôi thực sự nhận thấy những yếu tố này trong ngôi nhà tạm thời này vì trước đây tôi đã quen với những cửa sổ lớn hơn trong căn hộ tầng hai cũ của mình, trong khi ở đây, ánh sáng rất mạnh ở phía trước đi qua các cửa sổ nhỏ hơn.
TƯỚI NƯỚC
Đây là yếu tố chính của việc chăm sóc Fittonia – Lá May Mắn có thể khiến cây cối bị teo tóp, không bao giờ xanh trở lại… hoặc héo úa + sụp đổ một cách quá kịch tính, như thể trong một buổi biểu diễn sân khấu nghiệp dư! Tưới nước, hoặc nhiều hơn, thiếu nước, là nguyên nhân số một gây chết Fittonia – Lá May Mắn, theo sau là tưới quá nhiều. Tưới nước đều đặn là cách tốt nhất để giữ cho cây Fittonia của bạn luôn vui vẻ – Tôi tưới cây khi một inch trên cùng của hỗn hợp bầu đã khô.
Hãy bắt đầu với việc tưới nước – hầu hết chúng ta giữ những cây này sẽ bị “ngất xỉu” nếu thỉnh thoảng chúng ta nhấc bình tưới nước lên quá tay một chút. Tôi thực sự ngạc nhiên về việc cây của tôi phục hồi trở lại sau một chút lơ là, nhưng chỉ ở một mức độ thấp. Nếu hỗn hợp bầu để khô hoàn toàn, sẽ có rất ít hy vọng để cây của bạn hồi sinh.
Ở một khía cạnh khác, việc tưới quá nhiều là một vấn đề khó khăn khác đối với cây vì thân cây sẽ bắt đầu mềm đi, tán lá chuyển sang màu vàng, ốm yếu + bắt đầu héo. Như bạn có thể mong đợi, nếu nắm bắt kịp thời, có thể khắc phục tình trạng thiếu nước bằng cách tăng dần tần suất tưới nước cho đến khi bạn tìm thấy sự cân bằng hài lòng, nhưng việc khắc phục tình trạng tưới quá nhiều sẽ khó hơn. Nếu bạn nghi ngờ mình đã tưới quá nhiều nước + cây của bạn trông không đẹp, hãy quan sát kỹ hơn để xem có bộ phận nào của cây vẫn còn thân cây chắc chắn hay không. Nếu đúng như vậy, bạn có thể cứu một cụm bằng cách nhân giống bằng cách phân chia. Thêm về điều đó sau.
Về kỹ thuật tưới nước, tôi sử dụng kết hợp hai phương pháp cho Fittonia – Lá May Mắn của mình. Phương pháp đầu tiên là đặt chậu ươm vào chậu tắm (bỏ hết chậu có bộ nhớ đệm) + dùng vòi hoa sen xả nước qua cho đến khi cạn nước dưới đáy chậu. Tôi sẽ để chậu ở đây trong 20 phút hoặc lâu hơn để lượng nước dư thừa thoát hết trước khi đặt lại vào chậu. Đồng thời, lá cũng sẽ sạch (xem bên dưới). Nhưng hãy cẩn thận để kiểm tra nhiệt độ của nước của bạn trước! Bất cứ thứ gì quá lạnh có thể làm cây của bạn bị sốc. Phương pháp khác liên quan đến việc sử dụng đĩa tưới cây đáng tin cậy + tưới nước từ phía dưới (xem bên dưới). Tôi đặt chậu trên một tấm phẳng lớn hoặc khay nhỏ giọt + tưới nước vào đĩa, trước khi để chậu trên đó khoảng một giờ. Trung bình, tôi có xu hướng làm điều này sau mỗi 2-3 lần tưới, sau đó tưới nước cho cây vào lần tiếp theo.
ĐỘ ẨM + CHĂM SÓC LÁ
Cùng với việc tưới nước, độ ẩm có thể là một khía cạnh thách thức của việc chăm sóc cây cẩm nhung. Nếu bạn sống trong một ngôi nhà có độ ẩm thấp + đang tìm kiếm một loại cây xinh xắn để bày trên bàn thì đây không phải là loại cây dành cho bạn. Tôi luôn sống trong các tòa nhà cũ với độ ẩm cao khoảng 60-70% vì vậy tôi có thể phát triển loại cây này rất tốt mà không cần can thiệp từ bên ngoài, chẳng hạn như máy tạo độ ẩm.
Để giữ cho tán lá trông đẹp nhất, tôi tưới cho cây vài tuần một lần để làm sạch bụi còn sót lại + đặc biệt chú ý đến vị trí các lá nối với thân vì đây có thể là khu vực tiềm ẩn sâu bệnh có thể tụ tập nếu bụi tích tụ.
Nhu cầu độ ẩm tăng lên có nghĩa là những người yêu thích thực vật thực sự cần giữ cây này trong môi trường gia đình thường xuyên, có thể chọn hồ cạn làm nhà cho Fittonia – Lá May Mắn hoặc sắp xếp trong chậu với một vài loại cây có nhu cầu chăm sóc tương tự. Mẹ tôi đã được tặng một chiếc chậu trồng cây cách đây vài năm + nó vẫn hoạt động tốt một cách đáng kinh ngạc mặc dù không được chăm sóc đặc biệt. Cây sung ôm chặt lấy một cây cọ trong phòng khách (nhỏ!), Cây thường xuân theo sau + một cây huệ hòa bình + đã phát triển chậm nhưng đều đặn ở dạng leo + trông thực sự tốt xung quanh gốc của những cây khác! Khi chúng tập trung lại với nhau, các cây sẽ tạo ra một hệ sinh thái nhỏ của riêng chúng, đó là lý do tại sao trồng nhiều cây lại thực sự có hiệu quả theo cách này. Ngoài việc trồng cây trong nhà, cây trồng trong nhà không được sử dụng để sắp xếp ở bất cứ đâu gần như thường xuyên như những năm 1970-1980. Phong cách trồng cây này dần trở nên phổ biến nhưng với sự quan tâm ngày càng tăng đối với cây trồng trong nhà, tôi tự hỏi liệu phương pháp này có trở lại phổ biến hay không, đặc biệt là khi nhiều người trong chúng ta đang sống trong những ngôi nhà nhỏ hơn…
NHÀ KÍNH CHO CÂY
Trồng Fittonia – Lá May Mắn ở nhà kính là một lựa chọn nếu bạn thích cây ưa ẩm + thực sự muốn nó phát triển mạnh. Có một số tùy chọn ở đây – từ một cái chậu / lọ đựng hoa mai đặt trên chậu, một bộ truyền giống, đến một mái vòm độ ẩm tạm thời bằng cách sử dụng một túi nhựa trong suốt có lỗ. những cây này. Terrariums là một sự bổ sung phổ biến cho nhiều ngôi nhà của những người yêu thích cây cảnh + là một cách tuyệt vời để có thể giữ độ ẩm cho những cây ưa ẩm và phát triển tốt. Ở quy mô lớn hơn, nhà kínhđược thiết lập giống như những thứ bạn có thể đã thấy trên mạng xã hội hoạt động nếu bạn đang muốn trồng nhiều cây nhiệt đới, ưa ẩm.
Làm hồ cạn từ bể cá cũ hoặc bình thủy tinh cổ điển có thể trông tuyệt vời và ánh sáng khuếch tán qua kính rất phù hợp với cây Cẩm Nhung. Thói quen phát triển leo trèo của chúng có khả năng thực sự phát triển ở đây + có khả năng sẽ thấy cây của bạn có dạng hình dạng này, thay vì dạng tròn như chúng thường trông giống như cây trồng trong chậu. Tôi cũng đã thấy một số cây Fittonia rất nhỏ được trồng khéo léo với những chiếc kẹp dài trong một khu vườn bằng chai bị bỏ hoang!
Hãy nhớ rằng khi độ ẩm tăng lên, nhu cầu tưới nước sẽ giảm xuống + trong tình trạng kín như bưng, bạn thậm chí có thể không cần tưới nước. Khi Fittonia – Lá May Mắn của tôi còn nhỏ, tôi đã thử giữ nó dưới một mái vòm bằng kính + nhu cầu tưới nước của nó đã giảm đi rất nhiều.
BÓN PHÂN
Cây Cẩm Nhung là cây trồng trong nhà phát triển chậm + có thể đối phó tốt mà không cần bón phân thường xuyên. Từ tháng 3 đến tháng 10, tôi bón phân khoảng một tháng một lần bằng phân bón houseplant lỏng cân đối với một nửa tỷ lệ pha loãng khuyến nghị. Nếu khí hậu của bạn khá khác biệt với tôi + bạn thấy cây cối của mình phát triển quanh năm, thì việc bón phân thường xuyên hơn là tốt. Cách đơn giản nhất để đánh giá có nên cho ăn hay không là cây của bạn có mọc thêm lá mới hay không! Việc bón phân có thể giúp giữ cho cây trồng dẻo dai hơn + tất nhiên là trong điều kiện thích hợp, chúng sẽ có cơ hội phát triển tốt nhất.
SÂU BỆNH
Chăm sóc không đúng cách + thiếu độ ẩm liên tục có thể gây ra các vấn đề cho cây, có thể bị sâu bệnh tấn công trong những điều kiện bất lợi này – hãy lưu ý đến nhiệt độ ấm áp + không khí khô. Một thói quen chăm sóc nhất quán giúp cây trồng của bạn có khả năng chống chịu sâu bệnh, cùng với nguồn cấp dữ liệu hàng tháng khi chúng đang phát triển.
Rệp sáp có thể xuất hiện trên cây Fittonia – Lá May Mắn bị bỏ quên, vì vậy hãy để ý đến những mảng bám màu trắng có lông tơ nơi các lá nối với thân hoặc ở mặt dưới của tán lá. Nếu vết nhỏ, chúng có thể được lau sạch bằng tăm bông tẩm cồn tẩy rửa + theo dõi. Nhưng vì lá rất mỏng manh, bạn có thể gặp vấn đề trong việc hồi sinh cây nếu cây chết. Việc tưới nước quá nhiều đôi khi có thể khiến nấm gặm nhấm bay xung quanh + sinh sản trong bầu đất, nghe có vẻ hơi dữ dội, nhưng nếu bạn nghi ngờ nấm gặm nhấm, những tờ giấy dính này là một cách tuyệt vời để bắt đầu giải quyết tình huống. Nếu bạn có nhiều cây trồng trong nhà, hãy lưu ý rằng điều này có thể lây một cách nhanh chóng đến một số chậu + có thể khó cảnh sát. Tất nhiên, phòng bệnh hơn chữa bệnh, vì vậy hãy cố gắng tránh tưới quá nhiều hoặc hỗn hợp bầu quá dày đặc, cùng với điều kiện ánh sáng quá yếu. Ve nhện trong điều kiện quá khô cũng có khả năng xảy ra ở độ ẩm thấp kết hợp với việc tưới nước không thường xuyên, mặc dù cây của bạn có thể sẽ cho bạn thấy rằng nó không vui trong môi trường này, trước khi dịch hại có thời gian tấn công!
Sau bất kỳ lần xử lý nào, tôi thích sử dụng chất kích thích thực vật SB ở dạng xịt sẵn sàng để sử dụng, hoặc bạn cũng có thể lấy một chai đậm đặc để tự pha loãng vào bình xịt, hãy cẩn thận hơn với những tán lá mỏng manh hơn.
THAY CHẬU
Fittonia không có hệ thống rễ lớn + giống như bản thân cây, rễ cũng rất mỏng manh. Điều này có nghĩa là chúng không cần thay chậu thường xuyên – tôi nghĩ tôi chỉ thay chậu hai lần trong khoảng 3 năm! Một lỗi mới xảy ra khi thay chậu vào một chậu lớn hơn để khuyến khích nó phát triển lớn hơn sẽ không giúp ích gì cho cây của bạn có thể sẽ chỉ khiến nó căng thẳng không cần thiết. Để ý xem rễ bắt đầu chạy xung quanh đáy chậu trồng hoặc nếu bạn nhận thấy cây của bạn bắt đầu khô héo ở mép lá + ‘yếu ớt’ hoặc cần tưới nước thường xuyên hơn nhiều so với bình thường. Tôi thường chỉ trồng lại chậu khi cây có một khoảng thời gian phát triển tích cực phía trước – vì vậy từ tháng 3 trở đi trong trường hợp của tôi, với mùa Xuân + Hè sắp tới.
Khi định trồng lại chậu, bạn nên tưới nước cho cây trong vài ngày trước khi thay chậu vì việc thao tác với cây quá khô đôi khi có thể gây sốc cây ghép. Khi bạn lấy cây ra khỏi chậu, hãy nhẹ nhàng với rễ khi bạn nới lỏng chúng bằng tay, rũ bỏ phần bầu cũ. Mặc dù không cần thay chậu thường xuyên, những cây này sẽ thực sự hưởng lợi từ hỗn hợp bầu mới khi chúng được thay chậu.
HỖN HỢP RUỘT BẦU
Đối với hỗn hợp làm bầu, tôi thích tạo hỗn hợp trồng cây trong nhà không có than bùn, vỏ cây phong lan + một ít đá trân châu – đây là liên kết đến hỗn hợp cơ sở mà tôi muốn tạo. Tôi thường sẽ thêm một ít rêu sphagnum vào hỗn hợp, hoặc cũng có thể thêm một lớp lên trên cùng của chậu để giúp giữ độ ẩm trong + nhiệt độ đất tăng lên. Đây cũng là mẹo hay nếu cây dễ bị suy nhược cơ thể! Nếu bạn đang sử dụng chất nền này, hãy đảm bảo rằng bạn mua Sphagnum của mình từ một nguồn uy tín.
LƯU Ý VỀ CHẬU: Nghe có vẻ hiển nhiên nhưng loại chậu bạn chọn sử dụng cũng liên quan đến yêu cầu về hỗn hợp + tưới nước của bạn. Theo kinh nghiệm của tôi, Fittonia phù hợp hơn với các chậu ươm + cũng như các loại cây trồng trong nhà ưa ẩm khác / tưới nước thường xuyên hơn, tôi thấy chúng khô quá nhanh trong đất nung. Đất nung xốp hơn nhiều + sẽ làm mất độ ẩm của cây. Nếu bạn muốn sử dụng đất nung cho mục đích trưng bày hoặc tạo kiểu dáng cây trồng, bạn luôn có thể sử dụng đất nung làm lớp phủ chậu.
NHÂN GIỐNG
Nhân giống bằng cách cắt tỉa là phương pháp phổ biến nhất đối với Fittonia + một cách tốt để tạo một chậu mới hoặc để phát triển bộ sưu tập của bạn. Khi chúng là cây mọc chậm, mọc leo, các thân mới sẽ mọc ra ở đáy chậu, điều này sẽ tạo ra một cây đầy đủ hơn theo thời gian. Ngoài ra, bạn có thể cắt bỏ những thân cây này + trồng vào chậu mới nếu muốn, nhưng tốt nhất bạn nên sử dụng những phần đã bắt đầu hình thành rễ. Khi lấy cành giâm, hãy chắc chắn rằng chúng dài vài inch + có một số nốt sần.
Tôi chưa thử giâm cành chiết của mình chưa ra rễ trong nước, nhưng như bạn có thể tưởng tượng, quá trình này có thể diễn ra chậm. Trong cả hai trường hợp, sử dụng máy nhân giống để duy trì độ ẩm hoặc mái vòm giữ ẩm tạm thời với túi nhựa trong có lỗ trong có thể tạo môi trường thuận lợi cho cây nhỏ hoặc cây cắt của bạn có cơ hội sống sót tốt nhất. Cây cũng có thể được trồng từ hạt nhưng điều này ít phổ biến hơn.
RA HOA
Là một cây trồng trong nhà, Fittonia không thường xuyên ra hoa + khi chúng nở hoa, phải thừa nhận rằng chúng không thú vị như mong chờ. Bạn có thể chọn cách cắt bớt gai nếu chúng xuất hiện, vì sự phát triển của chúng làm chuyển hướng năng lượng ra khỏi cây. Nhưng đây là bức ảnh tôi chụp một cây có hoa trong một gian trưng bày ở Chelsea Physic Garden.
Cảm ơn như mọi khi đã yêu cầu bài đăng trên blog của bạn – thực sự hữu ích khi nghe những gì bạn muốn xem ở đây + có một bài đăng mới mỗi tuần. Tôi hy vọng bạn thích đọc về cách tôi chăm sóc cây Fittonia – Lá May Mắn của tôi rằng nó có thể cung cấp cho bạn một số mẹo để giữ cho cây của bạn phát triển ở nhà. Chúng không phải là loại cây dễ trồng nhất, vì vậy hãy cố gắng đừng cảm thấy quá khó chịu nếu ban đầu bạn phải vật lộn với chúng, nhưng việc chăm sóc chúng đúng cách có thể rất bổ ích vì những chiếc lá này khá đặc biệt.