Shopee Cỏ Dại
Lazada Cỏ Dại
Tiki Cỏ DạiHọ Orchidaceae - Họ Lan
Trồng lan để trang trí sân vườn
Th8
Một số ý tưởng trồng lan ngoài trời ở những vùng khí hậu ấm áp
Tác giả: Robert Fuchs
Bất kể diện tích vườn của bạn to nhỏ thế nào, các cây Lan bao giờ cũng bổ xung những vẻ đẹp tuyệt vời, những màu sắc làm ngạc nhiên người viếng thăm, thêm vào đó là hương thơm không gì sánh được. Ở những vùng có khí hậu nhiệt đới hoặc á nhiệt đới là những nơi xuất xứ của những giống lan có thể cung cấp cho chúng ta dùng làm trang trí sân vườn. Chúng tôi đã rất thành công khi bổ xung một số cây Lan vào những mảnh vườn ở South Florida, và điều đó cho phép tôi khẳng định chúng ta có thể làm như vậy ở các khu vườn nhiệt đới và á nhiệt đới ở bất cứ đâu.
Chúng tôi trồng loại phong lan (lan sống cộng sinh trên cây thân gỗ) trên một số cây trong vườn, và chúng tôi trồng một ít Địa Lan thành những luống. Khi bắt đầu thiết lập, nó đòi hỏi chúng ta phải bỏ một ít công sức để chăm sóc. Khí hậu ở miền nam Florida tương đồng với nhiều môi trường sinh trưởng của lan; đó là nóng, ẩm ướt và mùa hè đồng thời mát hơn và khô hơn vào mùa đông. Đối với lan thì chúng cần không khí ẩm quanh năm, chúng tôi làm hệ thống tưới trong suốt thời gian khô hạn.
Những giống phong lan trong vườn
Những giống lan này được trồng trên các cành cây thân gỗ, ở ngay trên thân cây. Việc cần làm trước hết là chúng ta tìm đúng loài Lan thích hợp và tìm được cây chủ mà nó sống nhờ, thế là bạn đã có thể thiết lập khu vườn cho mình. Khi lựa chọn cây chủ, có một số tiêu chuẩn quan trọng:
Vỏ của cây chủ phải nhám vừa đủ và không được dưới tán cây có quá nhiều bóng râm. Rễ của cây Lan sẽ bám vào cây chủ, nếu như vỏ cây chủ quá nhẵn nhụi hoặc là vỏ của nó đã chuẩn bị bong tróc ra hoặc chúng sẽ bong tróc ra, thì đó là không thích hợp. Nơi trồng cây Lan mà ở dưới tán cây với quá nhiều bóng râm cũng không thích hợp. Nếu như bạn thấy bên dưới cây chủ mà không có những cây rêu hoặc cỏ mọc như vậy là ánh sáng không đủ cho lan. Một số cây đặc hữu của chúng tôi thuộc loại cây chủ tuyệt vời để trồng lan, và một số cây trang trí không thuộc loài đặc hữu cũng có thể được sử dụng.
Cây sồi ở miền nam (tên khoa học là Quercus virginiana) là cây đứng hàng đầu ở South Florida. Nếu như bạn có cơ hội sở hữu một cây sống đang sống thuộc sở hữu của bạn, thì có thể ghép được khá nhiều lan trên đó. Cây dái ngựa (Swietenia mahagoni) là một loại cây có vỏ sù sì. Cây khuy áo (Conocarpus erectus, gồm loại có màu xanh và loại màu bạc), cây lá lụa bóng (Chrysophyllum oliviforme), cây Geiger (Cordia sebestena) cũng là những cây chủ để ghép lan rất tốt. Trên đây chỉ là một số ví dụ, bạn hãy quan sát kỹ những cây trong vườn nhà bạn, đồng thời quan sát kỹ những cây ở vườn ươm nếu như bạn muốn trồng làm cây chủ. Cây nào có vỏ sù sì và dưới tán của nó cho cường độ ánh sáng trung bình thì đó là cây đủ điều kiện để ghép những cây phong lan.
Những ai đã từng đến thăm khu vườn nhiệt đới có thể thấy những cây phong lan được ghép trên cả các cây cọ. Khi ghép lan vào các cây cọ thì cần lựa cái thân không bị tán lá che khuất nhiều, và quấn một vài lớp vải trên thân (chỗ ghép lan) của nó.
Một khi bạn đã chọn lựa được cây chủ, cần lưu ý hướng mặt trời chiếu và cường độ sáng chiếu trên thân hoặc cành cây vào những thời điểm khác nhau trong ngày. Trên những thân cây hoặc cành cây mà chúng nhận được quá nhiều ánh sáng trong ngày thì nên ghép loài phong lan ưa nắng, như là schomburgkia, loài Vandas có lá dạng terete hoặc semiterete (là gập) và loài cyrtopodium. Đối với những thân cây hoặc cành cây mà chủ yếu nhận ánh sáng mạnh vào buổi sáng, nhưng đến nửa ngày thì chuyển sang bóng râm, hoặc là bóng râm nhẹ suốt cả ngày, thì cách lựa chọn loài Lan của bạn gần như không giới hạn. Cattleyas, dendrobium, oncidium, và nhiều loài thuộc họ vanda, brassavola, encyclias và enpidendrum – tất cả loại này đều có thể ghép trên những cây chủ.
Nếu như bạn muốn trồng nhiều loài Lan khác nhau để trang trí vườn của bạn, thì nên xác định thời điểm ra hoa của cây Lan. Giả thiết bạn chỉ có vài cây chủ để ghép mà bạn lại muốn chúng ra hoa vào những thời điểm khác nhau trong năm. Có một số loài chỉ ra hoa một lần trong năm, một số khác thì cho hoa một số đợt, đó là điều bạn cần quan tâm để quyết định nên mua loài Lan gì và nên đặt chúng ở đâu.
Bây giờ bạn đã có một cây chủ và một cây Lan, bạn sẽ cân nhắc xem ghép nó vào chỗ nào trên cây chủ. Nếu bạn định ghép nó vào thân cây thì vị trí ghép phải là nơi ngang tầm mắt của người lớn, như vậy mọi người có thể thưởng thức cây Lan của bạn khi nó nở hoa. Bạn cũng có thể phải xem xét, nếu như bạn đứng ở ban-công hay cửa sổ nhà bạn thì bạn có trông thấy nó không. Bạn cũng lưu ý tạo sự ngạc nhiên cho những người đến viếng thăm. Nếu như hoa của cây Lan đó có hương thơm thì cũng lưu ý đặt thế nào mà hương thơm của nó có thể tỏa đến chỗ bạn đứng.
Kiểm tra về tính chất thực vật của cây Lan để nó phát triển khi bạn ghép, theo ý tôi thì bạn nên dùng một ít sợi rêu nước ốp vào thân cây chủ rồi ghép cây Lan lên trên. Cột cây Lan vào thân cây bằng một sợi dây, để cho cây Lan khỏi bị lung lay. Đối với những cây Lan lớn, bạn có thể quấn quanh nó khoảng 12-14 vòng, dùng loại dây có bọc hoặc dây ny-lon, cũng chỉ là cột tạm trong thời gian rễ của cây Lan chưa phát triển thôi. Sau khoảng một, hai năm, khi bộ rễ của cây Lan đã bám chặt vào cây chủ thỉ tháo bỏ những dây cột đó ra. Chú ý đừng cột dây làm nghẽn sự phát triển của cành cây hoặc thân cây chủ.
Khi bạn thấy cây Lan đã ra rễ mới thì bắt đầu tưới nước và bón phân theo định kỳ cho nó. Khi cây Lan đã phát triển rồi thì sự chăm sóc nó là không đáng kể, thậm chí chẳng cần chăm sóc nữa. Một số loài, muốn nó ra hoa thì phải định kỳ bón phân cho nó và tưới nước vào những ngày khô hạn.
TRỒNG ĐỊA LAN ĐỂ TRANG TRÍ VƯỜN
Ngoài những loài phong lan, còn có một số loài chúng ta có thể trồng dưới đất. Có nhiều loài trong số đó có thể trồng thành công trong vườn ở các vùng nhiệt đới và á nhiệt đới, và có một số loài có kiểu lá trông rất bắt mắt. Một số thích nghi với điều kiện phơi nắng hoàn toàn, một số khác thì ưa bóng râm nhẹ, song tất cả đều có thể trồng thành luống hoặc trong chậu, cho ta chất lượng tốt, song lưu ý dù trồng trên luống hay trên đất thì cũng cần phải thoát nước tốt. Ở Hoa kỳ có một vài thương hiệu về loại đất trồng như MetroMix, ProMix và các nhãn hiệu khác nên chọn cho việc trồng Địa Lan.
Đối với những luống mà có nhiều ánh sáng mặt trời thì bạn có thể trồng spathoglottis, enpidendrum có thân màu đỏ và arunda (người ta gọi lan tre – baboo orchid). Nếu như bạn cắm cọc cho một số lan leo như terete Vanda thì cũng phát triển tốt trong điều kiện này. Đối với những luống có chút bóng râm, thì loài phaius là một lựa tốt. Loài sobralias trông cũng đẹp lắm mặc dù hoa của chúng mau tàn, chì được một hai ngày thôi. Tất cả các loài Lan này cần phải được bón phân thường xuyên. Loại phân chậm tan như Osmocote cũng là một lựa chọn thông minh.
Những khảo cứu khác
Tất nhiên, bạn có thể trồng lan trong chậu hoạc ghép lên cây trong vườn nhà bạn để tạo điểm nhấn. Một khi cây Lan của chúng ta ra hoa, bạn cũng có thể di chuyển chúng đến những nới nào mà bạn cảm thấy chúng có thể phô diễn hết vẻ đẹp của chúng. Khi di chuyển thì bạn cũng đừng quên mùi hương của nó nhé.
Loài Brassavola nodosa (còn có tên là “thiếu phụ đêm”) có thể cho chúng ta hương thơm trong vườn về ban đêm. Xin nhớ là không đặt chúng nơi có ánh sáng khi mặt trời đã lặn, bởi vì còn ánh sáng là chúng không tỏa hương. Nhiều loài Lan ra hoa vào mùa xuân như những loài Dendrobium rụng lá (khi chuẩn bị ra hoa) như Den. superbum, Den. pierardii, Den. primulinum, Den. parishii và những cây có họ với nó, đó là những loài có hương rất thơm. Một số loài Lan lớn, chẳng hạn như dendrobium, grammatophyllum và các loài khác có thể gây ấn tượng tốt một khi trình bày chúng trong những cái tủ kính mỹ thuật.
Khi đêm trở lạnh, cần phải lưu ý bảo vệ các cây Lan. Một số loài Cattleya và Den drobium có thể không gặp vấn đề gì, ngay cả khi nhiệt độ xuống còn 50oF, nhưng nếu ở nhiệt độ đó mà kèm theo gió thì các bạn phải tìm cách mà bảo vệ cây Lan. Một số loài Lan ưa khí hậu ấm cần phải được bảo vệ, bằng cách phủ hoặc quấn quanh nó những vật liệu kiểu như áo khoác cũ, khăn tắm chẳng hạn. Cũng có thể bạn dùng nhiều lớp giấy báo để chống rét cho nó, bên ngoài quấn một lớp ny-lon, nhớ cột lại để gió không thổi bay lớp chắn gió cho chúng.
Những người trồng lan ở vùng khí hậu lục địa (đặc biệt như nam California chẳng hạn), cần phải lựa chọn loài Lan một cách cẩn thận; nhiều loài Lan lai tạo trồng ở nam Florida không thích hợp với vùng có khí hậu mát, ẩm ướt vào mùa đông. Tốt nhất là chọn loài Lan không có kỳ nghỉ dài và khô vào mùa đông, trừ phi bạn đặt cây Lan vào trong một cái tủ (dùng để trồng lan) hoặc trồng bằng cách treo, dễ di chuyển vào mùa đông ẩm ướt. Những loài Lan cần ẩm độ quanh năm (như hầu hết các loài Vanda), sẽ dễ xử lý cho thích hợp với sự chênh lệch nhiệt độ lớn./.
