[Sách Ebook] Phương pháp trồng & chăm sóc Hoa Lan – Thiên Kim – VII. Chăm sóc và nuôi trồng – 4. Nhân giống Hoa Lan – 4.4. Nhân giống bằng hạt (hữu tính)

VII. Chăm sóc và nuôi trồng

4. Nhân giống Hoa Lan

4.4. Nhân giống bằng hạt (hữu tính)

Tất cả các vật thể sống, động vật cũng như thực vật, đều được cấu thành từ những tế bảo tự phân chia khi chúng phát triển. Cuộc sống bắt đầu từ một tế bào duy nhất, ở giữa nó là một nhân có chứa nhiễm sắc thể. Mỗi nhiễm sắc thể đều mang theo các gen của sự sống. Trong khi tế bào là những viên gạch thì các gen là sơ đồ của sự sống. Ngay từ lúc thụ tinh, khi hạt giống được thụ phấn, tất cả những đặc tính của cây Lan và màu sắc của hoa đều do các gen quyết định.

Có những tài liệu khá chi tiết về các giống lan được nuôi trồng hơn 150 năm qua. Những cây Lan này giống hoàn toàn với những cây đã ra hoa đầu tiên. Màu sắc, hình dáng và kích thước của chúng không thay đổi theo thời gian và tất cả những phương pháp nhân giống vô tính vẫn như cũ. Dù bạn phân chia hoặc cắt cành bao nhiêu lần đi nữa cũng mang lại các kết quả tương tự như những cây Lan nguyên thủy.

Tuy nhiên, phương pháp nhân giống bằng hạt sẽ cho phép nhà trồng tỉa tạo ra những giống lan mới vốn trước đây chưa từng có. Ở nơi hoang đã, việc thụ phấn cho loài Lan hầu như được thực hiện bởi côn trùng và đôi khi do chim ruồi. Lan thường cho ra rất nhiều bông hoa, tất cả đều nở vào cùng một thời điểm để bảo đảm sự thụ phấn thành công giữa những cây có cùng một họ. Mỗi bào nang chứa hàng trăm ngàn hạt giống cực nhỏ. Chỉ cần một vài hạt trong số đó đâm chổi thì nòi giống cây Lan sẽ được trường tồn và chu kỳ cuộc sống sẽ được tiếp diễn.

Kết quả tốt nhất của việc nhân giống từ hạt xuất phát từ sự thụ phấn của hai cá thể riêng biệt, mặc dù nhiều loài Lan có đủ khả năng tự thụ phấn, cùng một loại phấn hoa được dùng cho chính bông hoa đó. Các nhà ươm giống thương mại đã nghiên cứu cấu tạo gen và kiểm tra số lượng nhiễm sắc thể của hai cá thể bố mẹ tiềm năng, để bảo đảm cả hai đều tương thích với nhau. Người ta kích thích những gen lặn xuất hiện để có những dòng lan có nhiều đặc tính, vốn đã ngủ yên từ nhiều thế hệ trước đây. Mục đích của tất cả các nhà lai giống là tạo ra những giống lan mới và hấp dẫn, nhờ đó họ sẽ tạo ra một thị trường mới cho người chơi lan.

Thụ phấn giữa hai loài Lan

Khi thụ phấn giữa hai loài Lan khác nhau, gen của hai cây bố mẹ được hòa lẫn với gen của cây mang bào nang, một bộ gen mới sẽ được tạo ra. Kết quả là những cá thể độc đáo mà trước nay chưa bao giờ xuất hiện và khó có thể xuất hiện lại một lần nữa. Mỗi lần thụ phấn chéo như vậy sẽ dẫn đến những thay đổi cực nhỏ, tạo ra cho mỗi cây một “cá thể mới” với bộ gen riêng biệt.

Đa số các loài Lan đều có tính lưỡng bội với công thức khoa học là 2n. Loài lưỡng bội có số lượng nhiễm sắc thể bằng nhau (chẵn) để bảo đảm sự thụ phấn trong cùng một loài. Rất hiếm khi một cây tự nhiên lại có số lượng nhiễm sắc thể nhiều gấp đôi, người ta gọi đó là loài tứ bội, hay 4n. Tứ bội thưởng xuất hiện trong việc lai giống và khi được cho thụ phấn chéo với một cây lưỡng bội sẽ cho ra một loài tam bội, nghĩa là 3n. Ngoài ra nó cũng có thể tạo ra loài 5n hoặc 6n,.v.v. Đối với người trồng tỉa, loài lưỡng bội thường là giống phát triển ổn định, ra hoa một cách tự nhiên. Giống tứ bội cho ra những cây mạnh mẽ, chất lượng cao, bông hoa có hình dáng đẹp hơn nhưng không có nhiều hoa trên một cành. Không có loài tứ bội, sẽ khó thục hiện những tiến bộ lớn trong ngành lai giống.

Người nghiệp dư thử nghiệm việc lại giống sẽ có nhiều thành công khi cho thụ phấn chéo giữa hai loài Lan có họ hàng với nhau, nhưng những người nuôi trồng nghiêm túc hơn sẽ dành thời gian và công sức để nghiên cứu về số lượng nhiễm sắc thể. Điều này thường có thể được xác định bởi việc quan sát cây Lan, bố mẹ của nó cùng kích thước hay không và hình dạng của hoa. Tuy nhiên phương pháp khoa học duy nhất là lấy mẫu ở các đầu rễ cây. Chúng được cắt thành những lát cục mỏng, đặt vào kính hiển vi và người ta có thể tìm thấy một tế bào trong tình trạng phân chia để đếm số lượng nhiễm sắc thể.

Lan có số lượng nhiễm sắc thể lẻ sẽ không sinh sản được. Có thể biến đổi chúng ngay từ thời kỳ đầu bằng cách xử lý với chất Colchicine, một chiết xuất từ cây nghệ tây (crocus). Chất này sẽ làm cho cây phản ứng bằng cách thay đổi số lượng nhiễm sắc thể trong cả những cây nhân giống bằng hạt và cấy mô. Kỹ thuật này đòi hỏi kinh nghiệm của những người làm việc trong phòng thí nghiệm, để xử lý những vật liệu cục nhỏ như vậy.

Cũng như nhiều loài Lan khác, lan lai Cymbidium Băng Nhỏ “Nam Cực”có thể được nhân giống bằng hai.

Thụ phấn

Trên đa số các bông hoa, bộ phận sinh dục của chúng là đầu nhuỵ và bầu phấn. Bầu phấn chứa phấn hoa, được côn trùng hay gió mang đến đâu nhuỵ, ở đó phấn hoa làm cho các tiểu noãn nằm phía sau bông hoa thụ tinh. Ở cây Lan, nơi mà các phấn hoa là một khối cô đặc, bộ phận sinh dục là bầu phấn và đầu nhuy. Một số loài Lan, kể cả loài Catasetum, nở ra những bông hoa chỉ chứa phấn đực hoặc cái. Khi người ta mới đưa vào trồng loài Catatesum, lan có hoa khác nhau được cho là thuộc loài khác nhau. Sau này người ta mới biết rõ rằng trong cùng một loài, một cây có thể cho ra những bông hoa hoàn toàn cái trong một năm và hoàn toàn đực trong năm khác, hoặc đôi khi có cả hai loại trên những cành hoa riêng biệt ở cùng một cây trong cùng một thời điểm.

Điều này cũng xảy ra ở loài Cycnoches, một loài có họ rất gần với loài Catasetum. Một đặc tính khác của nhóm lan này là khi côn trùng thụ phấn đến thăm bông hoa, nó kích động một cơ chế nhả ra phấn hoa và bắn phấn hoa thật nhanh hướng vào đầu con côn trùng. Ở đây chúng bám chặt vào bầu phấn nhờ vào một lớp chất nhày, nhưng chỉ cần một sự đụng chạm nhẹ là sẽ đẩy phấn ra khỏi bông hoa.

Có thể có hai, bốn hoặc sáu bầu phấn, tùy theo mỗi loài. Mỗi bầu phấn chứa hàng triệu hạt phấn cực nhỏ, một đặc tính hoàn toàn chỉ có ở loài Lan. Một cái nắp sẽ che chở cho các phấn hoa để bảo đảm chúng luôn tươi tắn. Chúng bám vào một miếng có chất nhày ở đầu một sợi chỉ ngắn và sẻ dính vào ngực hoặc đầu con côn trùng.

Phương pháp thay thế cho quá trình nhân giống bằng hạt Trong nuôi trông thương mại, cấy mô là một phương pháp khoa học để sản xuất hàng loạt những cây hoàn toàn giống nhau từ một cây mẹ và giờ đây đang được ứng dụng phổ biến hơn việc nhân giống bằng hạt. Bước đột phá này do Giáo sư Georges Morel ở Đại học Paris thực hiện, ông là người đầu tiên tạo ra những giống lan bằng phương pháp cấy mô vào đâu những năm 1960. Ông ứng dụng một phương pháp đã được áp dụng ở California từ 15 năm trước, để loại bỏ các virus trên thực vật và khám phá ra một thị trường mới cho loài Lan. Trong khi trước đây việc nhân giống những cây Lan được ưa chuộng nhất rất tốn kém, giờ đây mọi người đều có thể mua những cây Lan đẹp nhất với giá cả phải chăng.

Lan cấy mô được tạo ra bằng cách tách một nhóm nhỏ các tế bào ở phần giữa, hay mô phân sinh, của một chồi mới mọc. Việc này được thực hiện thông qua một kính hiển vi. Các tế bào tách ra được đặt vào một dung dịch và lắc đều ở trạng thái lơ lửng để kích thích phát triển. Chúng sẽ phát triển thành một khối các mô màu xanh liên tục nở rộng ra, rồi được cắt thành những mẫu nhỏ khi đã đủ số lượng. Ở giai đoạn này khối mô xanh sẽ giống như các mâm được hình thành từ hạt giống, bạn có thể đặt vào một lớp thạch trong lọ đã thanh trùng, các mô phân sinh sẽ phát triển tương tự như chúng là các cây nảy sinh ra từ hạt giống.

Phương pháp thụ phấn

Khi thụ phấn cho hoa Lan bằng tay, bạn nên dùng một que nhọn để lấy phấn từ một bông hoa rồi đặt nó vào bề mặt bầu nhuỵ của cây bố mẹ. Mặt bầu nhuỵ nằm phía dưới và ở sau khối phấn. Vài ngày sau khi thụ phấn hoa Lan sẽ chuyển qua màu đỏ và quăn lại. Cuối cùng bạn có thể gỡ bỏ phần hoa đã khô héo để tránh nhiễm trùng. Trong lúc đó phần ngay phía sau bông hoa chứa bầu noãn sẽ phình lên để trở thành quả chứa các hạt. Chú ý ghi lại cây bố mẹ đã được sử dụng, ngày tháng thụ phấn để tham khảo sau này. Từ 9 đến 12 tháng, hạt giống sẽ chín. Những dấu hiệu đầu tiên của việc này là quả của nó sẽ chuyển qua màu vàng và có vết nứt dọc theo chiều dài.

THỤ PHẤN CHO HOA LAN

Thụ phần cho hoa Lan là một quá trình tinh vi, liên quan đến việc chuyển phấn hoa từ cây Lan mang phần qua cây Lan mang bầu nhuỵ.

KHỐI PHẤN

Lan được phân loại theo hình dạng của hoa. Nếu những cây có hoa giống nhau, chúng sẽ được phân loại theo số lượng khối phấn. Lan thường có hai khối phấn hoặc nhiều hơn theo cấp số hai. Ảnh bên trái minh họa một số khối hoa đặc trưng của loài Lan. Những khối có màu vàng sáng dễ thụ tinh hơn màu nâu cam của lan Cymbidium.

Thu hoạch

Thu hoạch hạt giống trước khi các hạt bị văng ra và nhiễm khuẩn. Dùng bao bọc trái lại trước khi cắt ra khỏi, để hạt không bị thất thoát. Ở giai đoạn này, bạn có hai chọn lựa: mang hạt đến một trại ươm giống có dịch vụ ươm trồng hoặc tự minh làm lấy. Nếu chọn phương án sau, bạn sẽ có thêm hai lựa chọn nữa. Một là dùng phương pháp cộng sinh tự nhiên bằng cách rải chúng vào một bẻ mặt đã được chuẩn bị của một “cây mẹ”, nơi mà có thể một số ít hạt sẽ nảy mầm và lớn lên.

Nếu bạn muốn có một tương lai chắc chắn cho các hạt giống của minh, phương pháp ươm giống nhân tạo hay vô tính là gieo chúng vào một lọ đã được thanh trùng. Bạn có thể mua chúng từ những trại ươm giống, ở đó người ta bán cho bạn các bộ dụng cụ có chứa sẵn một môi trưởng nuôi cấy cùng với một lớp thạch để gieo hạt. Bạn chỉ cần gieo hạt giống vào bề mặt lớp thạch và đặt lọ vào trong một lồng ủ để chờ kết quả, Tốt nhất là bạn nên làm việc đó trong một buồng kín, để ngăn không cho lọ bị nhiễm bệnh hoặc làm việc trên một chậu có hơi nước nóng. Bạn có thể dùng các chai sữa hoặc lọ mứt, thay vì các loại lọ của phòng thí nghiệm. Hòa tan lớp thạch chứa dưỡng chất vào nước cất để chắc chắn rằng nó tinh khiết. Sau khi hòa tan thật kỹ, đổ vào mỗi lọ lớp dung dịch cao khoảng 1cm và đậy nắp lại. Những lọ đó cần phải được vô trùng bằng cách cho vào một lò vi-ba hay một nồi áp suất. Những cơ sở lớn thưởng sử dụng các máy khử trùng. Sau đó để cho dung dịch thật nguội trước khi gieo hạt.

PHÁT TRIỀN BẦU HẠT

Một khi hoa đã thụ phấn, cần phải cẩn thận ghi nhãn cho cây và tạo điều kiện cho núm có rãnh ở phía sau bông hoa phát triển thành bầu hạt.

• 1. Phía sau bông hoa là một núm có rãnh sẽ phình ra thành bầu hạt. Việc phát triển này sẽ xảy ra một vài ngày sau khi hoa được thụ phấn.
• 2. Đây là những rãnh dọc của bầu hạt cây Lan Cymbidium. Trong nhiều tháng sau, nó sẽ phình ra thành một quả lớn.
• 3. Sau khi thụ phấn, hoa được gắn nhãn với những thông tin như sau: ngày tháng, số lượng hoa được thụ phấn, tên của cây bố mẹ: Trong ảnh là cây Lan Lipars Unata, loại lan tự thụ phấn.

THU HOẠCH HẠT GIỐNG

Khi thu hoạch hạt, dùng bao bọc lại bầu hạt (quả) rồi cắt ra khỏi cây Lan. Việc này sẽ bảo đảm không cho một hạt nào bị văng mất

• 1. Giũ hạt ra khỏi trái trên một tờ giấy sạch.
• 2. Xếp tờ giấy lại thành một gói thật gọn, để sau này có thể dễ dàng mở ra lấy một ít hạt.
• 3. Viết vào gói chứa hạt những thông tin đã ghi trên cây mẹ để tham khảo sau này, nhớ bổ sung thêm ngày thu hoạch quả.
• 4. Các nhà lai giống đều có một cuốn số lý lịch khá chi tiết, để tham khảo về sau và để tránh những trường hợp thụ phấn chéo không mang lại kết quả. Với những thông tin ghi chép đó, bạn có thể theo dõi sự phát triển của hạt giống đến khi trưởng thành và qua cả những thế hệ kế tiếp.

CÁC LOẠI HẠT GIỐNG KHÁC NHAU CỦA LOÀI LAN

Tất cả những hạt giống của loài Lan đều bao gồm một tế bào duy nhất, chỉ có thể thấy được nhờ một kính hiển vi. Tế bào này nằm trong một lớp vỏ có cấu tạo dạng sợi, với mật độ thay đổi tùy theo mỗi loài Lan. Vì các hạt giống của loài Lan đều lan truyền theo gió, lớp vỏ này sẽ làm nhẹ bớt trọng lượng hạt giống và giúp nó tăng thêm khả năng di chuyển qua những chặng đường rất xa.

Gieo hạt

Để gieo hạt mà không bị nhiễm độc là điều không dễ dàng, khi bào tử nấm mốc hiện diện ở khắp nơi. Chỉ cần một bảo tử nấm lọt vào lọ, nó sẽ nhanh chóng phát triển trên bề mặt lớp thạch. Ở giai đoạn này ngay cả hạt giống cũng có thể chứa những bào tử nấm cục nhỏ và cần phải được khử trùng. Nếu khử trùng quá mức bạn sẽ làm chết hạt giống, vỉ vậy chúng ta cần cẩn thận. Ngâm hạt vào một dung dịch khử trùng Milton hoặc một dạng của acid clohydric pha loãng, việc này sẽ khử trùng hạt giống mà không làm hại đến mầm của hạt bên trong. Mở nắp lọ và dùng một ống pipet (ống hút dùng trong thí nghiệm hóa học) hoặc một vòng bạch kim để rải hạt giống cẩn thận trên bể mặt lớp thạch rồi đậy nắp lọ ngay. Ngay cả trong những điều kiện vệ sinh như vậy, lọ vẫn có thể bị nhiễm khuẩn trong giai đoạn này. May thay loài Lan lại cung cấp khá dồi dào hạt giống, vì vậy bạn có thể phải chịu một mức độ thất thoát vào khoảng 10%.

GIEO HẠT CÂY LAN

Trồng lan từ hạt là một quá trình mang lại nhiều thích thú, nhưng vì phải chờ một thời gian khoảng 5 năm mới có kết quả từ những bông hoa Lan mới, nên bạn cần phải kiên nhẫn.

• 1. Đổ một ít hạt giống vào dung dịch khử trùng.
• 2. Chuẩn bị sẵn một lọ vô trùng để chứa hạt giống từ ống thử nghiệm.
• 3. Dùng một vòng bạch kim để rải hạt vào bề mặt lớp thạch, sau đó đóng nắp lại.
• 4. Các lọ đã gieo hạt được đặt trên kệ, nơi có thể điều chỉnh được nhiệt độ và gắn những bóng đèn huỳnh quang đặc biệt.
• 5. Trong một vài ngày sẽ có những dấu hiệu đầu tiên của sự sống, khi các hạt nằm trên lớp thạch bắt đầu chuyển qua màu xanh.
• 6. Sau vài tuân, khối hạt giống phát triển thành những mầm non sáng xanh. Mỗi mầm là một cây riêng biệt.
• 7. Qua nhiều tháng, mỗi mầm sẽ nảy ra một lá nhỏ và một rễ cây ở phía dưới.
• 8. Cây non với những chiếc là giờ đây đã có hình dạng rõ ràng, phát triển mạnh mẽ trong một môi trường khác.

Nếu chưa có điều kiện gieo hạt ngay, bạn có thể cất giữ chúng trong tủ lạnh, nhưng vì hạt giống lan quá nhỏ nên không dễ dàng lưu trữ chúng và nếu bạn giữ chúng càng lâu chúng càng ít nảy mầm. Tuy nhiên, hiện đang có một khuynh hướng bảo tồn đang thử nghiệm việc lưu giữ chúng ở nhiệt độ đông lạnh, trong đó hạt giống được phơi khô và giữ ỏ nhiệt độ cục thấp. Người ta kiểm tra khả năng sinh trưởng  của chúng bằng cách mang ra gieo một ít hạt trong mỗi năm. Rất khó để tiên đoán kết quả cuối cùng sẽ ra sao, nhưng sẽ là một điều thú vị nếu thấy hạt vẫn nảy mầm sau một thỏi gian khá lâu được lưu giữ.

Với điều kiện hạt giống của bạn vẫn có khả năng sinh trưởng, trong vòng 3 tuần bề mặt lớp thạch sẽ trở nên sáng xanh khi các hạt cực nhỏ nở lên những mầm non. Chúng là những thân chứa đầy chất diệp lục, mà từ đó sẽ xuất hiện lá và rễ trong vài tuần tới. Bất cứ lọ nào bị nhiễm nấm sẽ bị loại bỏ. Chúng sẽ được đem nấu sôi để tiêu hủy nấm trước khi mở nắp. Các bào tử nấm đó sẽ bọc lấy bề mặt một chiếc lọ trong vài ngày và có thể lan truyền qua lọ kế bên nếu không được đóng kín.

Trồng vào chậu

Cây non sẵn sàng để được lấy ra khỏi lọ ươm khi chúng cao khoảng 5 cm và đã có bộ rễ cho riêng nó. Nên làm điều này vào mùa xuân khi những cây non có cả một mùa hè trước mặt để sinh trưởng và có ít nguy cơ bị chết úng. Chuẩn bị sẵn một bát nước hơi ấm có pha một it thuốc diệt nấm. Mở nắp lọ và đổ vào lọ một ít nước rồi lắc đều. Như vậy sẽ có đủ điêu kiện để tách rời các cây Lan và mang ra ngoài. Nếu lọ quá chặt, có thể bạn phải đập vỡ lọ để cẩn thận tách từng cây Lan với chiếc kẹp. Khi rửa cây, nhớ loại bỏ sạch lớp thạch rồi sắp xếp các cây theo kích thước khác nhau trên một khăn giấy thấm nước. Giữ lại những cây khỏe mạnh, loại bỏ những cây yếu ớt và những cây phát triển bất thường. Những cây đột biến to lớn đó trông có vẻ đặc biệt khỏe mạnh nhưng khi ra hoa lại thường cho ra các bông hoa kém cỏi.

Giờ đây các cây được chọn lựa đã sẵn sàng để được trồng vào những chậu chung hay những khay riêng biệt. Bạn cũng có thể trồng 6 cây trong một chậu trồng chung. Chậu hay khay cần phải được chuẩn bị trước một tuần. Đặt một lớp thoát nước dưới đáy chậu, nên dùng loại đất trồng mà bạn thường dùng. Tốt nhất là một hỗn hợp vỏ cây mịn trộn với đá trân châu hoặc than gỗ, hoặc có thể dùng đất Rockwool. Loại đất này ít chứa những loài nấm hại làm cho cây Lan bị chết úng. Nên tưới nước cho chậu trồng chung một ngày trước khi sử dụng, điều này sẽ giúp bạn dễ xử lý hơn với lớp đất trồng. Đâm những lỗ xung quanh viền chậu với một cây nhọn rồi cho cây vào lỗ, ép nhẹ lớp đất xung quanh gốc cây.

Chú ý đừng chôn cây quá sâu làm cho chúng dễ bị thối hoặc đứng lỏng lẻo để rễ không bám vào lóp đất trồng. Bạn không nên cố trồng nhiều cây vào chung một chậu lớn vì nếu bị nhiễm nấm, nó sẽ lan ra tất cả các cây và lúc đó bạn sẽ bị mất toàn bộ. Tưới nhẹ vào các cây trong vài ngày trước khi tưới vào lớp đất trồng. Bạn nên thực hiện việc này vào buổi sáng khi nhiệt độ bắt đầu tăng. Đặt chậu lan vào một lồng ấp, nhưng trong này nên chứa một khoảng trống ở trên để không khí lưu thông. Nên tránh hiện tượng cây bị mất nước, vì trong giai đoạn này lớp lá mỏng manh của cây có thể bị héo quăn và chết nếu không có đủ độ ẩm.

Những tuần lễ đầu tiên là thời gian then chốt đối với cây con, vì chúng dễ xáo động khi bị tách ra khỏi những điều kiện vô trùng và phải tự điều chỉnh cho phù hợp với môi trưởng khắc nghiệt bên ngoài. Bạn sẽ nhận thấy một sự thay đổi ở bể ngoài các cây khi chúng cố gắng thích nghị với môi trường mới và một khi chúng phát triển mạnh hơn, bạn có thể bắt đầu cung cấp thêm dưỡng chất trong mỗi lần tưới. Kiểm tra thường xuyên cây con và nhổ bỏ ngay những lá hay cây chết để tránh lan truyền bệnh thối mục.

• 1. Dùng một chiếc vòng để lấy cây con và lớp thạch ra khỏi lọ để cho vào một chậu nước. Nên mang găng tay vì nước có pha thuốc diệt nấm.
• 2. Gỡ ra từng cây con, chú ý rửa chúng thật sạch để không còn dinh lớp thạch.
• 3. Xếp loại cây con theo kích thước, loại bỏ những cây nhỏ hoặc cây lớn bất thường. Cây quá lớn có thể trở thành cây thô và cho ra hoa xấu.
• 4. Sử dụng đất trồng bằng vỏ cây mịn pha với đá trân châu và trồng mỗi cây vào các chậu riêng biệt. Một tay nắm cây Lan ở đầu chùm lá còn tay kia đổ đất trồng vào. Không cần phải nén cây Lan quá chặt.
• 5. Dùng những khay có chậu tách biệt sẽ không làm cho cây Lan bị úng, ảnh hưởng xấu đến cây bên cạnh.
• 6. Khi trồng hết những cây Lan vào khay có chậu tách biệt, nên gắn nhãn có ghi tên chung cho nhóm hay ngày tháng trồng. Cây lan con trong một nhà kính ấm áp và có đủ độ ẩm sẽ phát triển nhanh chóng.
• 7. Sau 6 đến 9 tháng, chiếc khay sẽ đầy những cây Lan con phát triển mạnh khỏe sẵn sàng để được mang ra trồng vào chậu riêng.
• 8. Lợi thế của khay có chậu tách biệt là khi cây Lan đã sẵn sàng để trồng vào những chậu lớn hơn, bộ rễ của nó sẽ không bị xáo trộn khi bị gỡ ra.
• 9. Lan thường bị chết úng. Vì vậy việc chăm sóc cây con trong 12 tháng đầu tiên, cũng như qua mùa đông là
  một thử thách quan trọng đối với người nuôi trồng.

Dũng Cá Xinh

Có những ngày mưa gió, ngày nắng chói chang nhưng khi mở cửa ra hàng hoa dại vẫn nằm đó dưới bậc thềm. Không nhạt không úa mà vẫn còn vẻ tươi trong như ngày nào.

Xem các bài khác