Phức hệ Paphiopedilum violascens

Phức hệ Paphiopedilum violascens

Có ba nhóm thuộc phức hệ Paphiopedilum violascens được mô tả dưới dạng một loài. Đó là Paph. violascens (Schlechter, 1911), Paph. wentworthianum (Fowlie, 1968) và Paph. bougainvilleanum (stiles & Fowlie, 1971). Paph. violascens.và Hai loài sau có quan hệ rất gần với nhau. Năm 1988 Paph. bougainvilleanum cùng với Paph. wentworthianum đã được Braem coi là đồng nghĩa với Paph. violascens, trong khi đó Koopowitz (1993, 2000) lại cho rằng Paph. bougainvilleanum là một biến thể của Pap., violascens còn Paph. wentworthianum lại là một loài riêng biệt. Karasawa &Saito (1982) và Cribb (1987) lại cho rằng đó là ba nhóm loài riêng biệt.

Phản biện của Cribb cho rằng đó là ba nhóm loài riêng biệt nhưng cũng không đi đến kết luận nào. Trong khi thảo luận về Paph. bougainvilleanum, trình bày của ông ấy cho rằng phần lớn các cây này có nhiều đặc điểm dị biệt, chỉ một số ít có đặc tính alba, đồng thời ông ấy lại viết “sự tương đồng về hình thái học có lẽ các đặc tính có giá trị của nó không nhiều hơn những chi tiết trong phạm vi loài Paph. violascens. Ông ấy cũng trình bày rằng các cư dân của Paph. bougainvilleanum thì “rõ ràng là chúng khác biệt về mặt địa lý ở chỗ Paph. violascens được biết ở lục địa New Guinea” nhưng sự tách biệt về địa lý cũng không làm thay đổi tình trạng của một loài. Song song đó ông ấy lại đưa Paph. wentworthianum vào gần với nhóm Paph. bougainvilleanum, bởi sự khác biệt giữa chúng chỉ đơn thuần như nhận xét “các cánh hoa rộng và bóng, mép ở phần trên gợn sóng”. Năm 1970, trong nghiên cứu của mình, Howcroft các cư dân Paph. violascens ở những vùng miền khác nhau của lục địa New Guinea và cho biết rằng, trong số các cây sưu tập được ở gần Garaina thuộc Papua New Guinea, ông ấy đã tìm ra ít nhất là một cây Paph. wentworthianum. Do đó, có khả năng loài Paph. bougainvilleanum cũng sống xen lẫn nhau ít nhất cũng là ở một vài khu vực nào đó.

Có thể nói rằng, không đáng để nghi ngờ có hay không ba nhóm được chuyển qua thành loài riêng biệt. Nếu để một người nào đó đánh giá sự khác nhau về đặc tính trong số ba nhóm trên thì có thể dễ dàng kết luận được rằng Paph. bougainvilleanum là loài trung gian giữa Paph. violascens và Paph. wentworthianum. Paphiopedilum bougainvilleanum và Paph. violascens có phần tương đồng về các cánh hoa rủ xuống, và hai răng cưa bên của miếng nhụy lép vẫn nhọn, mặc dù chúng không nhọn được bằng ở miếng nhụy lép của Paph. wentworthianum. Mặt khác, số liệu về hình thái học kary như bản trình bày của Karasawa (1979) và Karasawa & Saito (1982) đã nói rõ về sự khác nhau trong ba nhóm này, mặc dù số lượng nhiễm sắc thể của Paph. wentworthianum và của Paph. bougainvilleanum là như nhau.

Hội Hoa lan Hoa kỳ trao giải cho các cây Lan theo hệ thống đăng ký tên lan, nhưng ba nhóm lan này lại được Cơ qua đăng ký của Hội Làm vườn Hoàng gia coi như là sự trùng tên. Chúng tôi đã quyết định coi ba nhóm này như là những loài riêng biệt, như vậy Paph. bougainvilleanum và Paph. wentworthianum không còn gì phải băn khoăn./.

Hình trong bài: Paphiopedilum purpuranum

Lê Quỳnh

“Hạnh phúc là biết mình thực sự cần cái gì và có được cái mình cần. Những cái bạn thực sự cần và bạn đang có có thể là những điều rất giản dị xung quanh bạn: một sớm mai thức dậy bạn thấy khỏe mạnh không đau yếu và ngắm một bông hoa nở bên cửa sổ, bạn ăn một bữa ăn ngon và đầm ấm với những người thân, bạn uống một tách trà nóng với một người bạn tri kỷ để cùng nhau hàn huyên, tâm sự…”

Xem các bài khác