- Nguồn: Sách tiếng Anh bản cứng: The indestructible houseplant: 200 beautiful plants that everyone can grow – Tovah Martin
- Biên tập: Dũng Cá Xinh (Tháng 10/2021)
- Dịch: Quỳnh Nhi
English
Euphorbia
ALSO CALLED sticks-on-fire, firesticks, bishop’s cap, Medusa’s head
EASIEST
SIZE |
Ranging from less than 1 inch to 36 inches (1 to 91 cm) high |
FOLIAGE |
Succulents that run the gamut; this family has some astonishing weirdos |
OTHER ATTRIBUTES |
Flower bracts can also be colorful |
EXPOSURE |
South is optimal for almost all; west is second choice |
WATER REQUIREMENTS |
Allow soil to dry out between waterings |
OPTIMUM NIGHTTIME TEMPERATURE |
50–70°F (10–21°C) |
RATE OF GROWTH |
Varies; usually medium |
SOIL TYPE |
Humusy potting soil with sand and compost included |
FERTILIZING |
Early spring to late autumn |
ISSUES |
When bruised it produces latex, which is toxic for people and pets |
COMPANIONS |
Agaves, aloes, geraniums, rhipsalis, senecios, and succulents |
In the ever-expanding arena of ironclads, euphorbias are the clowns. Although I hope I’m convincing you that indestructible does not mean drab, the category does include a lot of corner stuffers. Many indestructibles were sleepers that got a jazzy makeover before they hit it big. But euphorbias needed no face-lift whatsoever. They are natural-born oddballs to begin with, so no further bells and whistles were necessary.
Even if you’ve hardly ever tackled a houseplant, you have probably had a brush with a euphorbia. Anyone who was ever saddled with a poinsettia (Euphorbia pulcherrima) has hosted a euphorbia. But don’t let the unfortunate after-effects of poinsettias sour you on the whole tribe. Although poinsettias might be one of the flashiest members of the genus and certainly the most commercial, that cash cow is probably the least likely plant ever to survive in the average home over the long haul without inviting all manner of pests to join the party. Skip poinsettias. Or enjoy them for the few weeks before the holidays, and then wave good-bye. They are the antithesis of indestructible.
Let’s move along to much better roommates to abide with after the poinsettia has been escorted to the compost heap. Plenty of euphorbias are equally outlandish, and they are ready, willing, and able to cohabitate with you. This group of plants takes kinky to another level. That can be interpreted literally, as many stand bolt upright like pokers, furnishing a room with a very exotic vertical element. Other euphorbias do contortions. I’ve peered through office windows to see them from the street, then told everyone nearby that someone cool was employed therein.
Because the euphorbia group is so jam-packed with weirdos, compartmentalizing them might come in handy. I divide them into euphorbias with weapons and pacifist euphorbias. In the artillery-brandishing realm, some highlights include Euphorbia grandicornis (aka big-horned euphorbia; those so-called horns are nasty barbs jutting from the ribs of a four-cornered stem that undulates in and out like rickrack), Euphorbia mammillaris (this one looks like a hybrid between a barbaric torture device and a corncob), and Euphorbia milii (aka crown of thorns—the nickname says it all). Each is what we used to call a conversation starter. Not everyone would describe these euphorbias as handsome, but most would agree to call them “different.” In the majority of cases, blossoms are not the hallmark. Euphorbia milii is an exception. Not only does it have those woody stems blistered with thorns, but barberry-like leaves are also part of the picture, and speckled versions are the new rage. In addition to all those perks, the flower bracts are stunning. Red used to be their color of choice, but as of this writing they come in pink, peach, creamy yellow, and white, as well as bicolored versions.
Einstein and I sympathize with indoor gardeners who prefer to steer clear of thorny plants. Being all paws and not a whole lot of grace when it comes to pussyfooting around houseplants, Einstein gets it. He has had a few potentially ugly encounters with crown of thorns, and it now sits where he cannot send it flying. Unarmed euphorbias include the newly popular Euphorbia tirucalli ‘Sticks on Fire’, Euphorbia lactea (the crested form with cockscomb-like headdresses is particularly riveting), and Euphorbia obesa (which looks like someone potted the baseball). All are equally indestructible except Euphorbia obesa, which can rot if given too much water (or normal watering, by any other plant’s standards).
A word of caution: All euphorbias produce milky lactose that bleeds from the stem when it is cut or nicked. In many cases, stems seem to break easily—well, that’s what Einstein and I have found, but we vie with one another for the clod title. They are toxic and should be kept away from children and pets. Because the poinsettia industry has covered this issue ad nauseam, I will hold my peace about toxicity. As for cultivation, treat all the euphorbias mentioned as you would a succulent. Give them plenty of good light, water them sparingly (but do not allow them to go bone dry), and house them in containers that are snug rather than generous. Beyond that, you’re home free with a plant that just might compete for attention with your nephew’s iPhone.
If your cat is much worse than Einstein when it comes to kibitzing with the houseplants, you’re likely at wit’s end. As I’ve mentioned several times, many indestructible plants are toxic to pets. For more information, go to aspca.org and check out the lists of toxic plants. But note that these lists are arranged by common names, which can be confusing, and they are by no means complete. For the safety of your pets and family, please assume that no houseplant is meant to be eaten.
Tiếng Việt
CHI ĐẠI KÍCH
Euphorbia
THƯỜNG ĐƯỢC GỌI LÀ sticks-on-fire, firesticks, bishop’s cap, Medusa’s head
KÍCH THƯỚC |
Cao từ dưới 1 inch đến 36 inch (1 đến 91 cm) |
TÁN LÁ |
Mọng nước; Chi này có một số điều kỳ lạ đáng kinh ngạc |
ĐẶC ĐIỂM KHÁC |
Các lá cũng có thể có nhiều màu |
VỊ TRÍ ĐẶT |
Hướng Nam là tối ưu cho hầu hết tất cả; phía Tây là sự lựa chọn thứ hai |
YÊU CẦU VỀ TƯỚI NƯỚC |
Để đất khô giữa các lần tưới |
NHIỆT ĐỘ VỀ ĐÊM TỐI ƯU |
50–70°F (10–21°C) |
TỶ LỆ TĂNG TRƯỞNG |
Thay đổi; thường là trung bình |
LOẠI ĐẤT |
Bầu đất mùn với cát và phân trộn bao gồm |
BÓN PHÂN |
Đầu mùa xuân đến cuối mùa thu |
VẤN ĐỀ |
Khi bị gãy hoặc bị cắt nó tạo ra mủ, chất này gây độc cho người và vật nuôi |
KẾT HỢP |
Chi Thùa, Lô hội, cây phong lữ, Xương rồng Tầm gửi, Senecios và các loài xương rồng |
Khi so sánh các loài cây dẻo dai và không thể phá hủy (bất hoại) với nhau, cây Euphorbias chính là những chú hề. Mặc dù tôi hy vọng tôi sẽ thuyết phục bạn rằng những cây bất hoại không hề buồn tẻ, nhưng quyển sách này bao gồm rất nhiều loại cây đã bị bỏ quên ở góc nhà. Nhiều cây bất hoại đã ẩn dấu vẻ đẹp của mình trước khi chúng phát triển và trở nên tuyệt đẹp. Nhưng Euphorbias không cần phải được trang trí lại để trở nên đẹp hơn. Ban đầu chúng là những thứ kỳ quặc bẩm sinh, vì vậy không cần thêm vào bất cứ điều gì nữa.
Ngay cả khi bạn hầu như chưa bao giờ xử lý cây trồng trong nhà, bạn có thể đã từng trồng một trong những cây Euphorbia. Bất kỳ ai cũng đã từng biết đến cây Trạng nguyên (Euphorbia pulcherrima) đều đã từng sở hữu chúng. Nhưng đừng để những kết quả đáng tiếc của hoa Trạng nguyên làm bạn đánh đồng cả Chi Đại Kích. Mặc dù cây Trạng nguyên có thể là một trong những loại hào nhoáng nhất của Chi và chắc chắn là cây được bán nhiều nhất, nhưng cây Kim tiền có lẽ là loài cây ít có khả năng tồn tại trong một ngôi nhà bình thường nhất và trong một thời gian dài mà không cần có những sinh vật gây hại. Bỏ qua Trạng nguyên. Hoặc thưởng thức chúng trong vài tuần. Chúng là phản đề của không thể phá hủy (bất hoại).
Hãy kết hợp những loại Euphorbia với nhau trong một chật cây lớn. Rất nhiều Euphorbias đều kỳ dị như nhau và chúng luôn sẵn sàng để có thể kết hợp với không gian sống của bạn. Nhóm thực vật này nâng khung cảnh của gian phòng lên một cấp độ khác. Điều đó có thể được hiểu theo nghĩa đen, vì nhiều cây đứng thẳng như những chiếc gùi, trang trí một căn phòng với một chi tiết thẳng đứng đúng là rất kỳ lạ. Các cây Euphorbias thì lại tạo nên những nếp gấp làm cho không gian bớt căng thẳng hơn. Tôi đã nhìn qua cửa sổ văn phòng để nhìn họ từ đường phố, sau đó nói với mọi người gần đó rằng thật tuyệt khi có những cái cây đặt ở đấy.
Bởi vì Chi Euphorbia có rất nhiều đặc điểm kì quặc đến thú vị, nên việc chia chúng ra thành những loại khác nhau có thể hữu ích. Tôi chia chúng thành Euphorbias có gai và Euphorbias không có gai. Trong những loại có gai, một số cây nổi bật bao gồm cây Euphorbia grandicornis (hay còn gọi là Euphorbia sừng lớn; những cái gọi là sừng đó là những ngạnh trông rất khó chịu nhô ra từ thân cây và từ bốn góc uốn lượn như zig zag), cây Euphorbia mammillaris ( trông giống như sự lai tạo giữa những đồ tra tấn man rợ và lõi ngô), và cây Euphorbia milii (hay còn gọi là vương miện gai – biệt danh nói lên tất cả). Vì Chi Euphorbia rấtdda dạng nên mỗi cái mà chúng ta nêu trên chỉ là một phần nhỏ đặc biệt. Không phải ai cũng mô tả những cây Euphorbias này là đẹp, nhưng hầu hết đều đồng ý nói rằng chúng là “khác biệt”. Trong phần lớn các trường hợp, hoa không phải là dấu hiệu nhận dạng. Nhưng cây Euphorbia milii là một ngoại lệ. Nó không chỉ có thân gai mà những chiếc lá giống như quả dâu tây cũng trông rất đẹo. Ngoài ra, những bông hoa cũng rất xinh. Màu đỏ từng là màu chủ đạo của chúng, nhưng sau này, chúng có các màu hồng, hồng đào, vàng kem và trắng, cũng như các phiên bản có cả hai màu.
Einstein và tôi đồng cảm với những người làm vườn trong nhà khi họ thích tránh xa những cái cây có gai. Là không thể chạm tay hay vờn với những cái cây trong nhà có gai này, Einstein đã hiểu được điều đó.Nó đã có một vài lần vờn với chậu cây vương miện gai (Euphorbia milii), và bây giờ cái cây nằm ở nơi Einstein không thể đánh bay nó. Euphorbias không gai bao gồm cây Euphorbia tirucalli ‘Sticks on Fire’ mới phổ biến, cây Euphorbia lactea (dạng có mào đặc biệt và có đinh tán) và cây Euphorbia obesa (trông giống như ai đó đang đội những quả bóng). Tất cả đều không thể phá hủy (bất hoại) như nhau, ngoại trừ cây Euphorbia obesa, có thể bị úng nếu bị tưới quá nhiều nước (hoặc tưới nước thông thường, theo bất kỳ tiêu chuẩn nào khác của thực vật).
Lời cảnh báo: Tất cả các loài Euphorbias đều chảy ra mủ ( giống như dạng sữa, đường lactose) màu trắng đục chảy ra từ thân cây khi nó bị cắt hoặc dập. Trong nhiều trường hợp, những thân cây dường như rất dễ gãy – tốt, đó là điều mà Einstein và tôi đã tìm ra. Chúng độc hại và nên tránh xa trẻ em và vật nuôi. Bởi vì những người trồng cây Trạng nguyên đã đề cập đến vấn đề này rất nhiều trong những cuộc thảo luận, tôi sẽ để độc tính là bình thường. Đối với việc trồng trọt, hãy chăm sóc tất cả các cây Euphorbias đã được đề cập trên như chăm sóc một cây mọng nước. Cung cấp cho chúng nhiều ánh sáng tốt, tưới nước ít (nhưng không để chúng bị khô) và nuôi chúng trong các chậu cây vừa khít thay vì rộng rãi. Ngoài ra, bạn có thể thoải mái ở nhà với một loại cây có thể gây sự chú ý với cháu trai của bạn.
BẢO VỆ MÈO CỦA BẠN
Nếu con mèo của bạn tệ hơn nhiều so với Einstein khi nói đến phá hỏng những cây trồng trong nhà, điều đó thật tệ. Như tôi đã đề cập nhiều lần, nhiều loại cây không thể phá hủy rất độc hại đối với vật nuôi. Để biết thêm thông tin, hãy truy cập aspca.org và xem danh sách các loại thực vật độc hại. Nhưng lưu ý rằng các danh sách này được sắp xếp theo tên thông thường, có thể gây nhầm lẫn và chúng hoàn toàn không đầy đủ. Vì sự an toàn của vật nuôi và gia đình của bạn, vui lòng không để nó ăn các loại cây cỏ trong nhà.