Biên dịch: Huyền Nguyễn
Biên tập hình ảnh và dàn trang: Dũng Cá Xinh
IV – CHĂM SÓC VÀ NHÂN GIỐNG – CARE AND CULTIVATION
18. Đối phó với các vấn đề liên quan đến chế độ chăm sóc (Dealing with care-based problems)
Hầu hết các vấn đề về cây trồng trong nhà chỉ đơn giản là hệ quả của việc chăm sóc không đúng cách và trong hầu hết các trường hợp, chúng dễ dàng được khắc phục. Khi bạn đã xác định được nguyên nhân có khả năng gây ra vấn đề cho cây (xem trang 15-214), hãy sử dụng hướng dẫn này để tìm những cách tốt nhất để giúp cây phát triển trở lại.
SỰ CHĂM SÓC NÊN ĐƯỢC ƯU TIÊN
Để giữ cho cây của bạn phát triển khỏe mạnh, hãy làm theo lời khuyên chăm sóc được đưa ra trong chương Hồ sơ cây trồng (xem trang 75- 100), và những lời khuyên được nêu ở đây nếu cây bắt đầu có bất kỳ dấu hiệu kém phát triển nào. Nếu các vấn đề vẫn tiếp diễn vài ngày sau khi bạn đã áp dụng các biện pháp khắc phục, thì nguyên nhân có thể nằm ở chỗ khác. Quay lại trang 11- 210 để xem liệu nguyên nhân có phải do bệnh tật hoặc sâu bệnh hay không, sau đó làm theo các giải pháp được đề xuất. Hãy nhớ rằng thực vật sẽ chống chịu tốt hơn trước sâu bệnh nếu chúng được chăm sóc trong điều kiện thích hợp.
NHỮNG QUY TẮC VÀNG ĐỂ GIỮ CHO CÂY LUÔN KHỎE MẠNH
- Kiểm tra nhu cầu về ánh sáng, nhiệt độ, tưới nước và bón phân cho cây của bạn trong chương Hồ sơ cây trồng.
- Trồng vào chậu có lỗ thoát nước và tưới nước để phân không bị úng.
- Đặt cây của bạn ở nơi có lượng ánh sáng phù hợp với nhu cầu của nó.
- Đặt cây ở nhiệt độ thích hợp, tránh xa lò sưởi và thông gió tốt.
- Bón phân cho cây phù hợp với nhu cầu của nó – bón phân quá nhiều hoặc quá ít đều có thể gây hại cho cây.
- Loại bỏ lá hoặc hoa rụng khỏi phân trộn, vì chúng có thể bị thối và dẫn đến bệnh nấm.
- Kiểm tra cây vài ngày một lần để tìm các dấu hiệu của sâu bệnh.
- Cắt bỏ các bộ phận cây bị bệnh và loại bỏ các loài sâu gây hại kịp thời.
THIẾU ÁNH SÁNG
- VẤN ĐỀ: Đặt cây của bạn ở nơi đủ ánh sáng là rất quan trọng đối với sức khỏe của nó; quá ít nắng có thể dẫn đến hiện tượng thân cây cao, khẳng khiu và mọc lệch, lá vàng hoặc nhạt, và ít hoặc không có hoa.
- GIẢI PHÁP: Kiểm tra xem cây của bạn đã được cung cấp đủ ánh sáng cần thiết như trong chương Hồ sơ cây trồng hay chưa (xem trang 75- 100). Ngăn ngừa tình trạng thân cây vươn về phía ánh nắng mặt trời và phát triển cao, khẳng khiu, hoặc lệch, bằng cách xoay chậu vài ngày một lần.
QUÁ NHIỀU ÁNH SÁNG
- VẤN ĐỀ: Ngay cả một số cây ưa nắng cũng không thể chịu được ánh sáng gay gắt của mặt trời giữa mùa hè. Các triệu chứng bao gồm đầu lá màu nâu, mặt trên của lá màu nâu, và héo.
- GIẢI PHÁP: Di chuyển cây của bạn từ cửa sổ hoặc phòng nhiều nắng đến khu vực có ánh sáng khuếch tán, hoặc treo rèm lưới trên cửa sổ.
QUÁ LẠNH
- VẤN ĐỀ: Gió lạnh có thể làm cho lá chuyển sang màu vàng hoặc đỏ rồi rụng. Đôi khi, lá cũng có thể bị biến dạng do nhiệt độ giảm làm cản trở sự phát triển bình thường.
- GIẢI PHÁP: Để cây tránh xa nơi có gió lùa lạnh, chẳng hạn như hành lang, và không đặt chậu cây ở nơi bệ cửa sổ có gió lạnh, đặc biệt là vào ban đêm và vào mùa đông.
TƯỚI NƯỚC QUÁ ÍT
- VẤN ĐỀ: Phân trộn quá khô có thể dẫn đến héo lá, đầu lá nâu, lá vàng hoặc đỏ, lá quăn lại, nụ hoa rụng hoặc không có hoa.
- GIẢI PHÁP: Cây sẽ nhanh chóng phục hồi sau khi tưới nước cho phân khô và cây sẽ hồi sinh sau một hoặc hai ngày. Tưới nước từ bên dưới có thể là phương pháp tốt nhất nếu phân trộn rất khô, nhưng hãy tránh tưới quá nhiều.
TƯỚI NƯỚC QUÁ NHIỀU
- VẤN ĐỀ: Các dấu hiệu của tình trạng thiếu nước ở trên cũng có thể là dấu hiệu của việc tưới quá nhiều, vì rễ bắt đầu thối rữa do quá ẩm, ngăn không cho chúng hút nước. Tưới quá nhiều nước cũng có thể gây ra các bệnh nấm và các đốm trên tán lá do tình trạng “phù nề”, nơi các mảng thấm nước trên lá bị vỡ ra và chuyển màu.
- GIẢI PHÁP: Đổ nước thừa trong chậu hoặc đĩa chống thấm trang trí của cây và thay chậu nếu chậu không có lỗ thoát nước. Sau đó để cây khô trên một tấm ván thoát nước hoặc khay chứa đầy sỏi khô.
BÓN PHÂN QUÁ ÍT
- VẤN ĐỀ: Các dấu hiệu nhận biết một cây thiếu dinh dưỡng bao gồm lá nhợt nhạt, vàng úa, tăng trưởng tổng thể kém và không có hoặc có ít hoa.
- GIẢI PHÁP: Bón phân cho cây của bạn theo hướng dẫn chăm sóc trong chương Hồ sơ cây trồng (trang 75-100). Tuy nhiên, không nên bón phân quá nhiều, ngay cả khi bạn nghĩ rằng cây của bạn bị thiếu dinh dưỡng, vì điều này có thể dẫn đến hiện tượng thẩm thấu ngược (xem bên dưới), và cũng sẽ gây hại cho cây.
NHIỆT ĐỘ QUÁ CAO
- VẤN ĐỀ: Nhiệt độ cao có thể làm cho phân trộn khô đi, làm cây mất nước và cũng có thể làm giảm độ ẩm trong không khí. Các triệu chứng có thể bao gồm đầu lá màu nâu, lá quăn lại, héo, nụ hoa rụng hoặc không có hoa.
- GIẢI PHÁP: Để cây tránh ánh nắng trực tiếp vào mùa hè, đồng thời mở cửa sổ hoặc bật điều hòa nhiệt độ để hạ nhiệt độ. Ngoài ra, tưới nước thường xuyên hơn khi nhiệt độ tăng lên để giữ cho phân trộn ẩm (nhưng không quá ướt), và di chuyển cây ra xa lò sưởi và bộ tản nhiệt vào mùa đông.
BÓN PHÂN QUÁ NHIỀU
- VẤN ĐỀ: Bón phân quá nhiều có thể gây ra các triệu chứng tương tự như bón phân thiếu (ở trên), vì thừa phân có thể hút chất dinh dưỡng ra khỏi tế bào của cây trong một quá trình được gọi là “thẩm thấu ngược”. Nó cũng có thể gây ra tình trạng các đầu lá chuyển sang màu nâu.
- GIẢI PHÁP: Xả phân trộn với nhiều nước lã; sử dụng nước mưa hoặc nước cất nếu chúng phù hợp với cây trồng của bạn (xem chương Hồ sơ cây trồng trang 75-100). Đảm bảo chậu cây có lỗ thoát nước để nước thừa và chất dinh dưỡng có thể thoát ra ngoài dễ dàng.