- Biên tập: Dũng Cá Xinh
- Người dịch: Huyền Nguyễn
ENGLISH
Dendrobium is one of the largest genera of orchids, with more than 1,600 species and many, many hybrids, offering flowers in every color (except true blue). The growing requirements for so many different orchids are just as various. The specifications given here for growing den- drobiums successfully in your home are for the Jaquelyn Thomas hybrids. These hybrids are readily available in big box stores, supermar- kets, and independent garden centers. Jaquelyn Thomas hybrids grow tall, 2 to 4 feet, with long, slender, furrowed pseudobulbs called canes. The canes stand erect but sometimes need to be staked to keep them from flopping over. These orchids have a creeping rhizome that gener- ates new canes regularly. The canes are leafy, especially in the top third, and flower stalks appear in the upper leaf axils of the cane and out of the very top of the cane. The flower stalks are 12 inches long and carry a dozen or more flow- ers in white, pink, and combinations of white and pink. Each cane produces several inflores- cences at a time. The flowers are 2 to 3 inches across and long-lived. Plants are epiphytic and evergreen, with leaves to 4 inches long, glossy, narrow, and pointed at the tip. Canes keep their leaves for a couple of years but gradually shed them as they age, so that really old canes are leafless. If you forget to water your plant and allow it to dry out completely, it sheds its leaves.
OPTIMUM HOUSEHOLD ENVIRONMENT
Read the Introduction for the specifics of each recommendation.
HIGH LIGHT.
Dendrobiums need very bright light but they can’t take direct sun because their leaves cook and burn. A south window with sheer curtains to filter the light is best, but an east or west window also works well. If your dendrobium is reluctant to bloom for you, try giving it more light.
MODERATE TEMPERATURE.
Daytime 70 to 80°F, nighttime 60 to 70°F. Dendrobiums are not nearly as sensitive to heat as some orchids, but the temperature should not exceed 85°F.
MODERATE WATER.
When your dendrobium is actively growing new roots and canes, or is flow- ering, give it water twice a week; the rest of the year give it a good long drink once a week. Orchids are sensitive to water quality and should be irrigated with filtered, rain-, or dis- tilled water, rather than tap water. Let tepid water flow through the entire root zone until all the potting medium is soaked. Let the pot drain and air out, then put it back in its place. Mark the pot so that your plant is returned to its orig- inal position every time. Turning your orchid causes the flowers to twist and bend to face the light, which destroys their elegant arrangement.
HUMIDITY.
Mist your plant several times a week with a spray bottle of water on a mist setting, or use a handheld mister. Put the pot in a saucer or tray of water, making sure the bottom of the pot never sits directly in the water by raising the pot up on pot feet or pebbles. Consider putting a humidifier in the room.
POTTING MEDIUM.
Use any good organic, orchid potting medium like medium bark or plain ordi- nary 0.5-inch gravel. Believe it or not, dendrobi- ums actually like to grow in gravel. This helps to keep the plant upright. Many dendrobiums grow tall and get quite top-heavy for their ridiculously tiny pots. Do not use garden soil or ordinary pot- ting soil because it will kill this epiphytic orchid, and if you choose gravel, be sure to follow the fertilizer guidelines.
FERTILIZER.
Use any balanced organic fertilizer, in either a water soluble or liquid formulation, to promote good growth and flowering. Apply at one-quarter-strength at least once a week right after you water your orchid.
POTTING.
Your dendrobium needs to be up- potted every two years or so. Choose a pot with a diameter 2 inches larger than the current pot. Orchids generally prefer being rootbound in smallish pots, and dendrobiums are the extreme in that regard. Heavy, 2-foot-tall dendrobiums in tiny 4-inch pots are commonplace. Re-pot after flowering is complete and when new growth and new roots start to emerge. Dendrobium roots are thin and delicate. They can be easily dam- aged when you dump the plant out of the pot so treat them gently. Be attentive to watering after up-potting or re-potting these plants, and do not allow them to dry out completely.
PROPAGATION.
Dendrobiums are easy to propa- gate by division of the rhizome.
COMMON PROBLEMS
Watch for failure to flower (page 247), mealy- bugs (page 262), and root rot (page 272).
Tiếng Việt
Lan Hoàng Thảo (Dendrobium) là một trong những chi lớn nhất của Lan với hơn 1.600 loài và rất nhiều loài lai tạo, cho ra hoa với mọi màu sắc (trừ màu xanh lam). Các yêu cầu ngày càng tăng đối với rất nhiều loại Lan khác nhau cũng khác nhau. Các thông số kỹ thuật được đưa ra ở đây để hướng dẫn trồng các giống lai Jaquelyn Thomas thành công trong nhà. Những giống lai này có sẵn ở các cửa hàng lớn, siêu thị và các trung tâm làm vườn độc lập. Giống lai Jaquelyn Thomas phát triển cao, từ 2 đến 4 feet, với các giả hành dài, mảnh và có rãnh gọi là cây gậy. Những cây gậy đứng thẳng nhưng đôi khi cần được đóng cọc để giữ cho chúng không bị đổ. Những cây Lan này có thân rễ mọc leo thường xuyên tạo ra những cây mới. Cây có nhiều lá, đặc biệt là ở 1/3 phía trên cùng của cây, và cuống hoa xuất hiện ở nách lá phía trên và phía ngoài ngọn cây. Cuống hoa dài 12 inch và mang một tá hoa trở lên có màu trắng, hồng hoặc kết hợp giữa trắng và hồng. Mỗi cây cho ra một vài chùm hoa tại một thời điểm. Những bông hoa có chiều ngang từ 2 đến 3 inch và nở khá lâu. Đây là loài biểu sinh và thường xanh, có lá dài tới 4 inch, bóng, hẹp và nhọn ở đầu. Cây giữ lá trong một vài năm nhưng dần dần rụng khi chúng già đi, vì vậy những cây thật già sẽ không còn lá. Nếu bạn quên tưới nước và để cây khô hoàn toàn, chúng sẽ rụng lá.
MÔI TRƯỜNG TỐI ƯU HÓA
Đọc phần Giới thiệu để biết các chi tiết cụ thể của từng loại cây.
ÁNH SÁNG CAO
Lan Hoàng Thảo (Dendrobiums) cần ánh sáng mạnh nhưng chúng không thể tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời vì lá của chúng dễ bị cháy. Cửa sổ hướng Nam có rèm chắn sáng để lọc ánh sáng là tốt nhất, nhưng cửa sổ hướng Đông hoặc hướng Tây cũng giúp cây sinh trưởng tốt. Nếu cây Lan của bạn không ra hoa, hãy thử cung cấp cho cây nhiều ánh sáng hơn.
NHIỆT ĐỘ VỪA PHẢI
Ban ngày 70 đến 80°F, ban đêm 60 đến 70°F. Lan Hoàng Thảo (Dendrobiums) gần như không nhạy cảm với nhiệt như một số loài Lan khác, nhưng nhiệt độ không được vượt quá 85°F.
NƯỚC
Khi cây Lan của bạn đang tích cực phát triển rễ và cây mới, hoặc đang ra hoa, hãy tưới nước cho chúng hai lần một tuần, trong thời gian còn lại trong năm tưới nước cho cây mỗi tuần một lần. Hoa Lan rất nhạy cảm với chất lượng nước và nên được tưới bằng nước lọc, nước mưa hoặc nước lọc, thay vì nước máy. Để nước ấm chảy qua toàn bộ vùng rễ cho đến khi ngâm hết ruột bầu. Để bầu ráo nước và thoát khí, sau đó đặt nó trở lại vị trí cũ. Đánh dấu chậu để cây của bạn được đưa về vị trí ban đầu sau mỗi lần tưới. Việc xoay cây Lan làm cho hoa xoắn và uốn cong so với hướng ánh sáng, điều này làm mất đi dáng cây trang nhã của chúng.
ĐỘ ẨM
Phun sương cho cây vài lần một tuần bằng bình nước phun sương hoặc sử dụng bình phun sương cầm tay. Đặt bầu vào đĩa hoặc khay nước, đảm bảo đáy nồi không nằm trực tiếp trong nước bằng cách nâng nồi lên trên lớp đá cuội. Cân nhắc đặt máy tạo độ ẩm trong phòng.
SANG BẦU ĐẤT
Sử dụng bất kỳ giá thể trồng Lan hữu cơ tốt nào như vỏ cây trung bình hoặc sỏi 0,5 inch. Bạn tin hay không là tùy bạn nhưng Lan Hoàng Thảo thực sự thích mọc trên sỏi. Điều này giúp giữ cho cây thẳng đứng. Nhiều cây Lan Hoàng Thảo phát triển cao và khá nặng nề trong những chiếc chậu nhỏ xíu. Không sử dụng đất vườn hoặc đất chậu thông thường vì nó sẽ giết chết loài Lan biểu sinh này, và nếu bạn chọn sỏi, hãy đảm bảo tuân thủ các hướng dẫn về phân bón.
PHÂN BÓN
Sử dụng bất kỳ loại phân bón hữu cơ cân bằng nào ở dạng hòa tan trong nước hoặc dạng lỏng, để thúc đẩy cây phát triển tốt và ra hoa. Bón theo liều lượng 1/4 ít nhất một lần một tuần ngay sau khi bạn tưới nước cho Lan.
SANG CHẬU
Lan Hoàng Thảo cần được sang chậu ít nhất hai năm một lần. Chọn chậu có đường kính lớn hơn 2 inch so với nồi hiện tại. Hoa Lan thường phù hợp với các chậu nhỏ, và cây Lan Hoàng Thảo là một loài như vậy. Những cây Lan nặng, cao 2 foot thường được trồng trong những chậu nhỏ 4 inch. Đắp lại chậu sau khi cây ra hoa xong và khi cây mới mọc và rễ mới bắt đầu xuất hiện. Rễ của cây rất mỏng manh, chúng có thể dễ bị hỏng khi bạn lấy cây ra khỏi chậu, vì vậy hãy thao tác thật nhẹ nhàng khi thay chậu. Chú ý tưới nước sau khi đóng bầu hoặc sang chậu cho những cây này và không để chúng bị khô hoàn toàn.
NHÂN GIỐNG
Lan Hoàng Thảo rất dễ nhân giống bằng cách phân chia thân rễ.
NHỮNG VẤN ĐỀ PHỔ BIẾN
Chú ý hiện tượng không ra hoa (trang 247), rệp sáp (trang 262), và bệnh thối rễ (trang 272).