Phức hệ Paphiopedilum tonsum

Phân giống (Subgenus) Sigmatopetalum (Tiếp)

• Phức hệ Paphiopedilum tonsum

Có hai dòng của phức hệ Paphiopedilum tonsum, đó là Paph. tonsum Reichenbach fil. (1883) và Paph. tonsum Mohr (1989), chúng được mô tả ở cấp độ loài.

Paphiopedilum tonsum là một loài rất khác biệt không hề lẫn được với bất cứ loài nào khác. Paphiopedilum braemii đã có lúc làm cho người nhầm lẫn là Paph. tonsum (Gruβ, 1994; Koopowitz, 1995 và Cribb, 1998). Koopowitz, ông ấy đã chấp nhận đó là một loài đẹp vào lúc cập nhật danh mục (2000, 2012). Đương nhiên, sự khác biệt giữa Paph. braemii với Paph, tonsum rõ rệt hơn sự khác biệt trong các cây của loài phức hệ Paphiopedilum insigne hoặc trong số những loài của phức hệ Paph. wilhelmineae – Paph. praestens, mà người ta đưa ra làm ví dụ.

Paphiopedilum braemii khác với Paph. tonsum ở những điểm dưới đây:

• Trong cây braemii, so với tương quan chiều dài thì chiều rộng miếng nhụy lép có phần lớn hơn.
• Màu hoa của tonsum chủ yếu là nâu, còn ở Paph. braemii thì xanh lá lại là chủ yếu.
• Có sự khác biệt về vân trên các lá.

Bản thân mổi đặc điểm cũng không đủ để làm cơ sở phân định ra các loài. Kết hợp các đặc điểm lại, cho ta thấy sự khác biệt đáng kể về cấu trúc của trụ hoa. Vì vậy, không còn nghi ngờ gì nữa Paph. braemii là một loài Lan có giá trị, và có lẽ chúng ta sẽ nhận ra rằng sự xuất hiện làm nổi bật nhiễm sắc thể của một thể loại trong một tế bào của một cá thể hay của một loài khác hẳn với những gì mà ta thấy ở Paph. tonsum.

Cũng nên thấy rằng Paphiopedilum braemii là một thể albino của Paph. tonsum. Đề xuất này có thể loại bỏ sự hiểu lầm từ trước là thể albino của Paphiopedilum tonsum chỉ toàn là màu vàng.

Hình trong bài: trên – Paph. Ton sum; dưới – Paph. tonsum ‘curtisifolium’

Lê Quỳnh

“Hạnh phúc là biết mình thực sự cần cái gì và có được cái mình cần. Những cái bạn thực sự cần và bạn đang có có thể là những điều rất giản dị xung quanh bạn: một sớm mai thức dậy bạn thấy khỏe mạnh không đau yếu và ngắm một bông hoa nở bên cửa sổ, bạn ăn một bữa ăn ngon và đầm ấm với những người thân, bạn uống một tách trà nóng với một người bạn tri kỷ để cùng nhau hàn huyên, tâm sự…”

Xem các bài khác