Shopee Cỏ Dại
Lazada Cỏ Dại
Tiki Cỏ DạiHọ Orchidaceae - Họ Lan
Paphiopedilum markianum
Paphiopedilum markianum Fowlie
Cùng loài
Paphiopedilum tigrinum Koopowitz & Hasegawa
Paphiopedilum smaragdinum Liu & S.C. Chen
Dẫn nhập
Không còn nghi ngờ gì nữa về giá trị của chủng loại này khi được coi như “loài Lan đẹp”. Các cuộc trao đổi rằng nên chọn tên nào cho nó hiện vẫn còn đang tiếp diễn, tên “Paphiopedilum markianum” bỏ qua tên “Paphiopedilum tigrinum” hay ngược lại? “Cuộc chiến” này có hàng loạt phát biểu, và những bạn đọc quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu thích hợp (ngoài hai ấn phẩm gốc, như của Braem năm 1991). Có những câu hỏi ngược lại với những vấn đề đã nói đến, như là tài liệu được gởi tới là bản in nguyên gốc hay chỉ là một bản faxcimile (fax) mà gọi là ấn phẩm có giá trị. Cả hai trường hợp đều có câu trả lời đơn giản là “đúng thế”. Phần đáng tin cậy được nêu trong Mã Danh pháp Quốc tế về Thực vật (mục 29) vào thời điểm phát hành đã nêu rõ: “Ấn phẩm có giá trị… bằng cách phân phối ấn phẩm về vấn đề…” Không có điểm nào nói rõ nơi nào đã cho ra ấn phẩm này. Vào ngày 24 tháng Năm, 1990, ấn phẩm mà người ta công bố cái tên Paphiopedilum markianum đã được gửi đến Thư viện Oakes Ames của Harvard, bang Massachusetts, Hoa kỳ, và có thể cũng tới ít nhất một viện nào đó của châu Âu. Tài liệu gồm có các trang từ bản sao cuối cùng của tạp chí Orchid Digest. Năm 1998, được gởi đi bởi Fowlie, Cribb đã có bài phản biện rằng Fowlie đã gởi vật chứng không đáp ứng được thực tế. Và cũng không thể thay đổi bất kể điều gì có liên quan tới giá trị của những ấn phẩm ngay cả khi Cribb có toàn quyền về vật chứng, vì vật chứng đưa ra chỉ là những bản in.
Không còn nghi ngờ gì nữa về giá trị cũng như quyền ưu tiên cho cái tên “Paphiopedilum. markianum”, những khái niệm của Koopowitz & Hasegawa, không phải là những bản phát hành trước ngày 4 tháng Sáu năm đó.
Những đặc điểm về vòi hoa chỉ có một hoa, về miếng nhụy lép và những cái lá xanh không có vân mà Paphiopedilum markianum đang sở hữu thì việc đặt Paphiopedilum markianum trong phân giống Paphiopedilum, chi Paphiopedilum là chính xác. Koopowitz & Hasegawa đã đặt loài này trong bảng phân loại, gần với Paphiopedilum hirsutissimum. Khá ngạc nhiên khi Fowlie lại đặt nó gần vời Paphiopedilum lowii và Paphiopedilum haynaldianum, đây là hai loài có nhiều hoa thuộc phân giống Koopowitz & Hasegawa Polyantha , cũng ghi nhận những tương đồng giữa Paphiopedilum markianum với hai loài có hoa chùm. Sự giải thích của Fowlie cũng như của Koopowitz & Hasegawa , không thỏa mãn với các kết quả nghiên cứu về di truyền tế bào của Karasawa, Aoyana & Kamimura (1997), kết quả đó chỉ ra rằng bộ nhiễm sắc thể củaPaphiopedilum markianum tương tự với Paphiopedilum henryanum, là một loài khác của phân giống Paphiopedilum, và nó cũng cho thấy chúng cũng không giống với nhiễm sắc thể của Paphiopedilum hirsutissimum, Paphiopedilum haynaldianum hoặc Paphiopedilum lowii.
Ngoại trừ những đốm và vạch trong hoa thì đặc tính của Paphiopedilum smaragdium thỏa mãn một cách chính xác với sự mô tả của Paphiopedilum markianum. Vì vậy ta có thể coi như sự khác biệt về màu hoa của Paphiopedilum markianum.
Mô tả
Paphiopedilum markianum là một loài thảo mộc mọc trên những nơi có nhiều lá mục. Lá hình lưỡi hẹp, rộng 2 đến 2,8 cm, dài 9 tới 22,5 cm, dầy thịt, không vân khảm và màu xanh sáng đồng nhất . Vòi hoa mọc dựng đứng, thường chỉ có một hoa, dài 12 đến 21 cm và đầy lông ngắn. Lá bắc của hoa rộng 6 mm, dài chừng 3,5 cm, trông giống cái muỗng, đầy lông và màu vàng pha xanh. Bầu nhụy có chiều dài tương đương lá bắc. Đo từ đầu này tới đầu kia của các cánh hoa thì chiều dài của hoa được 7,5 cm, mọc ở tự nhiên. Lá đài sau hình trứng, rộng 2,8 cm, dài khoảng 3,5 cm, phần gốc của lá đài bị co rút lại, có thể cong nhiều hay ít về phía trước che phủ lên khe hở của túi, đầu nhọn đột ngột. Mặt sau của lá đài với những sọc màu oải hương sẫm ở tâm, chạy theo chiều dọc, có màu xanh lợt. Có hai hàng chấm màu hoa oải hương đậm trên cả hai mặt của điểm giữa liên kết lại với nhau, tạo thành đường thẳng. Mỗi mặt của lá đài kép có những đốm tạo thành hàng màu hoa oải hương sẫm. Lá đài kép khum nhiều, có đầu nhọn, hẹp, rộng khoảng 1,8 cm, dài từ 3 đến 3,3 cm. Đầu cánh hoa nhọn hoắt, hai phần ba tính đầu cánh có gợn sóng, các cánh hoa hình lưỡi, đến khoảng chừng hai phần ba chiều dài thì đột ngột rộng ra. Cánh hoa rộng 8 mm, dài chừng 5 cm và ở phần chân, nở rộng lên phía trên khoảng 1,8 cm. Riềm của cánh hoa có lông ngắn màu trắng. Phần chân của các cánh hoa màu xanh, chúng đều bao phủ bởi một lớp lông màu đỏ tía ở gần đầu cánh hoa, và có những chấm tạo thành hai hàng song song với nhau, ngoại biên có màu hoa oải hương đậm.Những sọc này bắt đầu từ chân lên ba phần tư chiều dài của cánh hoa có màu hoa oải hương ngả nâu. Kiểu các đường kẻ cũng như các chấm trên các lá đài và trên cánh hoa khác nhau hoàn toàn. Môi chia làm ba thùy ngả nâu, không có khía, và thùy chính uốn gập lại như cái nón két lật ngược. Túi tạo thành hình tròn, có một phần mép tạo thành một chi tiết giống cái tai ở mặt khác của túi, túi rộng 2,4 đến 2,6 cm, chiều dài 3,3 đến 3,8 cm. Các thùy bên tạo thành cái ống khi cuộn vào trong. Miếng nhụy lép rộng 3 mm, dài 9mm , hình trứng ngược, ở tâm có một cục u nhỏ, gần như không có riềm.
Phân bố và thói quen sinh trưởng
Được biết cây mọc trên độ cao 1.400 đến 2.500 m, mọc chủ yếu ở phía tây của tỉnh Vân Nam, Trung quốc.
Mùa ra hoa
Paphiopedilum markianum ra hoa từ tháng Tư qua tháng Sáu khi trồng trong vườn
Biến loài và biến thể
Paphiopedilum markianum forma smaragdinum (Z.J. Liu & S.C. Chen)
Tên gọi cũ
Paphiopedilum samrragdinum Z.J. Liu & S.C. Chen
Cùng loài
Paphiopedilum tigrinum (Koopowitz & Hasegawa) var. smaragdinum (Z.J. Liu & S.C. Chen) Z.J. Liu & S.C. Chen
Paphiopedilum tigrinum (Koopowitz & Hasegawa) forma smaragdinum (Z.J. Liu & S.C. Chen) Gruβ
Biến loài này xuất xứ từ Vân Nam (Trung Quốc), vùng núi Gaoligong, Pinma, nơi họ đã sưu tập được trên độ cao 2.500 m. Biến loài này không có những đốm đậm màu và các sọc trên hoa, và là điểm khác với thể định danh của Paph. markianum
