- Dịch: Huyền Nguyễn
Trong bài viết này, tôi đã xem xét những ưu và nhược điểm của việc bắt đầu làm vườn bằng cách gieo hạt giống. Nếu bạn cảm muốn bắt đầu trồng cây từ hạt giống, câu hỏi đặt ra là: bạn nên bắt đầu gieo hạt trong nhà hay ngoài trời?
Điều đó phụ thuộc vào thời điểm bạn bắt đầu gieo hạt và mùa trồng trọt nơi bạn sống kéo dài bao lâu. Tham khảo bài viết trước của chúng tôi về cách xác định ngày sương giá đầu tiên và cuối cùng để bạn có thể chọn được loại hạt giống thích hợp cho mùa.
Nếu bạn chưa chắc chắn, hãy kiểm tra các gói hạt giống để thấy hướng dẫn, vì thông tin trên gói hạt giống là một nguồn thông tin có giá trị để tìm hiểu khi nào nên gieo loại hạt giống đó, loại đất thích hợp để gieo hạt, độ sâu khi gieo hạt và thời gian để hạt nảy mầm và phát triển.
Bắt đầu gieo hạt trong nhà và ngoài trời
Gieo hạt giống trong nhà
Ưu điểm: Việc gieo hạt trong nhà cho phép bạn kiểm soát tốt nhất cây con của mình. Bạn có thể dễ dàng theo dõi tỷ lệ hạt nảy mầm và cung cấp thêm độ ẩm hoặc độ ấm cho hạt nếu cần. Trong môi trường kín, cây con ít bị sâu bệnh.
Nhược điểm: Việc gieo hạt trong nhà yêu cầu một khoảng không gian phù hợp trong một căn phòng khá ấm áp và ít nhất là có một cửa sổ đầy nắng quay mặt về hướng Nam. Nếu bạn định gieo hạt trong một tầng hầm tối và lạnh lẽo, bạn cần lắp đặt hệ thống đèn trồng trong nhà, tốt hơn hết bạn nên mua máy gieo hạt hoặc đợi cho đến khi bạn có thể gieo hạt ngoài trời.
Gieo hạt giống ngoài trời
Ưu điểm: Gieo hạt ngoài trời rất nhanh chóng và đơn giản, miễn là đất đã được chuẩn bị sẵn. Cho dù bạn đang gieo tất cả các loại cây trồng của mình thành các hàng thẳng hàng và cách đều nhau hay gieo một số ít hạt giống hoa trên một diện tích rộng, thì đó là một cách tự nhiên để làm vườn và để hạt giống tự nảy mầm.
Nhược điểm: Việc gieo hạt ngoài trời có thể khó khăn và không thể đoán trước được nếu bạn không siêng năng tưới nước, thời tiết không thuận lợi hoặc các loài sinh vật sẽ đào những luống hạt mới ươm của bạn. Bạn cũng sẽ cần theo dõi chặt chẽ các loại cỏ dại có thể chiếm không gian của cây con trong vài tuần đầu tiên.
Cách gieo hạt trong nhà
Đảm bảo bạn dọn sạch một khoảng không gian trước cửa sổ đầy nắng, nơi nhận được ít nhất tám giờ ánh sáng mỗi ngày để đặt các chậu gieo hạt.
Những vật liệu cần thiết
- Hạt giống
- Hỗn hợp gieo hạt giống
- Thùng lớn để trộn
- Hộp nhỏ để gieo hạt
- Khay thực vật bằng nhựa, loại tấm hoặc “đĩa” thoát nước thích hợp khác
- Nhãn đánh dấu cây trồng
- Chai xịt phun sương mịn
Hướng dẫn
- Đổ hỗn hợp gieo hạt giống vào thùng lớn và làm ướt thật kỹ. Bạn nên để tất cả nước được hấp thụ và hỗn hợp phải ẩm trước khi bắt đầu gieo hạt.
- Múc hỗn hợp gieo hạt giống vào từng thùng nhỏ, chừa khoảng 1/2 inch ở trên cùng và đặt các thùng nhỏ vào khay trồng cây.
- Rắc một ít hạt lên hỗn hợp gieo hạt (khoảng ba đến bốn hạt nếu là loại hạt lớn hoặc một nhúm nhỏ nếu hạt nhỏ). Làm như vậy với các hộp và số hạt còn lại. Đừng quên dán nhãn cho từng chậu!
- Làm theo hướng dẫn trên gói hạt giống, phủ hạt giống bằng hỗn hợp gieo hạt. Theo nguyên tắc chung, hạt giống nên được phủ một lớp mỏng bằng chiều cao của chúng, từ 1/8 inch đến 1/2 inch hoặc hơn. Một số hạt không cần phải che phủ vì chúng cần ánh sáng để nảy mầm, vì vậy bạn chỉ cần ấn chúng vào hỗn hợp gieo hạt.
- Dùng ngón tay (hoặc mặt sau của thìa) ấn nhẹ lên hỗn hợp gieo hạt giống và phun sương kỹ trên bề mặt bằng bình xịt.
- Đặt khay cây, cùng với tất cả các thùng chứa hạt giống ở cửa sổ đầy nắng ấm áp. Giữ cho hỗn hợp gieo hạt giống ẩm đều cho đến khi bạn sẵn sàng cấy cây con vào vườn. Sử dụng bình xịt để tránh làm vỡ hạt hoặc làm hỏng cây con khi chúng đang phát triển.
Cách giúp cây con cứng cáp
- Trước khi cấy cây con ra bên ngoài, chúng sẽ cần phải trải qua một quá trình đơn giản là “làm cứng”. “Làm cứng” là một từ được sử dụng khi nói về việc làm vườn, nghĩa là làm cho cây thích nghi với điều kiện ngoài trời để chúng có thể tồn tại trước nắng, gió, nhiệt lạnh và các yếu tố khác mà cây không tiếp xúc khi được trồng trong nhà.
- Bạn có thể bắt đầu làm cứng cây con khi chúng đã mọc ít nhất từ hai đến ba bộ lá. Tại thời điểm đó, cây con đã đủ trưởng thành để được đưa ra ngoài.
- Khoảng 7 đến 10 ngày trước khi cây con đã sẵn sàng để cấy ghép, hãy mang chúng ra ngoài và để trong bóng râm trong vài giờ vào buổi sáng hoặc buổi chiều. Mang chúng vào trong nhà trước khi màn đêm buông xuống. Lặp lại trong một hoặc hai ngày tiếp theo. Nếu thời tiết đặc biệt có gió hoặc lạnh, hãy đợi cho đến khi trời quang đãng trước khi làm cứng cây con.
- Sau hai đến ba ngày làm quen với môi trường bên ngoài, đặt cây con dưới ánh nắng chói chang trong vài giờ vào buổi sáng hoặc buổi chiều. Mang chúng vào trong nhà trước khi màn đêm buông xuống. Lặp lại trong một hoặc hai ngày tiếp theo.
- Tiếp theo, để cây con bên ngoài ánh nắng trực tiếp cả ngày và mang chúng vào bên trong trước khi đêm xuống. Lặp lại vào ngày hôm sau. Nếu thời tiết quá nóng, hãy che cây con trong thời gian khắc nghiệt nhất trong ngày hoặc chuyển chúng vào nơi bóng râm một phần.
- Cuối cùng, để cây con sống bên ngoài cả ngày và cả đêm cho đến khi chúng được trồng vào vườn.
Cách gieo hạt ngoài trời
Luôn gieo hạt trong loại đất thích hợp, cho dù bạn đang trồng dưới đất, trên luống cao hay trong thùng chứa.
Những vật liệu cần thiết
- Hạt giống
- Bay, máy làm cỏ, cuốc cầm tay hoặc các công cụ làm rãnh khác
- Thẻ đánh dấu cây trồng
- Vòi phun nhẹ nhàng, bình tưới cây, hoặc vòi phun nước
Hướng dẫn
- Làm ướt đất kỹ lưỡng cho đến khi vài inch phía trên thoát nước và bão hòa.
- Tham khảo thông tin trên gói hạt giống để biết độ sâu khi gieo hạt và khoảng cách giữa các hạt. Sử dụng công cụ ưa thích của bạn, tạo rãnh nông trên đất.
- Thả hạt vào rãnh với khoảng cách được khuyến nghị.
- Gạt đất trở lại rãnh, phủ lên hạt và dùng dụng cụ làm vườn ấn nhẹ xuống. Dán nhãn cho từng hàng mà bạn gieo hạt.
- Tưới nhẹ đất bằng vòi xịt nhẹ, cẩn thận để hạt không bị xê dịch. Bạn có thể cần tưới một hoặc hai lần một ngày (tùy thuộc vào thời tiết) để đảm bảo bề mặt đất luôn ẩm cho đến khi hạt nảy mầm. Khi cây con phát triển và rễ mọc nhiều hơn, hãy giảm dần việc tưới nước.
Lời khuyên từ chuyên gia: Lưu trữ các gói hạt giống đúng cách để có thể sử dụng lâu dài. Tốt nhất, hạt giống nên được bảo quản dưới 40 °F (5 độ C) với độ ẩm dưới 10%, hoặc bất kỳ nơi nào mát, khô và tối (chẳng hạn như kệ trong tủ quần áo hoặc tủ trong tầng hầm) sẽ phù hợp. Bạn hãy tìm hiểu thông tin về thời gian lưu trữ hạt giống đối với các giống cây cụ thể.