GIỐNG CYPRIPEDIUM (Tiếp theo)
Cypripedium album Ait, xin xem phần nói về C. reginae Walt.
Cypripedium alternifolius St. L., xin xem phần nói về C. calceolus L.
Cypripedium amesianum Schltr.
C. amesianum được biết là có họ hàng gần với C. himalaicum.
PHÂN BỐ THEO ĐỊA DƯ. Loài lan hài này là đặc hữu của miền tây tỉnh Sichuan, Trung hoa.
MÔI TRƯỜNG SỐNG. C. amesianum sống thành bụi và ở những các khu vực có cây lấy gỗ trên độ cao 3.000 m.
NHỮNG LƯU Ý KHI TRỒNG. Thực tình tôi không có kiến thức về cách trồng cũng như không biết về những người đã nhập chúng về vườn loài Lan này. Có thể các bạn tham khảo cách trồng loài C. cordigerum, chúng cũng có quan hệ với những loài trên núi Hymalayan.
MÔ TẢ. Cây có thân rễ, mang trên nó một thân ở trên mặt đất cao 30-45 cm. Thân này có thể đứng thẳng và cũng có thể uốn cong, thông thường chúng có hai lá có hình ê-lip, đầu nhọn và có nhiều lông, chiều dài của lá đo được 7,5 – 13 cm.
Thường chỉ có một hoa, nhưng hoa to, đo được khoảng 6 cm từ đầu cánh này đến đầu cánh kia, lá đài sau dài và nhọn, lá đài giả cũng tương tự như vậy nhưng nhìn như hai cái răng.
Các cánh hoa có hình mũi mác, mép quăn và có lông mịn. Phần mũi hài phình rộng ra một cách cân đối. Hoa có màu tím ngả đỏ khảm màu đỏ đậm.
MÙA HOA. Tháng Sáu và tháng Bảy.
Cypripedium arietinum R. Brown
Atwood (1984) đã đề nghị tái phân loại thành một giống riêng biệt, như Criosanthes arietina (R. Brown) House, vấn đề này đã được thảo luận trong phần giới thiệu các ý kiến phản biện của chương này.
Cypripedium plectrochilum Franch là tên kép được dùng phổ biến ở châu Á. Cũng chưa biết tên kép này là từ đồng nghĩa hay đã xác định rõ, song các loài có liên quan ở châu Á hiện tại vẫn chưa rõ, nhưng theo tôi thì có lẽ đó chỉ là tên đồng âm.
PHÂN BỐ THEO ĐỊA DƯ. Loài này xuất xứ từ Bắc Mỹ và tỉnh Sichuan của Trung hoa, C. arietinum có thể tương đồng về phạm vi cũng như môi trường sinh trưởng với loài C. reginae ở vùng đông bắc Hoa kỳ, các bang thuộc vùng đồng bằng và các tỉnh miền đông của Canada. Có nhiều vùng được liệt kê về các mẫu vật cổ xưa nay không còn tồn tại nữa, và loài C. arietinum được coi là loài có nhiều nguy cơ (tuyệt chủng).
MÔI TRƯỜNG SỐNG. Nhiệt độ là một yếu tố quan trọng đối với môi trường sống của loài này. Cây khó có thể sống được ở nơi có nhiệt độ mặt đất cao hơn 25 oC trong suốt mùa hè. Ở Trung quốc người ta tìm thấy loài C. arietinum trên độ cao 4.000-5.000 m; Người ta cũng chưa bao giờ tìm thấy chúng ở miền nam bang New York.
Độ ẩm không phải là một yêu tố bị giới hạn. Cây lan có thể phát triển tốt ở vùng đầm lầy trên những vùng đất dốc ở cao nguyên. Ở những vùng đất ẩm, thoáng khí kết hợp với thảm thực vật dưới cây tùng, bách, đồng thời đôi khi nhiễm acide, nghèo dinh dưỡng, đó là môi trường thích hợp với loài Lan này. Mặc dù người ta cũng có thể tìm thấy chúng dưới bóng râm bao phủ, chúng vẫn có thể hấp thụ được ánh sáng ở nơi có giải nhiệt thấp.
Người châu Á cho biết họ đã tìm thấy chúng ở trong những khu rừng thông trên độ cao 2.600-3.200 m.
NHỮNG ĐIỂM LƯU Ý KHI TRỒNG. Bởi vì loài C. arietunum là loài có nguy cơ tuyệt chủng cao ở nhiều vùng thuộc Bắc Mỹ, chúng tôi không khuyến cáo các bạn quan tâm nhiều đến giống này mà nên tìm biện pháp để bảo vệ những địa điểm (đang có loài này –PTK). Hoa của loài này chưa bao giờ tồn tại được vài ngày, hoặc là chúng cũng chẳng kịp đủ thời gian cho bạn thấy để mà thu thập chúng và hủy hoại chúng, bởi vì chúng rất hiếm và kỳ lạ. Ngay cả khi kỹ thuật canh tác đủ tin cậy được phát triển và việc nhân giống thành công ở mức độ đại trà, thì những cố gắng để bảo tồn loài này bằng cách di thực thì vẫn sẽ cần phải có sự bảo vệ. Những bạn sống ở vùng có khí hậu ấm thì đừng cố gắng để trồng loài này. (Còn tiếp)