Hoa nhài Ả Rập (Arabian Jasmine): Món quà tinh tế của thiên nhiên

Hoa Nhài Ả Rập nổi tiếng với hương thơm ngát từ những bông hoa và được sử dụng để pha trà Nhài và làm vòng hoa leis. Đây là một loại cây bụi leo thường xanh phát triển nhanh. Lá hình bầu dục, màu xanh lục đậm bóng bẩy tạo thành tương phản đẹp mắt với những bông hoa màu trắng rất thơm, chuyển sang hồng nhạt theo tuổi. Những bông hoa có mùi thơm tuyệt đẹp này xuất hiện suốt mùa hè và có thể nở quanh năm ở những vùng khí hậu ấm áp. Hoa có thể được uốn thành dạng dây leo hoa với sự hỗ trợ của giàn hoặc được duy trì như một bụi cây lan rộng. Chúng cũng phát triển rất tốt trong chậu và là loại cây trang trí bắt mắt cho sân hiên và hiên nhà.

Các giống hoa Nhài Ả Rập

Hoa Nhài Ả Rập (Jasminum sambac) có một số giống phổ biến, mỗi giống lại có vẻ đẹp và đặc điểm riêng biệt. Dưới đây là một vài giống hoa Nhài Ả Rập được ưa chuộng:

• ‘Đại Công tước xứ Tuscany’ (Jasminum sambac ‘Grand Duke of Tuscany’): Giống này phát triển chậm hơn các giống khác và có cấu trúc hoa độc đáo. Loài này cho hoa kép và bán kép, tạo vẻ ngoài giống hoa hồng.
• ‘Người đẹp Ấn Độ’ (Jasminum sambac ‘Belle of India’): Giống này sở hữu những bông hoa tuyệt đẹp với cánh hoa dài. Cây có thể cho cả hoa đơn và hoa kép.
• ‘Thiếu nữ Orleans’ (Jasminum sambac ‘Maid of Orleans’): Giống này có cánh hoa tròn trịa trên một bông hoa đơn, mang lại cho hoa vẻ ngoài mềm mại, giống như hình ngôi sao.

Công dụng y học của Arabian Jasmine

Bộ phận sử dụng

• Hoa:
  • Thu hoạch vào mùa hè thu, khi hoa mới nở.
  • Có thể dùng phơi khô hoặc tươi.
• Lá: Thu hái quanh năm.
• Rễ: Thu hoạch vào mùa thu đông.

Thành phần hóa học

• Hoa: Chứa một chất béo thơm (0.08%), parafin, ester formic acetic-benzoiclinalyl, este anthranylic metyl và indol.
• Rễ: Chứa axit dotriacontanoic, dotriacontanol, axit oleanolic, daucosterol, hesperidin, và [+] – jasminoids A, B, C, D.
• Lá: Chứa flavonoid (rutin, quercetin, isoquercetin), flavonoid rhamnoglycosides, α-amyrin và β-sitosterol, jasmintides.

Công dụng

Theo y học cổ truyền

• Hoa và lá: Vị cay ngọt, tính mát.
  • Tác dụng: Trấn thống, thanh nhiệt giải biểu, lợi thấp.
• Rễ: Vị cay ngọt, tính mát (hơi có độc).
  • Tác dụng: Trấn thống, gây tê, an thần.

Theo y học hiện đại

• Hoa và lá: Dùng trị ngoại cảm phát sốt, đau bụng tiêu chảy, lỵ, mụn nhọt độc.
  • Cách dùng: Sắc hoa pha trà uống, rửa mặt, chữa viêm mắt, sởi.
• Lá: Dùng trị bạch đới, loét ngoan cố.
  • Cách dùng: Ngâm lá trong nước, đắp lên vết thương.
• Rễ: Dùng trị mất ngủ, đòn ngã tổn thương, điều kinh, viêm mũi, viêm giác mạc.
  • Cách dùng: Sắc rễ uống, bôi lên mắt.

Liều dùng hoa Nhài Ả Rập

• Hoa và lá: 3 – 5g.
• Rễ: 1 – 1,5g.

Lưu ý: Người có thai và cơ thể suy nhược không nên dùng.

Bài thuốc kinh nghiệm

• Ngoại cảm phát sốt, tiêu chảy: Hoa Nhài (6g), chè xanh (10g), thảo quả (3g), sắc nước uống.
• Đau mắt: Hoa Nhài (6g), kim ngân hoa (9g), hoa bạch cúc (9g), sắc nước xông hoặc đắp lên mắt.
• Mất ngủ: Rễ Nhài (1 – 1,5g), nghiền trong nước uống.
• Rôm sảy: Lá Nhài vò vào nước tắm hoặc phối hợp với lá ngải cứu.

Chăm sóc hoa Nhài Ả Rập khá đơn giản. Giống như các loại cây nhiệt đới khác, hoa Nhài Ả Rập cần nhiệt độ ấm áp, nhiều ánh nắng mặt trời và độ ẩm cao. Việc cắt tỉa thường không cần thiết và chỉ được thực hiện khi bạn muốn duy trì hình dạng mong muốn cho cây.

Trồng hoa Nhài Ả Rập trong chậu là lựa chọn lý tưởng cho những khu vực có mùa đông lạnh giá vì bạn có thể mang chậu cây vào trong nhà. Arabian Jasmine ít bị sâu bệnh tấn công. Tuy nhiên, hãy chú ý đến rệp và rệp bột.

Cảnh báo khi trồng hoa Nhài Ả Rập

Do tốc độ phát triển nhanh và bản chất leo của nó, hoa Nhài Ả Rập được coi là loài xâm lấn ở các vùng nhiệt đới bên ngoài khu vực bản địa của nó ở châu Á. Theo “Sổ tay Loài xâm lấn”, hoa Nhài Ả Rập đang xâm lấn ở Cuba, Hawaii và Florida. Hãy chắc chắn nghiên cứu kỹ trước khi trồng hoa Nhài Ả Rập trong khu vực của bạn.

Ánh sáng

Arabian Jasmine cần ánh nắng mặt trời đầy đủ đến một phần để phát triển khỏe mạnh. Lý tưởng nhất là cây cần ít nhất 6 đến 8 giờ nắng mỗi ngày. Nếu bạn đặt cây trong nhà durante mùa đông, hãy đảm bảo đặt cây ở cửa sổ có nhiều nắng.

Đất trồng

Loại đất thích hợp cho cây hoa Nhài là đất tơi xốp, giàu mùn, nhiều khoáng chất. Đất thoát nước tốt và giữ ẩm vừa phải là điều kiện lý tưởng cho cây. Thêm phân compost sẽ giúp đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và giữ ẩm tốt hơn.

Tưới nước

Hoa Nhài Ả Rập cần nhiều nước, đặc biệt là vào mùa hè. Tưới nước thường xuyên cho cây để giữ cho đất ẩm, nhưng không được úng. Tránh để đất quá sũng nước vì điều này sẽ dẫn đến thối rễ. Khi vài cm đất mặt trên cùng khô thì hãy tưới nước kỹ cho cây. Tùy thuộc vào vị trí địa lý, bạn có thể chỉ cần tưới nước một lần một tuần hoặc nhiều hơn. Tốt nhất nên giảm lượng nước tưới cho cây vào mùa đông.

Nhiệt độ và độ ẩm

Hoa Nhài Ả Rập phát triển tốt trong khí hậu nhiệt đới ấm áp, từ vùng chịu đựng khó khăn của USDA 9 đến 11. Chúng rất nhạy cảm với sương giá và không chịu được nhiệt độ lạnh. Vì là cây nhiệt đới, hoa Nhài Ả Rập cần độ ẩm trung bình đến cao.

Phân bón

Bón phân cho hoa Nhài Ả Rập trong suốt mùa sinh trưởng sẽ giúp cây nở hoa nhiều. Nên sử dụng loại phân bón chất lượng cao, cân đối dinh dưỡng. Bắt đầu bón phân sau khi cắt tỉa vào cuối đông hoặc đầu xuân.

Cách trồng và chăm sóc hoa tại nhà

Cắt tỉa hoa Nhài Ả Rập

Mặc dù Jasminum sambac không cần cắt tỉa quá nhiều, việc cắt tỉa hợp lý sẽ đảm bảo cây đẹp và khỏe mạnh. Đối với những khu vực hoa nở quanh năm, bạn chỉ cần cắt tỉa để duy trì hình dạng mong muốn của cây.

Ở những vùng khí hậu lạnh, nơi hoa Nhài ngừng nở vào mùa đông, hãy cắt bỏ tất cả các cành và hoa chết phía trên các mắt vào đầu mùa đông. Điều này sẽ đảm bảo sự phát triển mới khỏe mạnh cho mùa sinh trưởng sắp tới.

Giâm cành Jasminum sambac

Giâm cành là phương pháp nhân giống hoa Nhài Ả Rập hiệu quả nhất. Dưới đây là các bước thực hiện:

1. Sử dụng kéo cắt tỉa sạch, cắt một nhánh cây dài khoảng 15cm ngay dưới một lá.
2. Loại bỏ lá trên một nửa phần dưới của nhánh.
3. Chấm phần cắt vào hormone kích rễ.
4. Dùng một que nhỏ tạo lỗ trên đất ẩm.
5. C осторо (Thận trọng) đặt nhánh cây vào lỗ, tránh ấn mạnh xuống đất vì có thể làm hỏng cành giâm.
6. Đặt một túi nhựa lên trên cành giâm để giữ ẩm. Nâng túi lên khoảng 10 ngày một lần để cho không khí lưu thông. Rễ sẽ hình thành trong khoảng 6 tuần.
7. Khi có chồi non mọc ra, hãy bỏ túi nhựa và di chuyển cây đến nơi có ánh sáng gián tiếp, nhiều ánh sáng. Khi cây ổn định, hãy dần dần chuyển sang vị trí nắng.

Trồng hoa Nhài Ả Rập từ hạt

Trồng hoa Nhài Ả Rập từ hạt là một lựa chọn dễ dàng khác để bắt đầu nhân giống. Thực hiện theo các bước sau:

1. Ngâm hạt giống trong nước trong 24 giờ.
2. Cho đất ẩm vào chậu ươm và đặt hạt giống vào đất.
3. Đậy một túi nhựa lên trên chậu để giữ ẩm.
4. Đặt chậu ở nơi có nắng.
5. Khi cây con xuất hiện, hãy bỏ túi nhựa. Khi chúng cao vài cm, hãy chuyển chúng sang chậu lớn hơn.

Trồng và thay chậu cho hoa Nhài Ả Rập

Hoa Nhài Ả Rập phát triển rất tốt trong chậu và là sự lựa chọn tuyệt vời để trang trí sân hiên hoặc hiên nhà. Mặc dù cây ưa đất ẩm, nhưng nó không thích đất quá wet (sũng nước). Do đó, hãy chọn chậu có lỗ thoát nước phù hợp với kích thước cây, tránh chậu quá rộng. Điều này sẽ ngăn chặn nước thừa gây ra các vấn đề về độ ẩm.

Khi Arabian Jasmine phát triển đầy chậu và không còn chỗ để phát triển, hãy nhẹ nhàng chuyển cây sang chậu lớn hơn một chút và đổ đất thịt mới vào. Tưới nước cho cây và đặt nó ở nơi có ánh sáng mạnh.

Chăm sóc hoa Nhài Ả Rập qua mùa đông

Nếu bạn đang trồng Jasminum sambac trong vùng khí hậu thích hợp, thì việc duy nhất cần thiết để chăm sóc chúng qua mùa đông là phủ lớp phủ. Thêm mùn, lá hoặc các vật liệu hữu cơ cách nhiệt khác lên trên lớp đất xung quanh cây để giúp giữ ấm cho rễ.

Kết luận

Nhài Ả Rập (Jasminum sambac) là một loài hoa độc đáo và quý giá với hương thơm nồng nàn, vẻ ngoài thanh tao và nhiều công dụng hữu ích. Loài hoa này không chỉ tô điểm cho khu vườn thêm rực rỡ mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và tinh thần con người. Với đặc tính dễ trồng, dễ chăm sóc, hoa Nhài Ả Rập phù hợp để trồng trong nhiều môi trường khác nhau, từ sân vườn, ban công cho đến trong chậu. Nếu bạn đang tìm kiếm một loại hoa đẹp, thơm và mang nhiều ý nghĩa, hoa Nhài Ả Rập là một lựa chọn hoàn hảo. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hoa Nhài Ả Rập có tốc độ phát triển nhanh và có thể trở thành cây xâm lấn ở một số khu vực. Do đó, cần kiểm tra kỹ lưỡng trước khi trồng và có biện pháp hạn chế sự phát triển của cây nếu cần thiết.

Hãy dành một chút thời gian và công sức để trồng và chăm sóc hoa Nhài Ả Rập, bạn sẽ được đền đáp bằng những bông hoa thơm ngát và những giây phút thư giãn tuyệt vời!

Bạn thấy những thông tin trên có thú vị không nào? Nếu muốn tìm hiểu thêm về những loài cây độc đáo khác, đừng ngần ngại cùng Cỏ dại khám phá nhé!