[Ebook Việt Hoá] The Instant Guide to Healthy Houseplants: Windewsill herbs

• Nguồn: [Ebook Việt Hoá] The Instant Guide to Healthy Houseplants (Hướng dẫn tức thời để chăm cây trong nhà khoẻ mạnh)
• Biên tập: Dũng Cá Xinh
• Biên dịch: Team Codai.net 

English

Windowsill Herbs 

Herbs scent the air, flavor the stew and add spice to an indoor garden. And herbs are wonderful easy-care windowsill plants that thrive in sunny spots and adapt fairly well to average household conditions. Here are some tips to help you have a windowsill herb garden that’s always ripe for harvest. 

Light 

Most herbs need full sunlight for at least 5 hours a day; all-day sun such as found in a south-facing window is best. Provide supplemental fluorescent light if necessary. 

Temperature 

Herbs thrive in average room temperatures, though slightly cooler temperatures (60-65°F – 16-18°C) such as found in an unheated sunroom are ideal. 

Water 

In general, water when the top I in (2.5 cm) of soil is dry. Some herbs, primarily annuals and biennials, need more frequent watering. 

Humidity 

Average household humidity is sufficient for many herbs. Rosemary, however, benefits from daily misting. Sage should not be misted. 

Soil 

Use gritty, fast-draining soil such as equal parts soil, sand and leaf mold or peat, with 4 teaspoons of bonemeal per gallon of mix. For good drainage, put a layer of broken pottery in the bottom of the pot. (Use a pot with drainage holes.) 

Feeding 

Use a small amount of bone-meal when potting and repotting herbs-about I teaspoon per 6-in (15-cm) pot. Do not add fertilizer; it will cause plant to produce less flavorful, less aromatic leaves. 

Repotting 

Repot annually in spring in same size or next size pot with fresh soil. If plant will be in same size pot, comb out the roots with a chopstick or pencil and trim back the roots by one-third to a half with a sharp knife. 

Cleaning and pruning 

Clean dusty plants with a hard spray of tepid water (such as made by a kitchen sink sprayer). Pick off yellowed leaves. Trim straggly stems. For good leaf production and to extend the growing season of flowering annuals, pinch off flowers. 

How To Make a Rosemary Standard

Rosemary is a perfect standard subject because it is easy to train and trim and yields an attractive topknot of foliage above a remarkable woody trunk with exfoliating (shedding) “bark.” (An older plant can be pruned into a standard form that will look somewhat treelike right from the start. A younger plant needs 12 to 24 months before it really flourishes as a standard.) 

• 1. Choose a plant that is at least 5-7 in (13-18cm) tall with a sturdy central stem. Trim off side branches and leaves haIfway to two-thirds up the stem, leaving the trunk bare. 
• 2. Shorten any remaining stems, except the top central stem, to 1-2 in (2.5-5 cm), depending on plant size. (Stems on older plants may be left at 2 in-5 cm.) The top central stem should not be pinched until plant is close to the desired height. For example, if the desired height is 18 in (46 cm), pinch back the top central stem when the plant reaches a height of 15 in (38 cm). 
• 3. Repot plant in a 6-in (I 5-cm) clay pot and insert a stake or chopstick 12 in (30 cm) or longer in the center of the pot along side the stem. Push the stake all the way to the bottom of the pot. Use twist-ties to secure the stem to the stake in 2 or 3 places. 
• 4. Grow plant in full sunlight or strong fluorescent light, turning the pot 90° every week. Mist plant daily. 
• 5. Pinch back the stems regularly to induce branching and remove side stems and leaves from the trunk. 

The Herbs

Basil 

Ocimum basilicum 

Basil is an annual that is easy to start from seed and reaches a height of 12- 18 in (30-45 cm). Water when soil surface is dry; never let soil completely dry out. Flower heads must be pinched off or plant will stop producing leaves and go to seed. Basil’s glossy, bright green leaves are aromatic and flavor- ful. Use basil to flavor tomato dishes and sauces or to make pesto sauce for pasta. 

Salad burnet 

Poterium sanguisorba 

The decorative salad burnet is a hardy perennial that reaches a height of 6-18 in (15-45 cm). It grows in a rosette of arching stemlike 8-12-in (20-30-cm) leaves that have pairs of round, toothed, blue-green leaflets. Use young individual leaflets in salads for their cucumberlike flavor. 

Chervil 

Anthriscus cerefolium 

This annual, which can be grown from seed, requires less light than many other herbs and prefers more moisture. Chervil reaches a height of 1-2 ft (30- 60 cm). It looks like parsley but has a very mild anise flavor. Use it to flavor sauces, soups or salads.· 

Chives 

Allium schoenoprasum 

Propagate this perennial from seed or by division. Chives grow as tall as 10-12 in (25-30 cm) and have hollow, spiky, deep green leaves. In spring, pinkish-purple flower clusters appear on tall slender stems. Clip whole leaves and chop them to season sauces, fish, salads, dips and spreads with a mild oniony flavor. 

Coriander 

Coriandrum sativum 

This parsley look-alike is an annual that can be started from seed and can reach a height of 3 ft (90 cm). The leaves and seeds of coriander are like two separate spices. Aromatic lemony coriander seeds can be ground and used to flavor meat dishes and pastries, while the pungent leaves (known as cilantro) are used in Latin American and Oriental cooking. For good leaf production, pinch back the plant frequently and keep it moist, fairly cool and in partial shade. 

Dill 

Anethum graveo/ens 

Grow this annual from seed and pinch off flower heads to produce pungent, fernlike foliage. Common dill can reach a height of 3 ft (80 cm). Use the lacy leaves to flavor fish, vege- tables and sauces. Flower heads and seeds can be used for sea- soning as well. The small ‘Bouquet’ variety is best suited to growing in pots and is less likely to flower. 

Lavender 

Lavandula species

All parts of this popular hardy perennial herb are fragrant. Its erect woody stems are covered with narrow, gray, feltlike leaves. Flowers appear on stiff spikes on plants 1-3 ft (30-90 cm) tall. Lavender can be clipped into a hedge, which makes it an ideal plant for a window box, or trained as a compact shrub or standard. The plant’s leaves are frequently used in potpourri. For freshly scented clothing, toss a gingham sachet filled with fresh lavender leaves into the dryer with your clothes. 

Marjoram 

Origanum majorana 

Closely related to oregano, marjoram is a tender perennial with an upright habit; it can reach a height of 2 ft (60 cm). The plant produces decorative white flowers. Its small oval leaves have a more refined flavor than oregano and can be used to flavor soups, meats and salad dressings. 

Mint 

Mentha species

Mint grows easily in moist soil in either sun or partial shade. Branching plants have square stems and toothed leaves. Mint flavors include spearmint, pep- permint, orange and pineapple. Use mint leaves in beverages and desserts or to flavor lamb or beef. 

Oregano 

Origanum vulgare 

A hardy perennial, oregano can reach 30 in (75 cm) tall and thrives in full sunlight. Oregano looks like marjoram, but it has pointier leaves with a feltlike finish and dusty pink blooms. Leaf flavor varies from plant to plant. To test for flavor, pinch a leaf and sniff. Use oregano for Mediterranean cooking, soups and meats. 

Parsley 

Petroselinum crispum 

Parsley is a leafy plant in its first year, produces flowers and seeds in its second year and then dies. The plant is best grown from seed. Before sow- ing, pour boiling water over the seed and soak overnight to soften the seed coat. Germination takes about 3 weeks. Parsley remains fairly small and is ideal for a small windowsill pot. Curly parsley is commonly used as a garnish; the more flavorful flat-leaf Italian variety is good for soups and stews. 

Rosemary 

Rosmarinus officinalis 

Rosemary requires higher humidity and more frequent watering than most other Mediterranean herbs. Mist plant daily and water when the soil surface is dry. This tender perennial can grow to 2-4 ft (60-120 cm). Place plant in full sunlight to produce densely packed spiky dark green leaves on upright stems. Grow prostrate rosemary in a deep, narrow pot. Rosemary is ideal in sauces and marinades and crumbled over poultry. 

Sage 

Salvia officinalis 

Sage is a hardy perennial that reaches a height of 2 ft (60 cm) and produces oval, quilted and slightly feltlike gray-green leaves. Do not mist plant; high humidity and insufficient air circulation will cause the plant to mildew. Use sage in poultry and pork dishes. 

Sweet bay

Laurus nobilis

An excellent houseplant, sweet bay bears aromatic pointed, leathery, green leaves and decorative woody, reddish stems. Sweet bay has a lovely natural stature but may also be trained into formal shapes. Grow plant in full sunlight and keep soil thoroughly moist. Plant is prone to scale insect. If insects attack, wipe leaves with a cotton ball dipped in denatured alcohol. Rinsing is not necessary but leaves shouId be washed before used in cooking. Use bay leaf in soups, sauces and stews. (Remove leaves from the dish before serving.) Sweet bay can also be used to make decorative wreaths and garlands. 

Tarragon 

Artemisia dracunculus 

This woody-stemmed hardy perennial has a floppy habit and should be supported by a wire hoop or a corset made of stakes and string. Plant can reach 2-5 ft (60 cm-1.5 m) in height, but frequent pruning can keep it fairly compact. For full anise-like leaf flavor, grow plant in full sunlight. Use leaves to flavor vinegar and in soups, sauces and fish and chicken dishes. 

Thyme 

Thymus species 

This hardy perennial forms both prostrate and shrubby plants with heights ranging from 1-12 in (2.5-30 cm). Plants have many branches and tiny oval or narrow-pointed leaves. Highly decorative and  easy to grow, thyme flourishes in full sunlight and gritty soil. Grow upright thyme in a shallow bulb pan. Sprinkle chopped or dried and ground leaves on meats, poultry, fish and soups. 

Tiếng Việt

Cây thảo mộc bên cửa sổ 

Thảo mộc sẽ làm mùi hương lan tỏa trong không khí, như thêm một chút gia vị cho những khu vườn trong nhà. Thảo mộc là những loài cây dễ chăm sóc, tuyệt vời khi đặt ở bệ cửa sổ, phát triển mạnh ở những nơi có nhiều nắng và thích nghi khá tốt với các điều kiện trong nhà. Dưới đây là một số mẹo giúp bạn có một khu vườn thảo mộc bên cửa sổ luôn khỏe mạnh để thu hoạch.

Ánh sáng

Hầu hết các loại thảo mộc cần ánh sáng mặt trời đầy đủ ít nhất 5 giờ một ngày; chẳng hạn như ánh sáng bên bệ cửa sổ hướng Nam là tốt nhất. Cung cấp ánh sáng huỳnh quang bổ sung nếu cần thiết.

Nhiệt độ

Thảo mộc phát triển tốt nhất trong phòng có nhiệt độ vừa phải, ví dụ phòng mát với nhiệt độ khoảng 60-65 độ F -16-18 độ C) thường là những phòng không chịu nhiệt độ từ mặt trời

Nước 

Nói chung, tưới nước khi lớp trên cùng (2,5 cm) của đất khô. Một số loại thảo mộc cần tưới nước thường xuyên hơn khoảng 1 đến 2 lần một năm.

Độ ẩm 

Độ ẩm trung bình trong nhà là đủ cho nhiều loại thảo mộc. Tuy nhiên, cây hương thảo phát triển tốt hơn nếu phun sương hàng ngày. Không được nhầm lẫn sang cây xô thơm.

Đất

Sử dụng đất sạn, thoát nước nhanh như đất, cát và lá mốc hoặc than bùn, với 4 muỗng cà phê bột xương cho mỗi gallon. Để thoát nước tốt, hãy lót một lớp gốm vỡ dưới đáy chậu. (Sử dụng chậu có lỗ thoát nước.)

Bón phân 

Sử dụng một lượng nhỏ bột xương khi trồng cây trong chậu và thay chậu cho các loại thảo mộc – khoảng 1 muỗng cà phê cho mỗi chậu 6 inch (15 cm). Không thêm phân bón; nó sẽ làm cho cây ra lá kém hương vị, kém thơm hơn.

Thay chậu

Thay chậu hàng năm vào mùa xuân trong chậu có kích thước tương tự hoặc kích thước lớn hơn bằng đất mới. Nếu cây trồng trong chậu cùng kích thước, hãy dùng đũa hoặc bút chì cắt bỏ rễ và dùng dao sắc cắt bớt một phần ba đến một nửa phần rễ.

Làm sạch và cắt tỉa

Làm sạch cây có bụi bằng vòi xịt nước ấm (chẳng hạn như vòi xịt của bồn rửa bát trong nhà bếp). Nhặt bỏ lá úa vàng. Cắt tỉa những thân cây mọc lệch. Để cây ra lá tốt và kéo dài mùa ra hoa hàng năm, hãy ngắt hoa.

Làm thế nào để trồng cây hương thảo tiêu chuẩn

Cây hương thảo là một loài tiêu chuẩn hoàn hảo vì nó dễ trồng và cắt tỉa, đồng thời tạo ra những tán lá hấp dẫn phía trên một thân cây gỗ và đáng chú ý với “vỏ” tróc vảy (rụng). (Một cây già hơn có thể được cắt tỉa thành hình dạng tiêu chuẩn như cây ban đầu. Cây non cần từ 12 đến 24 tháng trước khi nó thực sự phát triển theo tiêu chuẩn.)

• 1. Chọn cây cao ít nhất 5-7 in (13-18 cm) với thân giữa cứng cáp. Tỉa bớt các cành phụ và để lại lá ở phía sau thân cây đến hai phần ba, để lại thân cây trơ trụi.
• 2. Cắt ngắn bất kỳ thân nào còn lại, ngoại trừ thân trên cùng ở giữa, xuống còn 1-2 inch (2,5-5 cm), tùy thuộc vào kích thước cây. (Thân cây già hơn có thể để lại 2 inch – 5 cm.) Không được ép phần thân trên cùng ở giữa cho đến khi cây gần đạt đến chiều cao mong muốn. Ví dụ: nếu chiều cao mong muốn là 18 inch (46 cm), hãy kẹp phần thân trên cùng ở giữa khi cây đạt chiều cao 15 inch (38 cm). 
• 3. Thay chậu cây trong chậu đất sét 6 inch (I 5 cm) và cắm cọc hoặc đũa 12 inch (30 cm) hoặc dài hơn vào giữa chậu dọc theo thân cây. Đẩy hết cọc xuống đáy nồi. Dùng dây buộc xoắn để cố định thân cây vào cọc ở 2 hoặc 3 vị trí. 
• 4. Trồng cây trong ánh sáng mặt trời đầy đủ hoặc ánh sáng đèn huỳnh quang mạnh, xoay chậu 90 ° mỗi tuần. Phun sương cho cây hàng ngày.
• 5. Thường xuyên kẹp lại thân cây để tạo sự phân nhánh và loại bỏ các thân và lá bên hông của thân cây.

Các loại thảo mộc

Húng quế

Ocimum basilicum 

Húng quế là cây dễ trồng từ hạt và đạt chiều cao 12-18 inch (30-45 cm) hàng năm. Tưới nước khi bề mặt đất khô; không bao giờ để đất khô hoàn toàn. Đầu hoa phải được cắt bỏ nếu không cây sẽ ngừng ra lá và kết hạt. Những chiếc lá xanh tươi, bóng của cây húng quế rất thơm và có hương vị. Sử dụng húng quế để tạo hương vị cho các món ăn và nước sốt cà chua hoặc để làm nước sốt pesto cho mì ống.

Salad burnet 

Poterium sanguisorba 

Cây burnet salad trang trí là một cây lâu năm cứng cáp đạt chiều cao từ 6-18 in (15-45 cm). Nó mọc thành hoa thị với những chiếc lá dài 8-12 inch (20-30 cm) hình vòng cung, có các cặp lá chét hình tròn, có răng, màu xanh lam. Sử dụng các lá non trong món salad để có hương vị giống dưa chuột.

Rau nga sâm

Anthriscus cerefolium 

Loại hàng năm này, có thể trồng từ hạt, cần ít ánh sáng hơn nhiều loại thảo mộc khác và ưa ẩm hơn. Rau nga sâm đạt chiều cao từ 1-2 ft (30- 60 cm). Nó trông giống như mùi tây nhưng có hương vị hồi rất nhẹ. Sử dụng nó để tạo hương vị cho nước sốt, súp hoặc salad.

Hẹ Tây 

Allium schoenoprasum 

Nhân giống cây lâu năm này từ hạt giống hoặc bằng cách phân chia. Hẹ cao tới 10-12 inch (25-30 cm) và có lá rỗng, nhọn, màu xanh đậm. Vào mùa xuân, những cụm hoa màu tím hồng xuất hiện trên những thân cây cao mảnh mai. Cắt toàn bộ lá và cắt nhỏ để nêm nước sốt, cá, salad, chấm và phết với hương vị hành nhẹ.

Rau mùi 

Coriandrum sativum 

Giống mùi tây này là loại cây hàng năm có thể trồng từ hạt và có thể đạt chiều cao 3 ft (90 cm). Lá và hạt của rau mùi giống như hai loại gia vị riêng biệt. Hạt giống rau mùi chanh thơm có thể được nghiền và sử dụng để tạo hương vị cho các món thịt và bánh ngọt, trong khi lá cay (được gọi là ngò) được sử dụng trong nấu ăn Mỹ Latinh và phương Đông. Để cây ra lá tốt, thường xuyên vun cây lại và giữ ẩm, đặt ở nơi mát và có bóng râm một phần.

Thì lá 

Anethum graveo/ens 

Trồng loại cây này từ hạt và hàng năm cắt bớt đầu hoa để tạo ra những tán lá có mùi thơm, giống dương xỉ. Thì là thông thường có thể đạt chiều cao 3 ft (80 cm). Sử dụng để tạo hương vị cho cá, món ăn và nước sốt. Đầu hoa và hạt cũng có thể được sử dụng để làm gia vị. Giống ‘Bó hoa’ nhỏ thích hợp nhất để trồng trong chậu và ít có khả năng ra hoa.

Oải hương 

Lavandula species

Tất cả các bộ phận của loại thảo mộc lâu năm cứng phổ biến này đều có mùi thơm. Thân gỗ mọc thẳng của nó được bao phủ bởi những chiếc lá hẹp, màu xám, giống như lông tơ. Hoa xuất hiện trên gai cứng trên cây cao 1-3 ft (30-90 cm). Hoa oải hương có thể thành một hàng rào, làm cho nó trở thành một loại cây lý tưởng cho ô cửa sổ, hoặc được trồng như một cây bụi nhỏ gọn hoặc tiêu chuẩn. Lá của cây thường được sử dụng trong túi khô thơm. Để quần áo thơm tho, hãy quăng một gói túi khô chứa đầy lá oải hương tươi đã sấy cùng với quần áo của bạn.

Kinh giới

Origanum majorana 

Họ hàng gần gũi với oregano, kinh giới là một loại cây lâu năm mềm, thẳng đứng; nó có thể đạt đến chiều cao 2 ft (60 cm). Cây ra hoa màu trắng, lá hình bầu dục nhỏ của nó có hương vị tinh tế hơn lá oregano và có thể được sử dụng để tạo hương vị cho súp, thịt và nước xốt salad.

Bạc hà 

Mentha species

Bạc hà phát triển dễ dàng trong đất ẩm khi có nắng hoặc bóng râm. Cây phân nhánh có thân vuông, lá có răng. Hương vị bạc hà bao gồm bạc hà, bạc hà cay, cam và dứa. Sử dụng lá bạc hà trong đồ uống và món tráng miệng hoặc để tạo hương vị cho thịt cừu hoặc thịt bò.

Kinh giới cay 

Origanum vulgare 

Là loại cây lâu năm cứng cáp, kinh giới cay có thể cao tới 30 inch (75 cm) và phát triển mạnh trong điều kiện ánh sáng mặt trời đầy đủ. Kinh giới cay trông giống như cây kinh giới thông thường, nhưng nó có những chiếc lá nhọn hơn với lớp vỏ giống như lông và những bông hoa màu hồng. Hương vị lá khác nhau giữa các loại cây. Để kiểm tra hương vị, hãy kẹp một chiếc lá và ngửi. Sử dụng kinh giới cay để nấu ăn, súp và thịt kiểu Địa Trung Hải.

Rau mùi tây 

Petroselinum crispum 

Mùi tây là một loại cây ăn lá trong năm đầu tiên, ra hoa và hạt vào năm thứ hai rồi chết. Cây tốt nhất là trồng từ hạt. Trước khi gieo, dội nước sôi lên hạt và ngâm qua đêm để làm mềm vỏ hạt. Quá trình nảy mầm mất khoảng 3 tuần. Mùi tây vẫn còn khá nhỏ và lý tưởng cho một chậu nhỏ bên cửa sổ. Ngò tây xoăn thường được dùng làm đồ trang trí; loại lá dẹt của Ý có hương vị thơm ngon hơn rất thích hợp cho các món súp và món hầm.

Hương thảo 

Rosmarinus officinalis 

Hương thảo yêu cầu độ ẩm cao hơn và tưới nước thường xuyên hơn hầu hết các loại thảo mộc Địa Trung Hải khác. Cây phun sương hàng ngày và tưới nước khi bề mặt đất khô. Cây lâu năm mềm mại này có thể phát triển đến 2-4 ft (60-120 cm). Đặt cây ở nơi có đầy đủ ánh sáng mặt trời để tạo ra những chiếc lá xanh đậm có gai mọc dày đặc trên những thân cây thẳng đứng. Trồng cây hương thảo trong chậu sâu và hẹp. Hương thảo rất lý tưởng trong nước sốt và loại gia cầm thái nhỏ.

Xô thơm 

Salvia officinalis 

Cây xô thơm là một loại cây lâu năm cứng cáp đạt chiều cao 2 ft (60 cm) và tạo ra những chiếc lá màu xanh xám hình bầu dục, bông và hơi giống lông tơ. Không phun sương cho cây; độ ẩm cao và không khí lưu thông không đủ sẽ làm cho cây bị nấm mốc. Sử dụng cây xô thơm trong các món gia cầm và thịt lợn.

Nguyệt quế

Laurus nobilis

Là loại cây trồng trong nhà tuyệt vời, nguyệt quế mang những chiếc lá xanh, nhọn, thơm và có thân gỗ màu đỏ được trang trí. Nguyệt quế có một tầm vóc tự nhiên nhưng cũng có thể được huấn luyện thành hình dạng tiêu chuẩn. Trồng cây dưới ánh sáng mặt trời đầy đủ và giữ ẩm kỹ cho đất. Cây dễ bị sâu bọ. Nếu bị côn trùng tấn công, hãy lau lá bằng bông gòn nhúng vào cồn biến tính. Không cần rửa lại nhưng rửa sạch trước khi sử dụng trong nấu nướng. Sử dụng lá nguyệt quế trong súp, nước sốt và món hầm. (Loại bỏ lá khỏi món ăn trước khi phục vụ.) Nguyệt quế cũng có thể được sử dụng để làm vòng hoa và vòng hoa trang trí.

Ngải thơm 

Artemisia dracunculus 

Cây thân gỗ cứng lâu năm này có cách mọc mềm và cần được hỗ trợ bởi một vòng dây hoặc một chiếc áo nịt làm cọc và dây. Cây có thể cao từ 2-5 ft (60 cm-1,5 m), nhưng việc cắt tỉa thường xuyên có thể giữ cho cây nhỏ gọn. Để có đầy đủ hương vị lá, hãy trồng cây dưới ánh sáng mặt trời đầy đủ. Sử dụng lá để tạo hương vị cho giấm và trong súp, nước sốt, các món cá và gà.

Cỏ xạ hương

Thymus species 

Loại cây lâu năm cứng cáp này tạo thành cả cây thân sinh và cây bụi với chiều cao từ 1-12 inch (2,5-30 cm). Cây có nhiều cành và lá nhỏ hình bầu dục hoặc nhọn hẹp. Có tính trang trí cao và dễ trồng, cỏ xạ hương phát triển mạnh trong điều kiện ánh sáng mặt trời đầy đủ và đất có nhiều sạn. Trồng cỏ xạ hương thẳng đứng trong chảo tròn nông. Rắc lá cắt nhỏ hoặc khô và xay lên thịt, gia cầm, cá và súp.

Dũng Cá Xinh

Có những ngày mưa gió, ngày nắng chói chang nhưng khi mở cửa ra hàng hoa dại vẫn nằm đó dưới bậc thềm. Không nhạt không úa mà vẫn còn vẻ tươi trong như ngày nào.

Xem các bài khác