[Ebook Việt Hoá] The Instant Guide to Healthy Houseplants: Strobilanthes dyeranus (Persian shield)

• Nguồn: [Ebook Việt Hoá] The Instant Guide to Healthy Houseplants (Hướng dẫn tức thời để chăm cây trong nhà khoẻ mạnh)
• Biên tập: Dũng Cá Xinh
• Biên dịch: Team Codai.net 

English

This extraordinarily beautiful foliage plant belongs to the Acanthus family and came from Burma. The leaves, which grow to 8 inches (20cm) long, combine silver, phosphorescent rose and purple on an upright branching shrub, which grows to 2 feet (0.7 m) tall. Pale blue-violet flowers, which grow to 1 1/2 inches (4 cm) across, occasionally appear in late summer, but this plant is treasured for its leaves. Persian shield needs constant warmth and moisture, in half shade to half sun. It looks especially beautiful in the company of dusty miller and almost any pink-flower plants, such as impatiens, petunia, dwarf aster or chrysanthemum. Winter over in a warm, sunny window. Start fresh from tip cuttings in the spring, as young plants have the most colorful leaves. 

Light 

Bright light brings out the leaf color, but protect plant from strong midday sunlight outdoors in summer. Indoors in winter. any exposure affording some direct sunlight is acceptable; or cut back plant as necessary and place in a fluorescent- light garden. 

Temperature 

Plant does best in tropical temperatures. from 60-80°F (15-26°C). Will tolerate higher temperatures in fresh air that circulates freely. 

Humidity 

Plants outdoors will benefit from daily showering of leaves. Indoors. mist leaves once or twice daily and set pot in a saucer of pebbles nearly covered with water. 

Water 

In spring and summer. maintain evenly moist soil at all times. Avoid letting plant stand in water or allowing roots to become dry. Large containers may need thorough watering 2-3 times weekly. Individual pots may need daily watering in hot. dry weather. In fall and winter, water every 5-7 days. 

Soil 

Use a mixture of 2 parts peat moss to I part each of garden loam or packaged all-purpose potting soil. clean. sharp sand and well-rotted compost of leafmold. 

Feeding 

In spring and summer. feed every 2 weeks with fish emulsion. Do not feed in fall and winter. 

Propagation 

Take tip cuttings 4-5 in (10-13 cm) long in late winter or spring.  Remove the lowermost leaves and insert cutting in clean rooting medium so that at least one set of nodes at the bottom of the cutting stem is buried to a depth of 1 in (2.5 cm). Keep planting constantly warm and moist; enclose in plastic and place in bright light but out of direct sunlight. Emerging new leaves will indicate that rooting has occurred. Gradually remove plastic. After a week. move young plants into stronger light. Persian shield is best started from fresh cuttings annually. 

What Goes Wrong 

• Plants straggly; stems weak, thin; leaves small, faded or yellowish: Plant is old and / or pot-bound. It needs repotting and root pruning and fresh soil added. Feed with fish emulsion fertil- izer at regular strength every 2 weeks. Pruning back stems by as much as one-third to one-half their length may also promote growth. 
• Lackluster appearance; leaves yellowish or unnatural grayish; tiny webs on growth tips, under leaves or between stems: Red spider mites. Shower plant with tepid water, directing a strong spray at leaf undersides. Set aside to drain. When dry, spray with insecticidal soap. Repeat weekly until clear. Feed every 2 weeks with fish emulsion. 
• Leaves unnaturally small and pale; stems long and weak: Too little light. Move plant into more direct sunlight. Persian shield will grow well in fall and winter in a warm, moist fluorescent-light garden. Make sure uppermost leaves are at least 3-4 in (7.6-10 cm) from light. 
• Leaves fade, turn yellow and brown; may be spotted, wilted; margins dry, cracked, brown; leaves may drop prematurely: Too much hot, direct sun, not enough humidity and not enough water. Check conditions. In summer, give plant more shade. Be sure to place in good air circulation and not where trapped in a heat pocket. Water more thoroughly so that entire soil and root mass is moistened through outdoors, increase humidity by daily showering: Indoors, mist once or twice daily, including undersides of leaves. Set pot in pebble humidity saucer. 
• Leaves spotted or brown, may drop; some rotting at base of stem: Too much water. Check that pot drainage hole is clear and excess water can run off freely. Don’t overwater in fall and winter when temperatures are cooler and light is not strong. If all stems have rotted at the base, discard plant but salvage tip cuttings leaves. Set pot in a pebble humidity saucer. 
• White woolly patches on leaf undersides or between stems: Mealy bug. Remove with cotton swab dipped in denatured alcohol. Or spray with insecticidal soap. Repeat weekly until clear. 
• Raised tan or brown bumps on stems and main leaf veins: Brown scale insect. Treat as for mealy bug. 

Tiếng Việt

Loại cây có tán lá cực đẹp này thuộc họ Acanthus và có xuất xứ từ Burma. Những chiếc lá dài tới 8 inch (20cm), kết hợp màu bạc, hồng dạ quang và tím trên một cây bụi phân nhánh thẳng đứng, cao tới 0,7 m. Những bông hoa màu xanh tím nhạt, dài tới 1 1/2 inch (4 cm), thỉnh thoảng xuất hiện vào cuối mùa hè, nhưng loài cây này được quý trọng vì lá của nó. Chùy Hoa Ba Tư cần độ ấm và độ ẩm liên tục, trong bóng râm một nửa nắng. Nó trông đặc biệt đẹp khi trồng cùng các bụi cây và hầu hết các loại cây có hoa màu hồng, chẳng hạn như cây Bóng Nước, cây Dã Yên Thảo, cây Cúc Tây Lùn hoặc Hoa Cúc. Mùa đông đặt cây bên khung cửa sổ nắng ấm. Bắt đầu tươi từ cành giâm cành vào mùa xuân, khi cây non có những chiếc lá sặc sỡ nhất.

Ánh sáng 

Ánh sáng rực rỡ làm nổi bật màu sắc của lá, nhưng bảo vệ cây khỏi ánh nắng chói chang giữa trưa ngoài trời vào mùa hè. Trong nhà vào mùa đông, bất kỳ sự tiếp xúc nào có ánh sáng mặt trời trực tiếp đều được; hoặc cắt bớt cây khi cần thiết và đặt trong khu vườn có ánh sáng huỳnh quang.

Nhiệt độ 

Cây phát triển tốt nhất ở nhiệt độ nhiệt đới từ 60-80 ° F (15-26 ° C). Sẽ chịu được nhiệt độ cao hơn trong không khí trong lành và lưu thông tốt.

Độ ẩm 

Cây trồng ở ngoài trời sẽ được hưởng lợi từ việc tưới lá hàng ngày. Trong nhà, phun ẩm cho lá một hoặc hai lần mỗi ngày và đặt chậu trong một đĩa sỏi gần ngập nước.

Nước 

Vào mùa xuân và mùa hè, luôn duy trì đất ẩm đều. Tránh để cây bị đọng nước hoặc để rễ bị khô. Các chậu lớn có thể cần tưới kỹ 2-3 lần mỗi tuần. Các chậu riêng cần tưới nước hàng ngày khi nóng hay thời tiết khô hạn. Vào mùa thu và mùa đông, tưới 5-7 ngày một lần.

Đất 

Dùng hỗn hợp 2 phần rêu than bùn cho vào mỗi phần đất mùn của vườn hoặc đất bầu đa năng đã đóng gói, cát sạch, sắc và phân trộn kỹ của nấm mốc đã mục nát.

Bón phân 

Vào mùa xuân và mùa hè, bón phân 2 tuần một lần. Không bón phân vào mùa thu và mùa đông.

Nhân giống 

Lấy ngọn cành giâm dài 4-5 inch (10-13 cm) vào cuối mùa đông hoặc mùa xuân. Loại bỏ các lá dưới cùng và cắm vết cắt vào môi trường tạo rễ sạch sao cho ít nhất một nút ở dưới cùng của thân cành cắt được chôn sâu đến 1 inch (2,5 cm). Giữ cho cây trồng thường xuyên ấm và ẩm; bọc trong nilông và đặt ở nơi có ánh sáng nhưng tránh ánh nắng trực tiếp. Những chiếc lá mới xuất hiện sẽ cho thấy sự ra rễ đã xảy ra. Loại bỏ dần nhựa. Sau một tuần, di chuyển cây non vào nơi có ánh sáng mạnh hơn. Chùy Hoa Ba Tư tốt nhất nên bắt đầu từ cành giâm tươi hàng năm.

Những vấn đề có thể xảy ra 

• Cây bò lan um tùm; thân yếu, gầy; lá nhỏ, nhạt màu hoặc hơi vàng: Cây đã già hoặc bị bó trong chậu. Cần thay chậu, cắt tỉa rễ và thêm đất tươi. Bón phân cho cây bằng đạm cá với cường độ thường xuyên 2 tuần một lần. Tỉa bớt thân cây từ một phần ba đến một nửa chiều dài của chúng cũng có thể thúc đẩy sự phát triển.
• Vẻ ngoài mờ nhạt; lá hơi vàng hoặc hơi xám không tự nhiên; mạng nhện nhỏ trên ngọn sinh trưởng, dưới lá hoặc giữa thân cây: Nhện đỏ. Tưới cây bằng nước ấm, phun mạnh vào mặt dưới lá. Để riêng cho ráo nước. Khi khô, phun xà phòng diệt côn trùng. Lặp lại hàng tuần cho đến khi sạch. Bón đạm cá cho cây 2 tuần một lần.
• Lá nhỏ và nhợt nhạt bất thường; thân dài và yếu: Quá ít ánh sáng. Di chuyển cây ra nơi có nhiều ánh sáng mặt trời trực tiếp hơn. Chùy Hoa Ba Tư sẽ phát triển tốt vào mùa thu và mùa đông trong khu vườn có ánh sáng huỳnh quang ẩm, ấm. Đảm bảo rằng các lá trên cùng cách ánh sáng ít nhất 3-4 inch (7,6-10 cm).
• Lá nhạt dần, chuyển sang màu vàng và nâu; có thể bị đốm, bị héo; rìa khô, nứt, nâu; lá có thể rụng sớm: Nắng quá gắt, trực tiếp, không đủ ẩm và không đủ nước. Kiểm tra các điều kiện. Vào mùa hè, cho cây nhiều bóng hơn. Đảm bảo đặt nơi lưu thông không khí tốt. Tưới nước kỹ hơn để toàn bộ đất và rễ được làm ẩm thông qua ngoài trời, tăng độ ẩm bằng cách tưới cây hàng ngày: Trong nhà, phun sương một hoặc hai lần mỗi ngày, kể cả mặt dưới của lá. Đặt chậu trong đĩa có đá cuội ẩm.
• Lá có đốm hoặc nâu, có thể rụng; một số thối ở gốc thân: Quá nhiều nước. Kiểm tra xem lỗ thoát nước của chậu có thông thoáng và nước thừa có thể chảy ra một cách tự do. Không tưới quá nhiều nước vào mùa thu và mùa đông khi nhiệt độ mát hơn và ánh sáng không mạnh. Nếu tất cả các thân cây đã thối rữa ở phần gốc, hãy loại bỏ cây nhưng vớt những lá ở ngọn cành. Đặt chậu trong một đĩa có đá cuội ẩm.
• Các mảng lông tơ màu trắng ở mặt dưới lá hoặc giữa các thân cây: Rệp sáp. Loại bỏ bằng tăm bông nhúng vào cồn biến tính. Hoặc xịt bằng xà phòng diệt côn trùng. Lặp lại hàng tuần cho đến khi sạch.
• Nổi lên các vết rám nắng hoặc nâu trên thân và các gân lá chính: Côn trùng vảy nâu. Xử lý như đối với rệp sáp.

Dũng Cá Xinh

Có những ngày mưa gió, ngày nắng chói chang nhưng khi mở cửa ra hàng hoa dại vẫn nằm đó dưới bậc thềm. Không nhạt không úa mà vẫn còn vẻ tươi trong như ngày nào.

Xem các bài khác