Shopee Cỏ Dại
Lazada Cỏ Dại
Tiki Cỏ DạiBonsai: Sang chậu, Cây Bonsai
Chậu Bonsai – Bonsai Pots: Phân loại, cách chọn chậu phù hợp với cây Bonsai
Th9
Nguồn: Bonsaiempire
Dịch bởi admin Codai.net NVDzung (12/09/2019)
Chậu cây là một phần quan trọng trong nghệ thuật Bonsai. Tầm quan trọng và phần ấn tượng của nó trong bức tranh tổng thể không thể bị đánh giá thấp.
Chậu cần phải đáp ứng được các yêu cầu về kỹ thuật và thẩm mỹ
Có rất nhiều kiểu chậu Bonsai (Bonsai Pot) với màu sắc, kích thước, chất lượng, cấu trúc, chất men hoặc không tráng men khác nhau để lựa chọn.
Chậu cần phải chịu được sương giá vì ở nhiều trường hợp nó phải hứng chịu mùa đông lạnh cùng cây Bonsai.
Lỗ thoát nước là rất cần thiết và sống còn trong việc chống rễ bị úng nước. Một vài lỗ nhỏ ở đáy có thể giúp cho việc buộc gốc cây, buộc dây trở nên dễ dàng hơn.
Những chậu Bonsai châu Á rẻ nhất thường có lớp men và hình dáng xấu xí. Không phải tất cả chúng đều có khả năng chịu sương. Một số loại chậu rẻ tiền khá méo mó và không bền. Nhiều loại thì không đều bên trong hoặc có riềm ở lỗ thoát nước khiến cho việc thoát nước khó khăn hơn.
Từ Japan, China và Korea đã có những loại chậu trung bình phù hợp cho người mới chơi hoặc dành cho các cây ít giá trị. Những chậu này thường có hình dáng cơ bản và màu sắc khá đơn giản, có khả năng chịu sương rét tốt.
Đắt hơn là các loại “handmade” từ những nghệ nhân gốm người Nhật Bản từ làng Tokoname. Những loại chậu này được làm bằng tay thực sự, nhưng thường theo khuôn đúc. Chậu của Tokoname rất đẹp, chất lượng cao và chịu được nhiều điều kiện môi trường. Chúng thường được sử dụng để trình diễn Bonsai ở các triển lãm uy tín ở Nhật cũng như ở châu Âu.
Ở Japan, các loại chậu cổ và cũ thường được đánh giá rất cao, với các patina cực đẹp được tạo ra bởi nhiều năm sử dụng. Chậu cổ Trung Quốc có tuổi đời trên 150 năm thường đặc biệt đắt và rất khó kiếm
Ngày càng phổ biến hơn là các loại chậu được làm thủ công tinh tế và riêng biệt được sản xuất bởi phương Tây dưới bàn tay của những thợ gốm tài năng. Những chậu này thường được làm theo yêu cầu với mức giá đặc biệt.
Những tác phẩm nghệ thuật riêng biệt này thường khá đắt và giá cả phụ thuộc vào nỗ lực sản xuất. Càng nhiều chi tiết, vành, trang trí, hoạ tiết,… phải tạo dáng thì càng mất nhiều thời gian và công sức, dẫn đến giá cả sẽ cao lên.
Các men công phu cũng sẽ khiến giá tăng!
Nhiều người chơi Bonsai bị thu hút bởi các chậu cây đẹp nhưng không muốn bỏ quá nhiều tiền ra để mua nên họ đã tự mình làm chậu. Một số cá nhân đã có kết quả rất tốt! Một số trường hợp một số thương nhân bán chuyên nghiệp có khách hàng trung thành cũng phát triển riêng mảng làm chậu.
Một số người chơi Bonsai khác thì lại đam mê sâu sắc các loại chậu đẹp. Họ sưu tầm các chậu cổ giá trị hoặc các sản phẩm của các thợ gốm nổi tiếng. Những chậu sưu tầm kiểu này thường được trưng bày độc lập và hiếm khi được sử dụng cho cây Bonsai.
Hướng dẫn chọn chậu
Làm sao để chọn chậu chuẩn với từng loại cây? Có một số quy tắc và hướng dẫn có thể giúp bạn tham khảo
Cây nên được bổ sung và đóng khung bởi chậu, nhưng chậu không nên to hơn bề rộng của cây.
Cây lá kim một cách truyền thống thường được đặt trong chậu không tráng men và đôi khi có những bề mặt được chế tác đặc biệt.
Cây lá rộng (Broadleaved trees) thường được trồng trong các chậu tráng men với màu không quá phô trương để đảm bảo màu hoa và quả của cây sẽ sáng hơn màu men của chậu. Cây rụng lá (deciduous trees) xù xì và những cây có vỏ thô thường đẹp hơn khi đặt trong chậu không tráng men.
Độ sâu của chậu nên tương xứng với độ dày của thân cây.
Trường hợp ngoại lệ là kiểu trồng rừng và cây theo nhóm sẽ thường được trồng trong các chậu rất nông. Cây thác đổ (Cascades) và bán thác đổ (semi-cascades) là một ngoại lệ khi chúng cần chiều sâu, chậu nặng để có đối trọng về sức nặng và trực quan.
Chậu nên phản ánh dáng của cây. Một cây rụng lá đáng yêu, như một cây Phong dáng xiên Japanese Maple Tree với thân cong mềm mại, sẽ rất đẹp khi đặt trong một chậu hình Oval, đặc biệt với màu men xanh lá nhợt, xanh lam hoặc màu be.
Một cây cơ bắm, thường được tạo dáng chổi (conifer) với thân mập trong hầu hết trường hợp sẽ rất hoàn hảo khi được trồng trong chậu không tráng men, màu tối và hình chữ nhật.
Cây bonsai dáng XIÊN (Informal upright) thường được trồng trong các chậu hình Oval còn các cây dáng TRỰC (formal upright) thường được trồng trong chậu hình chữ nhật.
Dáng Văn Nhân Bunjin cần chậu tròn trong hầu hết các trường hợp và cũng cần nhỏ, nông với hình dạng dị thường, nguyên thuỷ (thường được gọi là chậu nanban). Rất nhiều chậu nanban handmade giá trị có thể trông như kiểu có lỗi, kém hoàn thiện khiến bạn nghĩ thợ làm gốm đã có sai sót. Nhưng sự thật là họ cố tình tạo ra các loại chậu với hình dáng như thế.
Chúng hỗ trợ cho vẻ đẹp của sự khiêm tốn, vô thường, không hoàn hảo trong các thế Bonsai Văn Nhân (bunjin)
Chậu cho dáng Thác Đổ (Cascade) thường sâu nhiều hay ít tuỳ thuộc vào chiều cao và trọng lượng vật lý, cũng như trực quan của cây. Bề ngoài của chúng thường là vuông, lục giác, bát giác hoặc tròn.
Cây dáng chổi trong hầu hết trường hợp đều trồng trong một chậu hình chữ nhật hoặc hình oval nông.
Dáng Bạt Phong (windswept) cũng rất đẹp ở chậu có hình dáng lạ, chữ nhật và oval nông hoặc trên đá hay thớt gốm.
Dáng rừng, cây theo nhóm hoặc dáng bè được trồng trong các chậu hình chữ nhật hoặc oval nông hoặc trên các thớt đá hoặc thớt gốm.
Đối với các cây tàn Yamadori thu hoạch từ núi cao, những cây mà có vỏ sần sùi tự nhiên tuyệt đẹp và có dáng kỳ lạ, các thợ gốm châu Âu đã tạo ra loại chậu kì dị với cấu trúc bề mặt nghiêng, gồ ghề bởi các cây này thường rất khó bố cục.
Nếu bạn quan sát các quy luật ở trên ngay khi mới bắt đầu chơi Bonsai, bạn sẽ tránh được những lỗi lớn.
Để có thể tự tin chọn được chậu phù hợp với nhu cầu bạn cần có nhiều kinh nghiệm và bản năng tốt.
Sẽ rất hữu ích để nhìn các sách có tranh minh hoạ của các triển lãm quan trọng (ví dụ như triển làm Kokufu ở Nhật Bản là một ví dụ) và hãy chú ý tới sự phối hợp giữa cây và chậu. Hãy học hỏi các chuyên gia Bonsai hoặc nhờ họ chọn hộ chậu và tìm hiểu xem nó biểu tượng gì khi cây chậu kết hợp sẽ giúp bạn có cái nhìn hữu ích.
Nếu bạn khá khó tính trong việc yêu cầu chậu phải theo các quy tắc truyền thống và luôn muốn bắt chước các ví dụ minh hoạ, thì cũng không có gì ngăn việc bạn thử nghiệm các kết hợp khác thường và sáng tạo.
Bài viết của: Heike van Gunst. Heike van Gunst (đến từ Hamburg, Germany) đã trồng Bonsai hơn 30 năm nay. Cô đã sở hữu kỹ năng đa dang trong chăm sóc và tạo dáng rất nhiều loài cây khác nhau và đã phát triển đam mê cho chậu Bonsai và trình diễn Bonsai. Viết và dịch rất nhiều tài liệu Bonsai và dịch sách Bonsai là các điểm mạnh của cô.”
