Paphiopedilum niveum

Paphiopedilum niveum (Reichenbach fil.) Stein

Cùng loài

Cordula nivea (Reichenbach fil.) Rolfe

Cypripedium concolor var. niveum Reichenbach fil.

Dẫn nhập

Cây đầu tiên thuộc loài này đã đến châu Âu, đã có những suy nghĩ sai về nó, cây này đã được mang về từ gần Moulmein ở miền nam Myanmar. Adophus Kent (ở Veitch) vào năm 1889 đã viết như sau:

“Lần đầu tiên cây Cypripedium niveum xuất hiện ở nước này là một sự ngạc nhiên không cần bàn cãi. Chúng tôi nhận được nó vào năm 1868 từ Moulmein để bán, người ta nói rằng đó là cây Cypripedium, nhưng cho rằng đó là cây C. concolor, nhưng rồi đến mùa xuân năm sau nó ra hoa, một loài có hoa đẹp như được mô tả ở trên”

Kent cũng thông báo rằng cây này không phải đến từ huyện Moulmein, mà cho rằng cây này được thu nhận từ quần đảo Langkawi (Langkavi) và tuyên bố rằng ông Förstermann đã sưu tập cho đối thủ ở Veitch, một công ty nuôi trồng lan có tên là Sander & Co.

Hooker fil. (1871), trong một bản mô tả của mình về một loài, được đăng trong tạp chí Curtis’s Botanical như sau:

“C. niveum có nguồn gốc ở quần đảo Tambelan, một nhóm đảo nhỏ nằm giữa Singapore và bờ biể Borneo, từ đó, ông Bull thông báo cho tôi, lần đầu tiên ông ta nhập khẩu nó vào năm 1870, và nói thêm, kể từ đó ông ấy đã nhận được nó từ West Coast of Siam”

Seidenfaden (1972) cho biết ông ấy tìm thấy Paph. niveum ở bán đảo Thái lan, gần Satun, băng thẳng qua đảo Langkawi, cũng như là gần Trang, ở miền cực bắc. Ở địa điểm đề cập sau, ông ấy cho biết tìm thấy một cây mà “không có bất kỳ mầm nào ở mắt”.

Nguồn gốc tên gọi

Cái tên niveum là chỉ màu của hoa trắng như tuyết.

Mô tả

Paphiopedilum niveum là một loài thảo mộc nhỏ, rất ít khi thấy nó cao hơn 25 cm. Chúng thường mọc trên lớp mùn của lá cây mục. Lá có hình ê-lip, dài 15 cm, rộng 2,7 đến 3,5 cm. Lá có màu xanh đậm, mặt trên của lá có những đốm màu xanh xám, mặt dưới có những chấm màu đỏ tía. Vòi hoa dựng đứng với chiều dài 17 cm, mang một hoặc hai hoa, mỗi hoa có chiều ngang 8 cm. Màu trắng của hoa bao giờ cũng điểm thêm những chấm ở phần chân của lá đài cũng như cánh hoa, nhưng hoa thì trắng tuyền. Lá đài sau dài từ 2,6 đến 4,2 cm, rộng từ 3 đến 5 cm, tạo thành một hình ô-van rất rộng, cong như cái thuyền. Mặt sau có đường gân và khảm màu đỏ tía. Lá đài kép cũng có hình ô-van và cũng cong như vậy, dài từ 2 đến 3 cm, rộng 1,5 đến 3 cm. Các cánh hoa thì trải rộng, hơi gập lại và đầu tù, hình ê-lip hơi tròn, đầu lá không nhọn, dài 3,3 tới,4 cm và rộng 2,2 đến 4 cm. Môi hơi nhỏ, thùy chính của nó cuộn lại tạo thành một cái túi, gần như được che bởi trụ hoa và nhịp lép. Kích thước tổng quát của túi, đó là dài 2,2 tới 3,8 cm, rộng 1,5 đến 1,8 cm. Sự thay đổi lớn của miếng nhịp lép là ở màu vàng viền trắng, có gân ở giữa, gần như là hình ê-lip đến hình quả thận; chiều rộng của nó bao giờ cũng lớn hơn chiều dài, ở phần đầu thường có một hoặc ba răng cưa, dài 6 đến 9 mm, rộng 10 đến 12 mm.

Phân bố và thói quen sinh trưởng

Paphiopedilum niveum được tìm thấy ở một vùng hẹp ở bán đảo Malay, gần biên giới giữa Malaysia và Thailand. Loài này mọc trên những đảo đá vôi nhỏ ở miền nam của đảo trong nhóm đảo Langkawi, ngay bên ngoài bờ tây của bán đảo nới nó sinh trưởng, và đã được tìm thấy từ quần đảo Tambelan và nội địa Thailand. Paph. niveum mọc trên độ cao 10 đến 60 mét so với mặt nước biển trên khu vực hướng bắc và tây bắc, có lẽ ở đó chúng được bảo vệ khỏi tia nắng trực tiếp của mặt trời, mà chỉ cần có sự phản quang từ biển. Loài này được tìm thấy trên các tảng đá vôi nơi có rêu và những khe nứt có nhiều mùn, hoặc nơi mà rêu đã phủ lên rễ của chúng.

Mùa ra hoa

Cũng như tất cả các loài thuộc giống phụ Brachypetalum, được biết Paph. niveum ra hoa quanh năm, song cao điểm là vào tháng Tư qua tháng Bảy.

Các biến loài và biến thể

Paphiopedilum niveum forma album (Ballif) Gruβ

Tên gốc

Cypripedilum niveum var. album Ballif

Đây là một biến loài duy nhất của Paph. niveum đáng được tách riêng. Lần đầu tiên chúng xuất hiện trong tập 3 trong bộ sách của Lindenia, như là một thể albino của Paph. niveum. Màu sắc hoa của các cây này biến thể không có bất kỳ đốm nào, mà là trắng tuyền, ngoại trừ một ít chấm vàng ở mặt trên của miếng nhịp lép. Paph. niveum là một thể albino rất thông dụng.

Lê Quỳnh

“Hạnh phúc là biết mình thực sự cần cái gì và có được cái mình cần. Những cái bạn thực sự cần và bạn đang có có thể là những điều rất giản dị xung quanh bạn: một sớm mai thức dậy bạn thấy khỏe mạnh không đau yếu và ngắm một bông hoa nở bên cửa sổ, bạn ăn một bữa ăn ngon và đầm ấm với những người thân, bạn uống một tách trà nóng với một người bạn tri kỷ để cùng nhau hàn huyên, tâm sự…”

Xem các bài khác