Tradescantia Zebrina Deep Purple (Thài Lài Siêu Tím, Thài Lài Deep Purple): Hướng dẫn chăm sóc và nhân giống

Tradescantia Zebrina Deep Purple (Thài Lài Siêu Tím, Thài Lài Deep Purple): Hướng dẫn chăm sóc và nhân giống

Cũng như các bài hướng dẫn của các cây khác, trước khi bắt đầu vào loài Tradescantia Zebrina Deep Purple (Thài Lài Siêu Tím, Thài Lài Deep Purple) này, anh chị em có thể ghé qua xem danh sách tên (kèm hình ảnh) anh chị em các loài và giống có chung chi Tradescantia tại bài này: Tra cứu tên khoa học của các loài cây thuộc chi Tradescantia bằng hình ảnh . Đây là một chi chỉ có khoảng tầm 100 loài và giống, trong có có khoảng hơn 10 loài và giống nổi tiếng nhất, và Tradescantia Zebrina Deep Purple là một trong số đó. 

Đầu tiên cần phân biệt giữa Tradescantia Zebrina Deep PurpleTradescantia Zebrina thường nhé. Anh chị em có thể nhìn ảnh bên dưới để dễ hình dung hơn. 

Bên trái là: Tradescantia Zebrina Deep Purple (Thài Lài Siêu Tím, Thài Lài Deep Purple) và bên phải là Tradescantia Zebrina (Thài Lài Tím thường). Màu lá và thân của loài Deep Purple tím đậm hơn rất nhiều so với loại thường, đặc biệt là khi lá càng to ra thì màu tím này càng đậm hơn và dễ phân biệt hơn.
Bên trái là: Tradescantia Zebrina Deep Purple (Thài Lài Siêu Tím, Thài Lài Deep Purple) và bên phải là Tradescantia Zebrina (Thài Lài Tím thường). Màu lá và thân của loài Deep Purple tím đậm hơn rất nhiều so với loại thường, đặc biệt là khi lá càng to ra thì màu tím này càng đậm hơn và dễ phân biệt hơn.

Giới thiệu về Tradescantia Zebrina Deep Purple

  • Tên khoa học: Tradescantia Zebrina Deep Purple
  • Tên thường gọi: inchplant, spiderwort, Indian paint
  • Tên Việt Nam: Thài Lài Siêu Tím, Thài Lài Deep Purple
  • Tên tiếng Trung: 吊竹梅 (Diào zhú méi) – Điếu Trúc Mây

Chi Tradescantia gồm các loài hoa dại thân thảo lâu năm (herbaceous perennial) thuộc họ Commelinaceae (Họ Thài Lài, Họ Rau Trai) có nguồn gốc từ Tân thế giới (bắt đầu ở miền nam Canada đến miền bắc Argentina, bao gồm cả Tây Ấn). Các thành viên của chi này được biết đến với tên thông thường là spiderwort  hoặc Indian paint. Chúng được du nhập vào châu Âu để làm cây cảnh từ thế kỷ 17 và hiện được trồng ở nhiều nơi trên thế giới. Một số loài đã được nhập khẩu vào các khu vực khác nhau của Châu Âu, Châu Á, Châu Phi và Châu Úc, cũng như trên một số đảo đại dương. Tradescantia gồm các loài cây mọc thẳng đứng yếu ớt (nên sẽ rủ khi được trồng ở chậu treo), mọc cao từ 30–60 cm (0,98–1,97 ft) và thường được tìm thấy riêng lẻ hoặc thành đám ở các khu vực nhiều cây cối và ruộng trống. Một số loài có hoa nở vào buổi sáng và khép lại khi có ánh nắng mặt trời chiếu vào hoa lúc buổi chiều nhưng vẫn có thể nở cho đến chiều tối vào những ngày nhiều mây.  Chi này được giới di truyền học quan tâm vì những thay đổi tiến hóa trong cấu trúc và số lượng nhiễm sắc thể của chúng. Ngoài việc chúng được sử dụng làm vật trang trí, Tradescantia cũng được quan tâm vì một số loài đã trở thành loài gây hại cho cây trồng. Chúng cũng đã được sử dụng làm chất dẫn truyền sinh học để phát hiện các đột biến trong môi trường. 

Tên của chi do Carl Linnaeus đặt để vinh danh hai nhà tự nhiên học và thám hiểm người Anh John Tradescant the Elder (khoảng 1570s – 1638) và John Tradescant the Younger (1608–1662), những người đã đưa rất nhiều loài thực vật mới vào các khu vườn Anh. Tradescant the Younger đã thực hiện ba cuộc thám hiểm đến thuộc địa của Thế giới Mới ở Virginia. Từ đó, loài Tradescantia virginiana, được đưa đến Anh vào năm 1629.

Chi Tradescantia đã có được nhiều tên thông dụng, thay đổi theo vùng và quốc gia. Một số tên gọi này đề cập đến khả năng phát tán lớn hoặc khả năng xâm lấn của thực vật, chẳng hạn như “Wandering Jew“. Cái tên này còn mang ý nghĩa ám chỉ một người Do Thái không nhà cửa, bị kết án đi lang thang trên trái đất vì đã chế nhạo Chúa Giê-su trên đường ngài bị đưa đến nơi đóng đinh. “Wandering Jew” cũng được dùng cho một số loài thực vật xâm lấn khác. Trong tiếng Tây Ban Nha, nó đôi khi được gọi là flor de Santa Lucía (hoa của Thánh Lucy), liên quan đến danh tiếng của Thánh là thần hộ mệnh của thị giác cũng như tác dụng của cây khi nước ép của cây có thể được sử dụng làm thuốc nhỏ mắt giúp chớp mắt dễ hơn.

Tên thông dụng inchplant được dùng chung giữa 3 loài: Tradescantia zebrina, Tradescantia fluminensis và Tradescantia pallida.
Tên thông dụng inchplant được dùng chung giữa 3 loài: Tradescantia zebrina, Tradescantia fluminensis và Tradescantia pallida.

Chăm sóc cây Thài Lài Siêu Tím Tradescantia Zebrina Deep Purple

  • Đất và hỗn hợp giá thể: Do có nguồn gốc từ cây Tradescantia Zebrina (Thài Lài Tím thường), vốn là một cây được coi là loài xâm lấn ở một số quốc gia, nên Thài Lài Deep Purple có khả năng thích nghi với gần như tất cả các dạng đất và hỗn hợp giá thể thường gặp trong trồng cây cảnh. Mình đã áp dụng cả 3 loại hỗn hợp đất được dùng để trồng Hương Thảo Rosemary (xem thêm bài: [Chia sẻ] Công thức trộn đất, giá thể trồng cây Hương Thảo (Rosemary)) và thấy Tradescantia Zebrina Deep Purple đều phát triển tốt. Với các hỗn hợp đất nhẹ hơn, cây đâm rễ nhanh hơn và phát triển với tốc độ cao hơn. 
  • Chế độ tưới nước: Đây là một cây chịu hạn tuyệt vời. Đã có những trường hợp mình thấy một vài cành bị gãy lìa ra, rồi mắc lại trên giỏ cây, không hề tiếp xúc bất cứ phần nào với đất hay giá thể, nhưng vẫn sống khoẻ, chỉ hơi héo 1 tý sau vài ngày bị “bỏ quên”. Và mình vẫn áp dụng phương thức tưới nước như đại đa số cây trong vườn: Nguyên tắc tưới nước Kinh Điển: Bất Can Bất Kiêu, Kiêu Tắc Kiêu Thấu (不干不浇浇则浇透)
  • Độ ẩm: Theo kinh nghiệm cá nhân, mình thấy Tradescantia Zebrina Deep Purple có thể sống khoẻ ở mọi điều kiện độ ẩm của 4 mùa Xuân – Hạ – Thu – Đông tại Hà Nội. Từ những ngày mùa đông nhiệt độ chỉ tầm 40% cho đến những ngày mưa dầm độ ẩm lên đến 80 – 90% thì cây đều cực kỳ dẻo dai, độ ẩm cao thì cây có xu hướng ra chồi mới cao nhưng dễ nhiễm ve nhện Spider Mites, một loài côn trùng đáng sợ có thể chui ra từ “lòng đất” trong điều kiện đất quá ẩm và cực kỳ ưa hút chích thân các loài cây mọng nước (succulents). Xem thêm bài: Bệnh ve nhện – Spider mites khi trồng cây indoors: Nguyên nhân, phòng tránh và cách xử lý triệt để
  • Ánh sáng: Mình đã trồng thử cây trong nhà và ngoài ban công, cũng như ở sân thượng thì thấy loài cây này sống khoẻ ở môi trường ánh sáng trung bình đến cao nhất (ánh nắng trực tiếp cả ngày). Với môi trường ánh sáng cao, nhiều nắng, cây sẽ ra hoa tím nhạt rất đẹp mắt.
  • Nhiệt độ: Cây Tradescantia Zebrina Deep Purple  có thể sống khoẻ ở mọi điều kiện nhiệt độ >10 độ C. Với nhiệt độ cao trên 40 độ C, miễn là cung cấp đủ độ ẩm thì cây không bị ảnh hưởng gì. 

Nhân giống Tradescantia Zebrina Deep Purple

Đây là quá trình nhân giống từ một cây Tradescantia Zebrina Deep Purple trưởng thành mình treo ở ban công. Quá trình được thực hiện vào giữa tháng 11 năm 2020 tại Hà Nội. 

Chọn một cây Tradescantia Zebrina Deep Purple trưởng thành để làm cây mẹ, kéo sắc vô trùng, nhíp y tế loại dài và một chậu đất nung có sẵn giá thể để tiến hành nhân giống.
Chọn một cây Tradescantia Zebrina Deep Purple trưởng thành để làm cây mẹ, kéo sắc vô trùng, nhíp y tế loại dài và một chậu đất nung có sẵn giá thể để tiến hành nhân giống.
Cắt các cành dài có ngọn, hoa và có nhiều nodes (phần mấu, mắt) nối các cành để làm các cành giâm (cuttings). Cuttings nên dài từ 7 - 10cm.
Cắt các cành dài có ngọn, hoa và có nhiều nodes (phần mấu, mắt) nối các cành để làm các cành giâm (cuttings). Cuttings nên dài từ 7 – 10cm.
Dùng nhíp y tế cắm các cành cuttings phía trên vào chậu chứa hỗn hợp giá thể nhẹ, thoát nước tốt. Có thể sử dụng các loại hóc môn kích rễ (ví dụ N3M) để kích thích rễ ra nhanh.
Dùng nhíp y tế cắm các cành cuttings phía trên vào chậu chứa hỗn hợp giá thể nhẹ, thoát nước tốt. Có thể sử dụng các loại hóc môn kích rễ (ví dụ N3M) để kích thích rễ ra nhanh.
Cứ cắm các cuttings cách đều nhau, ngập đất tầm 1/2 cuttings để cố định cho chắc.
Cứ cắm các cuttings cách đều nhau, ngập đất tầm 1/2 cuttings để cố định cho chắc.
Sau khi cắm xong thì tưới đẫm nước toàn bộ chậu trồng cuttings.
Sau khi cắm xong thì tưới đẫm nước toàn bộ chậu trồng cuttings.
Dùng túi ni lông, hộp nhựa trong suốt để bọc chậu trồng cuttings. Mục đích là giữ ẩm để kích thích rễ ra nhanh.
Dùng túi ni lông, hộp nhựa trong suốt để bọc chậu trồng cuttings. Mục đích là giữ ẩm để kích thích rễ ra nhanh.
Đặt toàn bộ chậu đã được bọc kín bằng hộp hoặc túi ni lông ở nơi thoáng mát, có ánh sáng cao (ánh nắng mặt trời gián tiếp).
Đặt toàn bộ chậu đã được bọc kín bằng hộp hoặc túi ni lông ở nơi thoáng mát, có ánh sáng cao (ánh nắng mặt trời gián tiếp).
Ngoài cách cắm luôn cuttings xuống hỗn hợp giá thể hoặc đất, cũng có thể cắm cuttings vào lọ thuỷ tinh chứa nước sạch như ảnh.
Ngoài cách cắm luôn cuttings xuống hỗn hợp giá thể hoặc đất, cũng có thể cắm cuttings vào lọ thuỷ tinh chứa nước sạch như ảnh.
Chú ý không để lá ngập nước và phần cuttings ngập nước có nhiều nodes.
Chú ý không để lá ngập nước và phần cuttings ngập nước có nhiều nodes.
Để lọ thuỷ tinh ở nơi thoáng gió và có ánh nắng. Chỉ thay nước nếu nước có dấu hiệu đục. Trường hợp cuống cuttings nào bị thối thì cắt phần thối và cắm phần còn lại xuống nước.
Để lọ thuỷ tinh ở nơi thoáng gió và có ánh nắng. Chỉ thay nước nếu nước có dấu hiệu đục. Trường hợp cuống cuttings nào bị thối thì cắt phần thối và cắm phần còn lại xuống nước.
Sau 1 tuần: Các cuttings đã ra rễ non, rất nhiều và dài. (Đây là cuttings cắm đất)
Sau 1 tuần: Các cuttings đã ra rễ non, rất nhiều và dài. (Đây là cuttings cắm đất)
Sau 1 tuần: Các cuttings đã ra rễ non, rất nhiều và dài. (Đây là cuttings cắm nước)
Sau 1 tuần: Các cuttings đã ra rễ non, rất nhiều và dài. (Đây là cuttings cắm nước)
Sau 1 tuần: Các cuttings đã ra rễ non, rất nhiều và dài. (Đây là cuttings cắm đất)
Sau 1 tuần: Các cuttings đã ra rễ non, rất nhiều và dài. (Đây là cuttings cắm đất)
Sau 1 tuần: Các cuttings đã ra rễ non, rất nhiều và dài. (Đây là cuttings cắm nước)
Sau 1 tuần: Các cuttings đã ra rễ non, rất nhiều và dài. (Đây là cuttings cắm nước)
  1. Tradescantia albiflora Nanouk (Tradescantia Nanouk): Giới thiệu, chăm sóc và hướng dẫn nhân giống
  2. Tradescantia fluminensis Tricolor (Quadricolor): Những vấn đề cần biết và những câu hỏi thường gặp
  3. Tradescantia fluminensis quadricolor: Giới thiệu, chăm sóc và hướng dẫn nhân giống
  4. Callisia repens Pink Lady: Chăm sóc và nhân giống! (Pink Lady Roselings)

Trả lời

0988110300
chat-active-icon