[Ebook Việt Hoá] What’s wrong with my houseplant?: PROPAGATION (Nhân giống)


Xem thêm các phần khác của sách

ENGLISH

Division, cuttings, and layering are tried and true methods of asexual propagation that make exact copies of your parent plant. Each plant portrait in this book tells you which propagation technique(s) can be used for that particular plant. You should be aware, however, that many cultivars are protected by plant patents. You may legally propagate as many patented plants as you desire, but for your own use only. It is illegal for you to sell them. Only the patent holder or licensee has the right to sell these plants.

Sterilize your tools

Propagation techniques involve cutting or wounding your plant with a knife or pruners. Whatever tool you use, be sure it is clean, sharp, and above all sterile before you start cutting your plant. The reason you have to sterilize your tools is because a large number of virus diseases and bacterial diseases infect plants, and the viruses and bacteria that cause them are routinely spread from plant to plant by pruners and knives. If you use a pruner on a plant that is infected with a virus, and then use the same pruner on a healthy plant without sterilizing it between plants, you’ll probably infect your healthy plant.

Orchid collections worldwide are infected with cymbidium mosaic virus and ringspot virus, for example. Orchid fanciers routinely sterilize their pruners with a blow torch to kill any virus particles clinging to the blades. African violet fanciers sterilize their tools by soaking them in rubbing alcohol. Another technique is to soak your tools in a 10% bleach solution (1 part household bleach to 9 parts water). Bleach corrodes your tools badly but is very effective at killing pathogens. Still another technique is to use single-edge razor blades that can be discarded after use, or wrapped in aluminum foil and boiled in water for 20 minutes for re-use.

Divisions

Simple division is the easiest of all methods for making identical copies of your houseplants. You simply cut your plant into two or more pieces. That said, whenever you cut pieces off your plant you must reduce water loss or your divisions will desiccate and die. You accomplish this by removing one-third to one-half of the leaves from each division. Either cut off the leaves at the bottom of the stems, or cut leaves in half.

There are five types of divisions: Rhizomes, tubers, stolons, pups, and keikis. For all divisions pot them in the same potting medium you used for the original plant. Keep humidity high and reduce water loss by putting a glass jar or plastic bag over each division until it is once again in active growth. Open up or remove this cover for an hour or so every day to let in air. Keep the divisions in a warm location in low light. Water cautiously till they’re well rooted in their new location and actively making new leaves. When they are fully established, remove the cover and acclimatize them to their permanent location in the proper light and temperature conditions for that particular plant.

RHIZOMES

Some houseplants (many orchids, ferns, snake plant, cast-iron plant) have a rhizome, a specialized horizontal underground stem that sends up new shoots at regular inter- vals. Using a clean, sterilized, sharp knife or pruners you can cut this rhizome into two or more pieces, making sure each piece has its own roots, stems, and leaves. Gently pull the parent plant apart to disentangle the roots as you go.

TUBERS

Calla lily, caladium, and gloxinia have underground tubers. Use a clean, sterilized, sharp knife to cut the tuber into two or more pieces during the plant’s dormant period.

STOLONS

A few plants, such as spider plant and creeping saxifrage, have specialized aboveground stems called runners or stolons that make plantlets ( just like a strawberry plant). Using a clean, sterilized, sharp knife or pruners you can cut this runner into two or more pieces, making sure each piece has its own roots, stems, and leaves.

PUPS

Other houseplants (all bromeliads, many succulents, some cacti, a few palms) produce new shoots, or pups, around the base of the old mother plant. When these pups have enough roots they can be removed from their mother plant and planted in their own pots. Separate a pup from the parent plant with a clean, sterilized, sharp knife or pruners. Make sure to include a decent amount of roots.

KEIKIS.

Moth orchids often produce a keiki (Hawaiian for “child”) on their old flowering stems. These little plants develop leaves and roots while still attached to the old inflorescence. When they look large enough to survive on their own you can separate them from the mother plant with a clean, sterilized, sharp knife or pruners. Make sure to get all the roots.

Cuttings

Another easy method for propagation of houseplants is from cut pieces of stems or leaves. Most houseplants have stems that will sprout roots under the right conditions, however, palms are a notable exception and will be killed if you cut their tops off. Only a few plants are able to regenerate new plants from their leaves. Again, each plant portrait will tell you which propagation technique(s) can be used for that particular plant.

There are three types of cuttings: stem tip cuttings, stem cuttings, and leaf cuttings. For all cuttings pot them in the same potting medium you used for the original plant. Keep humidity high and reduce water loss by putting a glass jar or plastic bag over each cutting until it is once again in active growth. Open up or remove this cover for an hour or so every day to let in air. Keep the cuttings in a warm location in low light.

Water cautiously till they’re well rooted in their new location and actively making new leaves.

Stem tip cuttings

Make a basic stem tip cutting by removing the top 6 to 8 inches from the tips of the stems. Always make your cut just below a node (the place where a leaf is, or was, attached to the stem) because the new root system will grow out of that node. Always use a clean, sterilized, sharp knife or pruners. Trim off all but the top two leaves of these cuttings and cut the remaining leaves in half in order to reduce water loss and prevent your cutting from suffering desiccation and death. Dip the bottom end of the cuttings in rooting hormones and plant them in moist sand. Alternatively, put cuttings in a jar of water. Many stems, but not all, will grow roots. Through the glass you can watch the roots develop. For both methods, when the leaves begin active growth again, pot them up.

Stem cuttings

Some plants will grow new roots and shoots from short, leafless pieces of stem.

If one of these plants has gotten too tall, cut off the leafy top and treat it like a stem tip cutting. You’ll be left with a bare stick or cane growing out of your pot. The bare cane will grow a new leafy top, but, if you’d like your plant to be even shorter, you can cut 6 to 8-inch-long sections from that cane and root them using the following directions. The stump you leave behind will grow a new top. Again, do not try this with a palm; you’ll kill it.

Use a clean, sterilized, sharp knife or pruners to cut the topless cane off at the new height you want your original plant to become. Use a marker to mark the bottom of the cane you just lopped off (the opposite end from the leaves) so you can tell which is the bottom (toward the ground) and which is the top (toward the leaves). If your section of stem is long enough, cut it into 6 to 8-inch-long pieces, again marking the bottom end of each piece. The plant knows up from down.

Every time you har- vest herbs from the garden or bring them home from the super- market, put their stems in water. When they sprout enough roots, plant them in small pots that can be kept on the kitchen windowsill.
Every time you harvest herbs from the garden or bring them home from the supermarket, put their stems in water. When they sprout enough roots, plant them in small pots that can be kept on the kitchen windowsill.

Roots will grow only from the bottom end and shoots will grow only from the top end, so be sure to plant it top end up and bottom end down. Let the pieces air dry for three days or so. Plant them in moist sand and the stems will grow new roots and shoots. When they are well rooted, pot them up in the same potting medium as the original plant.

TI. An alternative technique specifically for ti is to cut the stem into 2-inch-long pieces and plant the pieces on their sides in moist sand or in a 50/50 mix of perlite and vermiculite. Each piece will grow into a new plant. In the meantime, the stump of your original plant will have sprouted new shoots and be rejuvenated.

Leaf cuttings

A few plants are easily propagated by rooting their leaves. You can put several leaf cuttings in one pot or container filled with moist sand or a 50/50 mix of perlite and vermiculite. Keep humidity high and reduce water loss by putting a glass jar or plastic bag over each pot. Open up or remove this cover for an hour or so every day to let in air. Keep the leaf cuttings in a warm location in low light. It will take several weeks for roots to form. A gentle tug on a leaf cutting will reveal whether it has rooted or not. In a couple of months they will have made new little plantlets. At this point you can pot them up in individual pots using the same potting medium you used for the original plant. Four types of plants propagate especially well from leaf cuttings.

SNAKE PLANT

Cut a leaf off the parent plant using a clean, sterilized, sharp knife or pruners. Use a marker to mark the bottom of the leaf, the end closest to the potting soil. Now cut the leaf into 4-inch-long pieces, marking the bottom of each piece. The leaf remembers up from down, and if you plant a chunk of leaf upside down it will just die. Let your pieces of leaf air dry for a day or two, then plant them bottom end down in damp sand or a 50/50 mix of perlite and vermiculite.

AFRICAN VIOLETS, STREPTOCARPUS, GLOXINIA

Fill a pot with a 50/50 mix of perlite and vermiculite; water just till water seeps out the drainage holes. Cut middle-sized leaves from African violets (or their gesneriad cousins, streptocarpus and gloxinia) with a 1- to 2-inch stub of the petiole (leaf stalk) attached. Use a clean, sterilized, sharp knife or pruners. Insert the cut end of the petiole into rooting hormone and then into the damp mix of perlite and vermiculite you already prepared. You can put several leaf cuttings in one pot. The leaves will have rooted in 2 to 4 weeks and will begin to make baby plantlets shortly thereafter. When the baby plantlet’s leaves are about 1 inch long, pot them up.

BEGONIAS

Begonias grown for their foliage and/or their flowers can be propagated exactly as for African violets, except the stub of the petiole needs to be shorter, 0.5 inch to 1 inch long.

JADE PLANT AND OTHER SUCCULENTS

Most succulents other than cacti root very well from their leaves. Remove leaves using a clean, sterilized, sharp knife or pruners and dip the cut ends in rooting hormone. Let them air dry for 3 days. Fill a pot with a 50/50 mix of perlite and vermiculite, and water just till water seeps out the drainage holes. Lay the dry leaves on the surface of the potting mix. Don’t stick them into the medium; just lay them on top. Do not put succulents in a plastic bag or under a glass jar; they’ll just rot. Keep the potting mix damp by watering around the leaves, but not on the leaves. Use a very small watering can with a pencil-thin spout. Keep the leaves dry. In about a month you’ll see little roots sprouting from the end of the leaf along with a baby plantlet.

Layering.

Layering is a technique that causes a stem to make roots while the stem is still attached to the mother plant. There are two ways to layer plants. Simple layering is quick and easy, air layering is time-consuming, tricky, and difficult.

Simple layering.

Plants with long, flexible stems (like pothos and arrowhead plant) are particularly easy to propagate using simple layering. Plants with flexible specialized stems called stolons (like spider plant and creeping saxifrage) are also easily handled with this technique. All you need to do is select a container for your newly propagated plant to grow in and fill it with the potting medium appropriate for the plant in question. Moisten the potting medium with water, let it drain, and set the container close enough to your mother plant to allow you to pick up a healthy stem or stolon and lay it on the surface of the container.

STOLONS.

If you’re working with a stolon, there will be little plantlets at its nodes. Adjust the position of your pot and stolon to place one Pothos has long, flexible stems and is the perfect candidate for simple layering to propagate new plants. of these little plantlets in the center of your container. Use a U-shaped staple or piece of wire to pin the stolon to the potting medium with the little roots pushed down into the soil. The roots will be stimulated by the moist potting medium and will begin to grow. In a few weeks, when the little plant is well rooted and actively growing new leaves, you can cut the stolon and sever the connection between the little plant and the mother plant.

Pothos has long, flexible stems and is the perfect candidate for simple layering to propagate new plants.
Pothos has long, flexible stems and is the perfect candidate for simple layering to propagate new plants.

VINES.

To propagate a vine, such as pothos, adjust the position of your pot to place the fourth leaf from the tip of the stem in the center of your container. The place where the leaf attaches to the stem is a node. There will usually be one or two fat little roots sticking out of the node on the side of the stem opposite the leaf. Push these little roots down into the soil. Use a U-shaped staple or piece of wire to pin the stem to the potting medium with the leaf pointing up. Cut the leaf off with a clean, sterilized, sharp knife or pruners and discard it.

You now have a length of stem with three leaves on it on the side of the node away from the mother plant. The stem is still connected to the mother plant. The roots at the node pinned to the potting medium will be stimulated by the moist medium and will begin to grow.

In a few weeks, the dormant bud at the node where the leaf you removed was attached to the stem will have grown out into a new stem and will be well rooted. At this point you cut the stem between the little plantlet and the mother plant to sever the tie between them. Now you have a new little plant with two growing stems, the original three-leaf stem tip plus the new stem that sprouted from the node.

Air layering.

This is the most time-consuming and trickiest method of propagation for houseplants but is, nevertheless, a valuable tool for plants such as rubber tree and fiddle-leaf fig that are difficult or impossible to root using easier methods. As in simple layering, what you’re attempting to do is to make a stem grow roots while it’s still attached to the mother plant. But, unlike vines or stolons, these plants have rigid, non-flexible stems so it’s very difficult to bend such a stem down to attach it to a container of potting medium without breaking it. The solution is to bring the potting medium up to the plant. Here are the 12 steps to successfully propagate plants by air layering:

  • 1. Select a point 8 to 12 inches down from the tip of a healthy young stem and, using a clean, sterilized, sharp knife cut one-third of the way into the stem at an upward angle just below a node (the place where a leaf was attached to the stem). Do not cut more than one-third of the way through the stem, and support the stem above the wound so that it doesn’t break off.
  • 2. Remove a leaf or two if they are in your way.
  • 3. When you wound them, rubber tree or fiddle-leaf fig will bleed milky white sap that dries to rubber. Wipe away the sap with a damp cloth.
  • 4. Prop the wound open by inserting a tooth- pick sideways into the cut.
  • 5. Put rooting hormones in the wound and wrap the wound with a couple handfuls of moistened, stringy, sphagnum moss.
  • 6. While holding the moss in place, wrap the ball of moss in a cylinder of two layers of plastic.
  • 7. Tape the top and bottom shut with electrical tape but leave the top of the package loose enough to add water to the inside.
  • 8. Pour enough water inside every few days to keep the sphagnum moss moist.
  • 9. In a month or two you’ll see new roots forming inside the plastic, but sometimes it can take six to eight months for roots to form, so be patient.
  • 10. When the new roots are about 2 inches long, remove the plastic wrapping, cut the stem off the parent plant just below the new little root ball. Do not remove the sphagnum moss from the root ball.
  • 11. Pot up your new plant.
  • 12. Keep it in a warm, shady location until it’s adjusted to its new life independent from the original plant.

Seed.

Some houseplants are easy to propagate from seed. This method takes a long time (years) to grow a decent-sized woody plant like a citrus tree, but it is much faster for herbaceous perennials like geraniums. Also, because seeds are the result of sexual reproduction, each seedling, like your own child, is a unique individual and different from its mother plant. If you want to make an identical copy of your plants then you need to propagate them asexually by division, cuttings, or layering.

Specialty seed companies offer seeds of many houseplants with clear instructions printed on the package or in their catalogs regarding the appropriate sowing medium, sowing depth, soil temperature, watering, and the light regime each kind of seed needs in order to germinate successfully.


TIẾNG VIỆT

Phân tách, giâm cành và chiết là các phương pháp nhân giống vô tính đã được thử nghiệm và thực sự tạo ra các bản sao chính xác từ cây mẹ. Mỗi chân dung thực vật trong cuốn sách này sẽ cho bạn biết các kỹ thuật nhân giống có thể được sử dụng cho một loài thực vật cụ thể. Tuy nhiên, bạn nên biết rằng nhiều giống cây trồng được bảo vệ bởi bằng sáng chế thực vật.

Bạn có thể nhân giống cây đã được cấp bằng sáng chế tùy ý, nhưng hành động này chỉ hợp pháp khi bạn sử dụng cho riêng mình. Nếu bạn bán chúng, bạn đang vi phạm pháp luật. Chỉ chủ sở hữu bằng sáng chế hoặc người được cấp phép mới có quyền bán những cây này.

Khử trùng dụng cụ.

Kỹ thuật nhân giống liên quan đến việc cắt cây bằng dao hoặc dụng cụ cắt tỉa. Dù bạn sử dụng dụng cụ nào, trước khi bạn bắt đầu cắt cây, hãy đảm bảo nó phải sạch sẽ, sắc bén và trên hết là vô trùng. Lý do bạn phải khử trùng dụng cụ là vì trên đó có một số lượng lớn các bệnh do vi rút và bệnh do vi khuẩn lây nhiễm sang cây trồng. Các loại vi rút và vi khuẩn đó thường xuyên lây lan từ cây này sang cây khác qua dao cắt tỉa. Nếu bạn sử dụng dụng cụ cắt tỉa và cắt cây bị nhiễm vi rút, sau đó lại dùng nó để cắt cây khỏe mạnh mà không khử trùng thì cây khỏe mạnh có thể sẽ bị lây bệnh.

Ví dụ, các bộ sưu tập hoa Lan trên toàn thế giới bị nhiễm vi rút khảm cymbidium (Cymbidium mosaic virus) và vi rút gây bệnh đốm vòng (virus ringspot). Những người yêu thích Phong Lan thường xuyên khử trùng bộ cắt tỉa bằng đèn hàn để tiêu diệt các phần tử vi rút nào bám trên bề mặt dụng cụ. Những người yêu thích Violet châu Phi khử trùng dụng cụ của họ bằng cách ngâm chúng trong cồn tẩy rửa. Một công nghệ khác là ngâm dụng cụ của bạn trong dung dịch thuốc tẩy 10% (1 phần thuốc tẩy gia dụng với 9 phần nước). Thuốc tẩy sẽ ăn mòn dụng cụ nhưng lại rất hiệu quả trong việc tiêu diệt mầm bệnh. Một công nghệ khác là sử dụng những lưỡi dao cạo một cạnh có thể bỏ đi sau khi sử dụng, hoặc bọc trong giấy bạc và đun sôi trong nước trong 20 phút để tái sử dụng.

Phân tách.

Phân tách đơn giản là phương pháp dễ nhất trong tất cả các phương pháp để tạo ra các bản sao giống hệt nhau của các cây trồng trong nhà. Bạn chỉ cần cắt cây của mình thành hai hoặc nhiều mảnh. Nói cách khác, khi thực hiện, bạn phải hạn chế lượng nước mất đi nếu không các bộ phận được tách sẽ bị khô và chết. Ngắt bỏ một phần ba đến một nửa số lượng lá mỗi lần phân tách sẽ hạn chế mất nước. Hoặc không, bạn có thể cắt bỏ phần lá ở dưới cùng của thân cây, hoặc cắt đôi lá.

Có 5 loại bộ phận được phân tách: thân rễ (rhizomes), củ (tubers), thân bò (stolons), cây con (pups) và cây con vô tính (keikis). Các bộ phận đó nên được trồng trong cùng loại giá thể với cây ban đầu. Giữ độ ẩm cao và giảm thất thoát nước bằng cách úp một lọ thủy tinh hoặc bọc túi nhựa lên trên các bộ phận cho đến khi chúng phát triển trở lại. Mỗi ngày, mở hoặc bỏ phần che phủ đó ra trong một giờ hoặc lâu hơn để cho không khí vào.

Để các bộ phận đó ở nơi ấm áp trong điều kiện ánh sáng yếu. Tưới nước cẩn thận cho đến khi chúng bén rễ tốt ở nơi mới và tạo nhiều lá mới. Khi chúng đã phát triển hoàn thiện, hãy bỏ lớp phủ và di chuyển chúng đến vị trí cố định trong điều kiện ánh sáng và nhiệt độ thích hợp cho từng loại cây cụ thể.

THÂN RỄ

Một số cây trồng trong nhà như nhiều loại Lan (orchids), Dương Xỉ (ferns), cây Lưỡi Hổ (snake plant), cây Tỏi Rừng (cast-iron plant) có thân rễ, thân ngầm nằm ngang chuyên biệt, đều đặn đẻ ra các chồi mới. Dùng dao sắc hoặc dao tỉa sạch, đã khử trùng, bạn có thể cắt đôi thân rễ này hoặc cắt thành nhiều khúc, đảm bảo mỗi khúc đều có rễ, thân và lá riêng. Nhẹ nhàng nhấc cây mẹ ra xa để tách rễ.

CỦ

Hoa Calla Lily, Môn Kiểng (caladium) và Tử La Lan (gloxinia) có củ dưới đất. Dùng một con dao sạch, đã khử trùng, sắc bén để cắt đôi củ hoặc cắt thành nhiều mảnh trong thời kỳ cây không hoạt động.

THÂN BÒ

Một số loài thực vật, chẳng hạn như Lục Thảo Trổ (spider plant) và Tai Hùm (creeping saxifrage) có thân trên mặt đất chuyên biệt được gọi là thân bò, chúng có thể tạo thành cây con (giống như cây dâu tây). Dùng dao hoặc dao tỉa sạch, đã khử trùng, sắc bén để cắt đôi thân bò hoặc cắt nó thành nhiều mảnh, đảm bảo mỗi mảnh đều có rễ, thân và lá riêng.

CÂY CON

Các cây trồng trong nhà khác như các cây thuộc họ Dứa, cây Mọng Nước, một số loại Xương Rồng, một vài loại Cọ có thể đẻ chồi mới, hoặc các cây con, xung quanh gốc của cây mẹ. Khi những cây con này có đủ rễ, chúng có thể được tách ra khỏi cây mẹ và trồng vào chậu riêng. Tách một cây con ra khỏi cây mẹ bằng dao hoặc dụng cụ cắt tỉa sạch, đã khử trùng, sắc bén. Đảm bảo cây con có đủ rễ.

CÂY CON VÔ TÍNH

Lan Hồ Điệp (Moth orchids) thường tạo ra cây con vô tính gọi là keiki (tiếng Hawaii có nghĩa là “trẻ em”) trên thân hoa. Những cây nhỏ này phát triển lá và rễ trong khi vẫn bám vào các chùm hoa cũ. Khi chúng đủ lớn để tự sinh tồn, bạn có thể tách chúng ra khỏi cây mẹ bằng dao hoặc dụng cụ tỉa sạch, đã khử trùng, sắc bén. Đảm bảo lấy hết rễ của cây con đó.

Giâm cành

Một phương pháp dễ dàng khác để nhân giống cây trong nhà là từ các đoạn thân hoặc lá được cắt ra. Hầu hết chúng đều có thân cây sẽ nảy mầm ra rễ trong điều kiện thích hợp, tuy nhiên, cây Cọ là một ngoại lệ. Nó sẽ bị chết nếu bạn cắt bỏ ngọn. Chỉ có một số cây có khả năng sinh cây con từ lá của chúng. Tóm lại, chân dung thực vật sẽ cho bạn biết các kỹ thuật nhân giống nào có thể được sử dụng cho loại cây cụ thể đó.

Có ba loại giâm: giâm ngọn, giâm thân và giâm lá. Cho tất cả các cành giâm vào cùng loại giá thể với cây ban đầu. Giữ độ ẩm cao và giảm thất thoát nước bằng cách úp một lọ thủy tinh hoặc phủ túi nhựa lên trên vết cắt cho đến khi cây phát triển trở lại. Mỗi ngày, mở hoặc bỏ lớp che phủ này trong một giờ hoặc lâu hơn để cho không khí vào. Giữ cành giâm ở nơi ấm áp, ít ánh sáng. Tưới nước cẩn thận cho đến khi chúng bén rễ tốt ở vị trí mới và tạo nhiều lá mới.

Giâm ngọn

Giâm ngọn cơ bản bằng cách cắt phần ngọn từ 15 đến 20cm tính từ ngọn của thân cây. Luôn cắt ngay bên dưới một mấu (nơi lá mọc ra từ thân cây) vì rễ mới sẽ sinh ra từ mấu cây. Luôn sử dụng dao hoặc dao cắt tỉa sạch, đã khử trùng, sắc bén. Bỏ tất cả lá ngoại trừ hai lá trên cùng của những cành giâm này.

Cắt đôi các lá còn lại để hạn chế mất nước và tránh cho vết cắt bị khô và chết. Nhúng phần cuối của cành giâm vào thuốc kích thích tạo rễ và trồng chúng trong cát ẩm. Ngoài ra, bạn có thể cho cành giâm vào một cốc nước thủy tinh. Nhiều thân cây, nhưng không phải tất cả, sẽ mọc rễ. Bạn có thể quan sát sự phát triển của rễ trong cốc. Đối với cả hai phương pháp, khi lá bắt đầu phát triển tích trở lại, hãy trồng chúng vào chậu.

Giâm thân

Một số cây sẽ mọc rễ và chồi mới từ những đoạn thân ngắn, không có lá.

Nếu một trong những cây này phát triển quá cao, hãy cắt bỏ phần ngọn lá và xử lý như cắt giâm ngọn. Bạn sẽ chỉ còn lại một thân cây như cây gậy không lá đang mọc ra từ chậu. Thân cây trơ trụi sẽ mọc ra ngọn lá mới, nhưng nếu bạn muốn cây của mình ngắn hơn nữa, bạn có thể cắt những đoạn dài từ 15 đến 20cm từ thân đó và cắm chúng theo các hướng dẫn sau. Gốc cây bạn để lại sẽ mọc lên một ngọn mới. Một lần nữa, đừng thử cách này với Cọ vì bạn sẽ giết chúng đấy.

Dùng dao hoặc dao tỉa sạch, đã khử trùng, sắc bén để cắt thân cây cụt tại chiều cao mới mà bạn muốn. Dùng bút đánh dấu phần dưới của thân cây mà bạn vừa cắt ra (đầu đối diện với lá) để bạn có thể biết đâu là phần (hướng xuống đất) và đâu là đỉnh (về phía lá). Nếu đoạn thân cây của bạn đủ dài, hãy cắt nó thành các đoạn dài từ 15 đến 20cm, đánh dấu lại phần cuối dưới cùng của mỗi đoạn. Các cây cũng để ý những điều này đó.

Every time you har- vest herbs from the garden or bring them home from the super- market, put their stems in water. When they sprout enough roots, plant them in small pots that can be kept on the kitchen windowsill.
Mỗi khi bạn thu hoạch các loại thảo mộc từ vườn hoặc mang từ siêu thị về nhà, hãy ngâm thân cây của chúng vào nước. Khi chúng mọc đủ rễ, hãy trồng vào chậu nhỏ và có thể để trên bệ cửa sổ nhà bếp.

Rễ sẽ chỉ phát triển từ đầu dưới và chồi sẽ chỉ mọc từ đầu trên cùng, vì vậy hãy đảm bảo cắm cây đúng từ đầu dưới và đầu trên hướng lên. Để khô các mảnh giâm trong không khí trong ba ngày hoặc lâu hơn. Trồng chúng trong cát ẩm và thân cây sẽ mọc rễ và chồi mới. Khi chúng đã bén rễ tốt, hãy trồng chúng trong cùng loại giá thể với cây ban đầu.

Huyết Dụ Đỏ (TI). Một kỹ thuật thay thế dành riêng cho Huyết Dụ Đỏ là cắt thân cây thành các đoạn dài 5cm và trồng một phần của chúng trong cát ẩm hoặc hỗn hợp đá trân châu và vermiculite theo tỷ lệ 50/50. Mỗi đoạn đó sẽ phát triển thành một cây mới. Trong khi đó, gốc cây ban đầu của bạn sẽ nảy mầm những chồi mới và được trẻ hóa.

Giâm lá

Một số cây có thể dễ dàng nhân giống bằng cách cắm lá xuống đất. Bạn có thể đặt nhiều lá để giâm vào một chậu hoặc thùng chứa đầy cát ẩm hoặc hỗn hợp đá trân châu và vermiculite theo tỷ lệ 50/50. Giữ độ ẩm cao và giảm thất thoát nước bằng cách úp một lọ thủy tinh hoặc phủ túi nhựa lên trên mỗi chậu. Mỗi ngày, mở hoặc bỏ phần che phủ ra trong một giờ hoặc lâu hơn để cho không khí tràn vào. Để lá được giâm ở nơi ấm áp, ít ánh sáng. Sẽ mất vài tuần để rễ hình thành. Nhấc nhẹ lá giâm lên để biết lá đã ra rễ hay chưa. Trong một vài tháng, chúng sẽ sinh ra cây con nhỏ mới. Tại thời điểm này, bạn có thể trồng chúng trong các chậu riêng lẻ bằng cách sử dụng cùng loại giá thể với cây ban đầu. Có bốn loại cây có thể được nhân giống tốt từ giâm lá.

LƯỠI HỔ

Dùng dao hoặc dao tỉa sạch, đã khử trùng, sắc bén để cắt một lá khỏi cây mẹ. Dùng bút dạ đánh dấu phần dưới cùng của lá, phần cuối gần với bầu đất nhất. Cắt chiếc lá thành các đoạn dài 10cm, đánh dấu phần cuối cùng của mỗi mảnh lá. Bạn phải nhớ vị trí từ trên xuống của chiếc lá, và nếu bạn trồng một đoạn lá lộn ngược, nó sẽ chết. Để các mảnh lá khô thoáng trong một hoặc hai ngày, sau đó trồng chúng xuống từ đầu cuối của mảnh lá vào cát ẩm hoặc hỗn hợp đá trân châu và vermiculite tỷ lệ 50/50.

VIOLET CHÂU PHI, ANH THẢO CAPE, TỬ LA LAN

Cho hỗn hợp đá trân châu và vermiculite theo tỷ lệ 50/50 vào chậu, tưới nước cho đến khi nước thấm qua các lỗ thoát nước. Cắt những chiếc lá có kích thước trung bình từ Violet Châu Phi (hoặc họ hàng của chúng, Anh Thảo Cape và Tử La Lan) với phần cuống lá dài từ 2.5 đến 5cm gắn vào.

Sử dụng một con dao hoặc dụng cụ cắt tỉa sạch, đã được khử trùng và sắc bén. Bỏ phần đầu đã cắt của cuống lá vào dung dịch kích thích tạo rễ và sau đó là vào hỗn hợp đá trân châu và vermiculite ẩm ướt mà bạn đã chuẩn bị. Bạn có thể cắm nhiều lá giâm vào một chậu. Các lá sẽ ra rễ sau 2 đến 4 tuần và sẽ bắt đầu đẻ cây con ngay sau đó. Khi lá của cây con dài khoảng 2.5cm, hãy trồng chúng vào chậu.

THU HẢI ĐƯỜNG

Thu Hải Đường được trồng vì tán lá và hoa đẹp có thể được nhân giống như cách làm đối với Violet Châu Phi, ngoại trừ phần cuống của cuống lá cần ngắn hơn, dài từ 1.2 đến 2.5cm.

PHỈ THÚY (JADE PLANT) VÀ CÁC CÂY MỌNG NƯỚC

Hầu hết các cây Mọng Nước ngoài Xương Rồng đều ra rễ rất tốt từ lá. Cắt lá bằng dao hoặc dụng cụ tỉa sạch, đã khử trùng, sắc bén và nhúng các đầu cắt vào thuốc kích thích ra rễ. Để chúng khô trong không khí trong 3 ngày. Đổ hỗn hợp đá trân châu và vermiculite theo tỷ lệ 50/50 vào chậu, và tưới nước cho đến khi nước thấm qua các lỗ thoát nước.

Rải lá khô lên bề mặt bầu. Đừng dí chúng vào giá thể, bạn chỉ cần rải chúng lên bề mặt giá thể. Không phủ các cây Mọng Nước bằng túi nhựa hay úp chúng trong lọ thủy tinh vì chúng sẽ bị thối rữa. Giữ ẩm cho bầu bằng cách tưới xung quanh lá, nhưng không tưới vào lá. Sử dụng một bình tưới rất nhỏ có vòi to bằng bút chì. Giữ cho lá khô. Trong khoảng một tháng, bạn sẽ thấy những rễ nhỏ mọc ra từ phần cuối của lá cùng với một cây con.

Chiết

Chiết là kỹ thuật làm cho thân cây ra rễ trong khi thân cây vẫn còn bám vào cây mẹ. Có hai cách để chiết cây. Chiết đơn giản nhanh chóng và dễ dàng, loại chiết khác (air layering) tốn nhiều thời gian, phức tạp và khó khăn.

Chiết cây đơn giản

Các loại cây có thân dài, mềm dẻo như cây Vạn Niên Thanh (pothos) và cây Môn Leo Lá Bạc (arrowhead plant) đặc biệt dễ nhân giống bằng cách chiết cây đơn giản. Các loại cây có thân đặc biệt mềm dẻo được gọi là cây thân bò như Lục Thảo Trổ và Tai Hùm cũng có thể dễ dàng được xử lý bằng kỹ thuật này. Tất cả những gì bạn cần làm là chọn chậu cho cây mới nhân giống phát triển và đổ đầy giá thể thích hợp cho cây vào chậu. Tưới ẩm giá thể với nước, để cho ráo nước và đặt giá thể đủ gần với cây mẹ của bạn để bạn có thể hái các thân bò khỏe mạnh và đặt nó trên bề mặt của giá thể.

THÂN BÒ

Nếu bạn nhân giống các thân bò, sẽ có rất ít cây con ở các mấu của nó. Khi ấy, bạn cần điều chỉnh vị trí của chậu và thân bò để đặt một cây Vạn Niên Thanh có thân dài, linh hoạt. Chúng là “ứng cử viên” hoàn hảo cho việc chiết cây đơn giản để nhân giống những cây con nhỏ này ở giữa chậu. Dùng kim ghim hoặc đoạn dây hình chữ U để ghim thân bò vào bầu đất để phần rễ nhỏ cắm xuống đất. Rễ sẽ được kích thích bởi giá thể ẩm và sẽ bắt đầu phát triển. Trong vài tuần, khi cây nhỏ đã bén rễ tốt và mọc ra nhiều lá mới, bạn có thể cắt ngọn và cắt đứt mối liên hệ giữa cây nhỏ và cây mẹ.

Pothos has long, flexible stems and is the perfect candidate for simple layering to propagate new plants.
Vạn niên thanh có thân dài, mềm dẻo và là “ứng cử viên hoàn hảo” cho việc chiết cây đơn giản để nhân giống cây mới.

CÂY LEO.

Để nhân giống cây leo, chẳng hạn như cây Vạn Niên Thanh, hãy điều chỉnh vị trí chậu của bạn để chiếc lá thứ tư từ đầu thân cây ở vị trí giữa chậu. Nơi lá đẻ ra từ thân là một mấu. Thường sẽ có một hoặc hai rễ mập nhỏ thò ra từ mấu ở phía thân đối diện với lá. Cắm những rễ nhỏ này xuống đất. Dùng kim ghim hoặc đoạn dây hình chữ U để ghim thân cây vào giá thể với phần lá hướng lên trên. Cắt lá bằng dao sắc hoặc dao tỉa sạch, đã khử trùng và vứt nó đi.

Bây giờ bạn có thân cây dài với ba chiếc lá ở phía bên của mấu lá cách xa cây mẹ. Thân cây vẫn được kết nối với cây mẹ. Rễ ở mấu ghim vào bầu sẽ được kích thích bởi giá thể ẩm và sẽ bắt đầu phát triển.

Trong một vài tuần, chồi ngủ (ở mấu có lá bị bạn cắt bỏ) được gắn vào thân cây sẽ phát triển thành một thân mới và sẽ bén rễ tốt. Lúc này, bạn cắt phần thân giữa cây con và cây mẹ để cắt đứt liên hệ giữa chúng. Bây giờ bạn có một cây nhỏ mới với hai thân đang phát triển, ngọn thân có ba lá ban đầu cộng với thân mới mọc ra từ mấu.

Chiết (Air Layering)

Đây là phương pháp nhân giống tốn nhiều thời gian nhất và phức tạp nhất dành cho cây trồng tại nhà. Tuy nhiên, nó có ích với các loại cây như Đa Búp Đỏ và Bàng Sinh. Các loại này rất khó hoặc không thể ra rễ nhờ các phương pháp nhân giống dễ dàng. Giống như trong cách chiết đơn giản, bạn đang cố làm cho một thân cây mọc rễ trong khi nó vẫn còn bám vào cây mẹ. Tuy nhiên, không giống như cây dây leo hoặc cây thân bò, những cây này có thân cứng, không linh hoạt nên rất khó uốn thân cây để gắn nó vào giá thể mà không làm gãy nó. Giải pháp là đưa giá thể lên cho cây. Dưới đây là 12 bước để nhân giống cây thành công bằng cách chiết kiểu air layering:

  • 1. Chọn một điểm cách đầu của một thân cây non khỏe mạnh 20 đến 30cm và dùng một con dao sắc, sạch, đã khử trùng, cắt một phần ba vào thân theo một góc hướng lên ngay dưới một mấu (nơi mà một chiếc lá đã được đính vào thân cây). Không cắt quá một phần ba đường xuyên qua thân cây và nâng đỡ thân cây phía trên vết thương để vết thương không bị đứt ra.
  • 2. Ngắt bỏ một hoặc hai lá nếu chúng cản trở bạn.
  • 3. Khi bạn cắt, các cây sẽ chảy ra nhựa trắng sữa và khô thành nhựa cao su. Lau sạch nhựa cây bằng khăn ẩm.
  • 4. Cố định vết cắt bằng cách cắm tăm xiên vào vết cắt.
  • 5. Đặt kích thích tố tạo rễ vào vết cắt và quấn vết cắt bằng một vài nắm rêu Sphagnum đã được làm ẩm.
  • 6. Trong khi giữ rêu tại chỗ, hãy bọc quả bóng rêu trong một hình trụ bằng hai lớp nhựa.
  • 7. Băng kín phần trên và dưới bằng băng dính điện nhưng để phần trên của gói đủ lỏng để tưới chút nước vào bên trong.
  • 8. Đổ đủ nước vào bên trong vài ngày một lần để giữ ẩm cho rêu Sphagnum.
  • 9. Trong một hoặc hai tháng, bạn sẽ thấy rễ mới hình thành bên trong nhựa, nhưng đôi khi có thể mất sáu đến tám tháng để rễ hình thành, vì vậy hãy kiên nhẫn.
  • 10. Khi rễ mới dài khoảng 5cm, gỡ bỏ màng bọc nhựa, cắt bỏ thân ra khỏi cây mẹ ngay bên dưới bóng rễ nhỏ mới. Không loại bỏ rêu Sphagnum khỏi bóng rễ.
  • 11. Trồng cây mới.
  • 12. Đặt nó ở một nơi ấm áp, râm mát cho đến khi nó thích nghi với cuộc sống mới độc lập với cây ban đầu.

Hạt

Một số cây trồng trong nhà rất dễ nhân giống từ hạt giống. Phương pháp này mất nhiều thời gian (năm) để trồng một cây thân gỗ có kích thước khá lớn như cây họ Cam Quýt, nhưng nhanh hơn nhiều đối với cây thân thảo lâu năm như Phong Lữ (Geranium). Ngoài ra, bởi vì hạt giống là kết quả của quá trình sinh sản hữu tính, mỗi cây con, giống như đứa con của chính bạn, là một cá thể độc nhất và khác với cây mẹ của nó. Nếu bạn muốn tạo ra một bản sao giống hệt cây cũ thì bạn cần phải nhân giống chúng vô tính bằng cách phân tách, giâm cành hoặc chiết.

Các công ty hạt giống cung cấp hạt giống của nhiều loại cây trồng tại nhà với hướng dẫn rõ ràng in trên bao bì hoặc trong catalog của họ về giá thể thích hợp, độ sâu gieo hạt, nhiệt độ đất, tưới nước và chế độ ánh sáng của từng loại hạt để nảy mầm thành công.


Xem thêm các phần khác của sách

Trả lời

0988110300
chat-active-icon